آلوپسیا آره آتا یا طاسی منطقه ای سر چیست؟

دکتر علیرضا واعظ شوشتری [ متخصص پوست ، مو و زیبایی ]آدرس وب سایت : www.drvaez.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، قبل از چهارراه پلیس ، مقابل اداره ثبت ، ساختمان آریا ، طبقه اول تلفن مطب : 91620100 - 031

آلوپسی در اصطلاحات پزشکی به معنای ریزش یا کاهش موی سر و دیگر نقاط بدن است که می‌تواند در اثر عوامل مختلفی مانند عوامل هورمونی، عوارض دارویی، ابتلا به برخی از بیماری‌ها مانند بیماری‌های خودایمنی، بیماری‌های مربوط به غدد مانند بیماری‌های تیروئیدی به وجود آید. آلوپسی با توجه به علت و شدت به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود. آلوپسی زمانی که موی سر را هدف قرار می‌دهد، ظاهری نامناسب ایجاد می‌کند که نیاز به درمان جدی دارد. آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقه‌ای با آغاز سریع ریزش مو در یک منطقه کاملاً مشخص و معمولاً مدور تشخیص داده می‌شود. ریزش تمام موهای سر یا بدن در اثر آلوپسی آره آتا تنها در 5 درصد افراد مبتلا به این بیماری دیده می شود. در این نوع ریزش مو، موها علی رغم رشد مجدد باز هم دچار ریزش می شوند. در برخی مواقع در آلوپسی آره آتا ریزش مو برای چندین سال به طول می انجامد. آلوپسی آره آتا مسری نیست و در اثر آسیب عصبی ایجاد نمی شود. مراجعه به پزشک و دریافت مشاوره‌‌های لازم در این خصوص می‌تواند دوره‌ی درمان بیماری را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

علت آلوپسی آره آتا

محققان علت اصلی بروز ریزش مو و آلوپسیا آره اتا را نمی دانند. با این حال، بیماری آلوپسیا آره اتا یا تاسی منطقه ای بیشتر در افرادی که سابقه خانوادگی سایر بیماری های خود ایمنی مانند دیابت نوع یک یا روماتیسم را دارند، اتفاق میفتد. به همین دلیل است که برخی دانشمندان تصور می کنند که ژنتیک ممکن است در بروز آلوپسی آره اتا نقش داشته باشد.

آلوپسی آره اتا یک بیماری خود ایمنی است. هنگامی که سیستم ایمنی بدن سلول های سالم بدن را با مواد خارجی و مهاجم اشتباه بگیرند، وضعیت خود ایمنی ایجاد شده و به اشتباه به سلول های خودی حمله خواهند کرد. معمولاً ، سیستم ایمنی بدن از بدن شما در برابر مهاجمان خارجی مانند ویروس ها و باکتری ها دفاع می کند. آنها همچنین بر این باورند که عوامل خاص محیطی منجر به تحریک آلوپسی آره اتا در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند، می شود.

در بعضی از موارد آلوپسی آره اتا ممکن است با دیگر بیماری های خود ایمنی همراه باشد:

• بیماری تیروئید
• پیسی
• لوپوس
• آرتریت روماتوئید
• کولیت زخمی

علائم آلوپسی آره آتا

• ریزش مو ناحیه ای: آلوپسی آره آتا اغلب با ریزش مو سکه ای در یک یا چند ناحیه آغاز می شود. شما ممکن است اولین بار با دیدن موهای ریخته شده بر روی بالش یا در حمام متوجه ریزش موی خود شوید. ریزش مو در آلوپسی آره آتا اغلب در سر اتفاق می افتد؛ اما می تواند ابروها، مژه ها، ریش ها و هر ناحیه ای که مو در آن رشد می کند را درگیر کند.
• نازک شدن موها: در بیشتر موارد مو های اطراف حاشیه نواحی که در اثر آلوپسی آره آتا دچار ریزش مو شده اند نازک می شوند.
• ریزش مو گسترده: با گذر زمان، بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا دچار طاسی می شوند. برخی ممکن است تمام موهای بدن خود را از دست بدهند. این حالت از آلوپسی آره آتا شیوع چندانی ندارد. همچنین ریزش مو نواری موهای پشت سر در آلوپسی آره آتا شایع نیست.

انواع آلوپسی آره آتا

آلوپسی آره آتا موجب انواع مختلفی از ریزش مو می گردد. انواع ریزش مو که آلوپسی آره آتا موجب آنها می گردد عبارتند از:

• آلوپسی آره آتا منطقه ای
• آلوپسی توتالیس (تمام موهای سر می ریزند).
• آلوپسی یونیورسالیس (تمام موهای بدن می ریزند).

تشخیص آلوپسی آره اتا

پزشک به سادگی با مشاهده میزان ریزش مو و بررسی چند نمونه از موها در زیر میکروسکوپ قادر به تشخیص بیماری آلوپسی آره اتا خواهد بود. پزشک همچنین می تواند برای تشخیص دقیق تر نمونه برداری از پوست سر انجام دهد تا سایر شرایطی که باعث ریزش مو می شوند از جمله عفونت های قارچی مانند tinea capitis را به طور کامل شناسایی کرده و مورد درمان قرار دهد. در طی انجام نمونه برداری از پوست سر، پزشک یک قسمت بسیار کوچک از کف سر را برداشته و برای مطالعات بیشتر به آزمایشگاه ارسال خواهد کرد.

اگر فرد مراجعه کننده مشکوک به سایر بیماری های خود ایمنی باشد پزشک ممکن است برای فرد آزمایش خون تجویز کند. آزمایش خون تجویز شده بستگی به اختلال یا بیماری خاصی دارد که پزشک نسبت به وجود آن مشکوک شده است. با این حال، هدف پزشک از انجام خون احتمالاً بررسی وجود یک یا چند آنتی بادی غیر طبیعی در خون فرد خواهد بود. اگر این آنتی بادی ها در خون فرد مراجعه کننده یافت شود، به این معنی است که فرد مبتلا به اختلال خود ایمنی است. انواع دیگر آزمایش خون که می تواند به تشخیص این بیماری ها کمک کند، شامل موارد زیر می شود:

• تستوسترون آزاد
• سطح آهن خون
• هورمونهای تیروئید
• تست آنتی بادی آنتی نوکلار
• آزمایش هورمون تحریک کننده فولیکولی
• پروتئین واکنشی C و میزان رسوب گلبول های قرمز

درمان بیماری آلوپسی چیست؟

در حال حاضر بیماری آلوپسی هیچگونه درمان قطعی ندارد. راه های موقتی برای برطرف کردن آن وجود دارد که به آنها اشاره میکنیم:

تزریق تریامسینولون استوناید (موضعی)

این روش انتخاب اول درمان در مواردی است که طاسی سکه ای یک یا چند ناحیه کوچک از سر را درگیر کرده است. بدین منظور معمولاً از سوسپانسیون تزریقی تریامسینولون استوناید استفاده می شود.

دیفن سیپرون

دیفن سیپرون یک آلرژن تماسی قوی می باشد که به عنوان داروی ایمونوتراپیوتیک با غلظت های مشخص در درمان آلوپسی آره آتا مصرف می شود.

تزریق کورتون (موضعی)

این درمان، تزریق کورتون به قسمتهای بدون موی پوست است. تزریقات معمولاً ماهی یک‌بار در پوست و اطراف ناحیه بدون مو انجام می شود. این داروها در طاسی های سکه ای به عنوان درمان اصلی و در طاسی های آره آتا توتال که با دیفن سیپرون تحت درمان است به عنوان درمان کمکی کاربرد دارد.

قرص های کورتون

گاهی اوقات قرص های کورتیزون برای درمان ریزش موی شدید تجویز می شود. استفاده از قرص های کورتیزون خیلی قویتر از تزریق موضعی کورتیزون در پوست است.

محلول ماینوکسیدیل

استفاده هر ۲ بار در روز محلول ماینوکسیدیل ۵% ممکن است موجب رشد مجدد مو در قسمتهای پوست سر، ابروان و ریش در بیماری آلوپسی آره آتا شود.

کرم یا پماد آنترالین

استفاده از پماد یا کرم آنترالین می باشد. آنترالین از مواد مصنوعی tar-like است که روی نواحی بدون مو روزانه یک‌بار استعمال می شود و بعد از مدت کوتاهی شسته می شود.

نور درمانی

نوردرمانی در طاسی های یونیورسال که کل موهای بدن درگیر شده است، کاربرد دارد. اثربخشی آن در مطالعات گوناگون با درصدهای موفقیت مختلف گزارش شده است. احتمال ریزش دوباره موها با قطع نوردرمانی بالااست و نیاز به ادامه درمان برای مدت طولانی برای نگه داشتن موهای رشد کرده وجود دارد.

سیتوکین درمانی

قرصهای تعدیل کننده سیستم ایمنی که کم عوارض ترین و مؤثرترین درمان است که طول درمان آن یک تا دو سال میباشد مثل قرص آزیپ رون، سولفاسالازین و ….

ترمیم مو

ترمیم مو نیازمند پوسته ای مشابه با پوست سر دارد، این پوسته که پروتز مو نامیده میشود از مواد طبیعی حاوی کراتین ساخته شده و قابلیت و ظاهری مشابه با پوست اصلی افراد دارد. این پروتز دارای منافذی باز می باشد و تارهای مو بر روی آنها نصب میشوند و سپس به واسطه چسب فیکس کننده بر سر نصب میشوند.