تشخیص و درمان شکستگی ستون فقرات

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

استخوانی که مهره های سازنده ستون فقرات را می سازد در عین استحکامی که دارد، می تواند مانند سایر استخوان های بدن دچار شکستگی شود. آرتروز یک بیماری شایع در جوامع است که به مفاصل متصل کننده مهره ها آسیب می زند. این عارضه می تواند سبب بروز علائم زیادی از جمله شکستگی ستون فقرات شود.

آرتروز بیش تر در افراد مسن شیوع دارد اما به طور کلی در تمام گروه های سنی دیده می شود. در ادامه این مقاله به بررسی دقیق تر شکستگی ستون فقرات در اثر آرتروز می پردازیم.

علائم شکستگی ستون فقرات

• در صورت شکستگی مهره های سینه ای یا کمری ستون فقرات، دردی متوسط تا شدید در ناحیه کمر حس می شود که فعالیت بدنی و تحرک می تواند این درد را تشدید کند. این درد معمولا به سمت دست ها و پا ها کشیده می شود.
• ممکن است به صورت ناگهانی کمر بیمار تیر بکشد.
• اگر این شکستگی نخاع و رشته های عصبی را درگیر کند، علائمی مانند اختلال در عملکرد روده و عملکرد مثانه، بی حسی و گزگز در اندام های فوقانی و تحتانی و حس ضعف در دست ها و پاها بروز می یابد.
• این شکستگی می تواند در راه رفتن بیمار اختلال ایجاد کند.
• این عارضه به ندرت می تواند سبب فلج بیمار شود.

در صورت مشاهده هر کدام از علائم مذکور به ویژه علائم عصبی، باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.

شکستگی ستون فقرات چگونه تشخیص داده می شود؟

1. معاینه فیزیکی: پزشک طی معاینه فیزیکی، ارزیابی کاملی از ستون مهره های بیمار انجام می دهد.
2. تست مغز و اعصاب: پزشک به کمک این تست توانایی حرکت اندام ها، رفلکس های بیمار و... را به منظور ارزیابی سلامت نخاع و رشته های عصبی، بررسی می کند.
3. آزمایشات تصویربرداری: معمولا پس از معاینه فیزیکی، از ستون فقرات بیمار تصویربرداری می شود.

چگونه می توان از این بیماری مراقبت کرد؟

• استراحت کردن: هدف از استراحت کردن کاهش علائم این بیماری می باشد. با کاهش فعالیت های بیمار، فشاری که بر روی ستون فقرات وارد می شود نیز کاهش می یابد. این فعالیت ها شامل فعالیت شدید، ورزش، بلند کردن اجسام سنگین و... می شود. در صورت بالا بودن سن بیمار، پزشک استراحت در بستر را برای او تجویز می کند؛ زیرا استخوان این افراد نازک تر می باشد و دیرتر بهبود می یابد.
• دارو های ضد التهاب: پزشک می تواند برای کاهش درد بیمار یک سری از داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن را تجویز کند؛ اینکه کدام دارو تجویز شود به شدت درد بیمار بستگی دارد.
• ماساژ: ماساژ با افزایش جریان خون در ستون فقرات سبب کاهش درد در بیمار می شود. هرچند ماساژ درمانی سبب بهبود کامل بیماری نمی شود، اما علائم بیماری را کاهش می دهد و کیفیت زندگی او را افزایش می دهد.

این بیماری چگونه درمان می شود؟

به طور معمول برای درمان این شکستگی از روش های غیر جراحی استفاده می شود و جراحی آخرین روشی است که به بیمار توصیه می شود. لازم به ذکر است که این شکستگی همچون شکستگی سایر استخوان های بدن، باید به صورت جدی و دقیق درمان شود. این روش های درمانی عبارتند از:

• تزریق اوزون: در این روش، اوزون تراپی به منظور تحریک پاسخ درمانی بدن استفاده می شود. بدن ما انسان ها می تواند خود را بازسازی کند؛ اما این توانایی محدود شده است. به عبارتی اوزون کمک می کند تا موانع بازسازی رفع شده و بهترین واکنش های التیامی در بدن رخ دهد.
• بریس ها: استفاده از بریس ها با محدود کردن حرکت مهره های شکسته، از ستون فقرات محافظت می کند. فرم محکم این وسیله می تواند حرکات ستون مهره ها را به شدت کاهش دهد؛ که به دنبال آن درد کمر نیز کاهش می یابد. توجه کنید که استفاده از بریس باید زیر نظر پزشک باشد، چرا که استفاده بیش از اندازه و نامناسب از آن، می تواند اثرات منفی بر عضلات کمر بگذارد.
• فیزیوتراپی: به همراه بهبود تدریجی ستون فقرات، می توان فیزیوتراپی را آغاز کرد. در فیزیوتراپی، روش های درمانی انفعالی و تمرین های حرکتی به صورت ترکیبی استفاده می شود. به بیمار آموزش داده می شود که چگونه از طریق تمرین های حرکتی، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی عضلات خود را افزایش دهد و همچنین عضلات خود را تقویت کند. فیزیوتراپی یک روش درمانی موثر به شمار می آید چرا که حتی بیمارانی که درد و علائم شدیدی داشته اند، به کمک این روش تاثیرات مثبتی در روند بهبودی خود مشاهده کرده اند. به عبارتی، فیزیوتراپی به بیمار کمک می کند تا به زندگی نرمال خود باز گردد.