کبد چرب الکلی و کبد چرب غیر الکلی

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

کبد چرب یکی از شایع‌ترین بیماری‌های کبدی است که به دلیل تجمع چربی در سلول‌های کبدی ایجاد می‌شود و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند به مشکلات جدی‌تری مانند التهاب و حتی سیروز کبدی منجر شود. تشخیص کبد چرب در مراحل اولیه آن، نقش مهمی در پیشگیری از پیشرفت بیماری و بهبود سلامت کبد دارد. از بین روش‌های تشخیصی موجود، سونوگرافی یکی از رایج‌ترین و کارآمدترین ابزارهاست که به پزشکان امکان می‌دهد تا با استفاده از تصاویر غیرتهاجمی، میزان تجمع چربی در کبد را ارزیابی کنند. این مقاله به بررسی نقش و دقت سونوگرافی در تشخیص کبد چرب و اهمیت آن در مدیریت و درمان بیماری می‌پردازد.

انواع کبد چرب

1. چنانچه عامل اصلی به وجود آورنده این بیماری مصرف الکل باشد به آن بیماری کبد چرب الکلی (alcoholic fatiy liver) گویند.
2. در صورتی که بدون مصرف الکل به وجود آمده باشد به آن بیماری کبد چرب غیره الکلیNon alcoholic fatiy) liver) میگویند.

علائم کبد چرب

این بیماری معمولاً هیچ علائم و نشانه‌های ایجاد نمی‌کند؛ اما گاهی اوقات در برخی از افراد می‌تواند شامل علائم زیر باشد :

• خستگی
• درد یا ناراحتی در قسمت فوقانی سمت راست شکم
• علائم و نشانه های احتمالی بیماری کبد چرب غیر الکلی و زخم های پیشرفته (سیروز) شامل موارد زیر است.
• تورم شکم (آسیت)
• تورم رگ های خونی دقیقاً در زیر سطح پوست
• بزرگ شدن طحال
• زردی پوست و چشم

مراحل انجام سونوگرافی کبد

• طبق نظر سونولوژیست، به پشت یا پهلو بر روی تخت دراز بکشید.
• متخصص سونوگرافی پوست را در ناحیه کبد به ژل مخصوص آغشته می‌کند.
• با استفاده از پروب، امواج اولتراسوند به بافت کبد منتقل شده و تصاویر سونوگرافی بر روی صفحه نمایش دریافت می‌شود.
• ممکن است از شما بخواهند نفس عمیق کشیده و آن را برای چند ثانیه حبس نمائید تا تصاویر بهتری حاصل شود.

علل انجام سونوگرافی کبد

سونوگرافی کبد چندین کار مهم می‌ تواند انجام دهد:

• مشاهده روند درمان
• مشاهده آسیب به کبد یا طحال در اثر تصادف
• بررسی ابتلا به سرطان کبد، هپاتیت و سیروز
• مشاهده تومور، عفونت یا کیست کبد یا طحال
• کمک به پزشکان برای فهمیدن چرایی و چگونگی پیشرفت بیماری کبد
• بررسی علت هر درد غیرقابل تشریح

مزایای سونوگرافی کبد

• غیر تهاجمی
• تصاویر دقیق و با جزئیات
• روش عالی برای هدایت جهت انجام پروسه های تهاجمی همانند بیوپسی
• بدون درد
• در دسترس و قابل استفاده برای همه ی بیماران حتی نقاط محروم
• امن و بدون اشعه

توصیه های قبل از انجام سونوگرافی

• لازم است بیمار از شب قبل از انجام سونوگرافی ناشتا باشد. به طوری که شب قبل و صبح روز انجام سونوگرافی لازم است غذا نخورید و همین‌ طور هیچ نوع نوشیدنی نیاشامید.
• همچنین بیمار روز قبل از انجام سونوگرافی از مصرف غذاهای چرب خودداری کند.

عوارض سونوگرافی کبد

آزمایش سونوگرافی یک آزمایش عکس‌ برداری بدون درد است و هیچ پیچیدگی و مشکل خاصی را به همراه نخواهد داشت و امواج فراصوت ممکن است آسیب‌زا به نظر برسند. این آزمایش کاملاً روی پوست انجام می‌شود و به اعضای داخل بدن نمی‌رسد و سونوگرافی معمولاً مشکلات خاصی را به همراه ندارد درحالی‌ که انرژی امواج فراصوت می‌توانند کمی بافت پوست شما را آشفته کنند، به همین دلیل تکنسین سعی می‌ کند که از روش‌هایی استفاده کند که پوست شما در معرض حداقلی این امواج قرار بگیرد و بنابراین سونوگرافی یکی از امن‌ ترین روش‌های عکس‌ برداری می‌ باشد.