لزوم انجام سونوگرافی بعد از سقط

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

سقط جنین یکی از شایعترین رخدادهای دوران بارداری می باشد و در یک چهارم موارد حاملگی دیده می شود. پایان حاملگی قبل از هفته بیستم بارداری، پیش از اینکه جنین قدرت زنده ماندن در محیط خارج از رحم را داشته باشد، سقط جنین می نامند. عوامل مختلفی ممکن است باعث ایجاد سقط جنین شوند که بسیاری از آنها تحت کنترل مادر باردار نمی باشند. اگر سقط خود به خودی اتفاق بیفتد باید سونوگرافی انجام داد تا مشخص شود که رحم پاک است و بقایای جفتی ندارد. سونوگرافی به گونه ای از روش های تصویربرداری می گویند که با استفاده از امواج فراصوتی می تواند بیماری را تشخیص دهد. لزوم انجام سونوگرافی این است که اگر بعد از یک هفته وجود تکه ای از جفت را نشان داد باید حتماً کورتاژ کرد؛ زیرا ماندن تکه ای از جفت باعث بروز عفونت، تداوم و طولانی شدن خونریزی می شود.

دلایل سقط جنین

بیشتر سقط های زودهنگام به خاطر ناهنجاری های جنین مثل ناهنجاری های کروموزومی اتفاق می افتد. سقط ناخواسته ممکن است به علت های دیگری مثل بیماری ها نیز اتفاق بیفتد. سقط هایی که دیرتر اتفاق می افتد، ممکن است به دلیل عفونت ها، بیماری هایی مانند دیابت یا تیروئید، واکنش سیستم ایمنی بدن مادر، رشد نامناسب جفت، ضعیف بودن یا نارسایی دهانۀ رحم باشد.

اگرچه برخی از آسیب های فیزیکی به مادر نیز ممکن است باعث سقط جنین شود. همچنین در بارداری های بالای ۳۵ سال و همچنین در مواردی که مادر، بیماری های زمینه ای مانند تیروئید یا دیابت دارد و همچنین در مواردی که مادر سابقه حداقل سه سقط را داشته است، باز هم احتمال سقط جنین وجود دارد، بنابراین در این شرایط مادر به مراقبت های ویژه ای نیاز دارد.

دلایل باقی ماندن جفت و بقایای حاملگی

برخی خانم ها تمام بقایای حاملگی را نمی توانند دفع کنند و مقداری از بقایای حاملگی در رحمشان باقی می ماند که دلایلی برای آن ذکر شده و شامل موارد زیر می باشد:

1. آتونی رحم: آتونی رحم حالتی است که انقباضات رحمی کم و یا متوقف می شود و رحم توانایی جدا کردن جفت و بقایای حاملگی را از رحم ندارد و در این وضعیت مقداری از جفت و یا بقایای حاملگی در رحم باقی می ماند.
2. در صورتی که چسبندگی جفت ایجاد شود بقایای حاملگی به طور کامل از رحم خارج نمی شوند. زمانی که جفت به جای اینکه در لایه های اولیه بچسبد در لایه های عمیق تر رحم بچسبد، چسبندگی جفت ایجاد می شود. یکی از علت هایی که باعث می شود جفت به رحم بچسبد تشکیل جفت در قسمت جلویی رحم و پشت برش سزارین قبلی می باشد.
3. جفت ممکن در رحم گیر بیافتد یعنی جفت از دیواره رحم جدا شود؛ اما در پشت گردنه رحم که نیمه بسته است گیر بیافتد. ممکن است ماما بند ناف را به آرامی بکشد و جفت به راحتی خارج شود؛ اما در بعضی مواقع ممکن است بند ناف نازک باشد و بند ناف پاره شود و جفت درون رحم باقی بماند و ممکن است با یک انقباض رحمی جفت به راحتی از رحم جدا و از طریق واژن خارج شود.

علائم باقی ماندن بقایای جفت

در بسیاری از مواقع بقایای حاملگی در رحم، از طریق واژن خارج می شوند و معمولاً وجود بقایای حاملگی در رحم با دردهای شکمی همراه است. باقی ماندن بقایای حاملگی و سقط در رحم علائمی دارد و ممکن است این علائم را داشته باشید:

1. تب
2. خونریزی شدید
3. دردهای شکمی
4. ترشحات بدبو از واژن
5. کاهش شیرمادر

انواع روش های انجام سونوگرافی بعد از سقط

دو نوع اصلی سونوگرافی از جنین وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:

سونوگرافی ترانس واژینال

در این نوع سونوگرافی، مبدل درون واژن قرار می گیرد تا امواج صوتی را ارسال نموده و بازتاب ها را جمع آوری کند. در صورتی که سونوگرافی شکمی اطلاعات کافی را ارائه ندهد، ممکن است از این نوع سونوگرافی نیز استفاده شود.

سونوگرافی ترانس شکمی

این نوع تصویربرداری با حرکت دادن مبدل بر روی شکم انجام می شود. در طول سونوگرافی ترانس شکمی بر روی یک تخت قرار گرفته و باید شکم خود را در معرض دید قرار دهید. تکنسین یا سونوگرافیست ژل مخصوص را بر روی شکم شما اعمال می کند که باعث افزایش هدایت امواج صوتی و از بین بردن هوا بین پوست و مبدل می شود. سپس مبدل را بر روی شکم حرکت می دهد و امواج صوتی که از استخوان ها و سایر بافت ها منعکس می شود در مانیتور به تصاویر تبدیل می شوند.

نحوه آماده شدن برای سونوگرافی

بسته به نوع سونوگرافی ممکن است از مادر خواسته شود مقداری زیادی مایعات نوشیده و یا از ادرار کردن قبل از انجام این تست خودداری کند.

هزینه سونوگرافی بعد از سقط

هزینه سونوگرافی با توجه به عواملی مانند نوع سونوگرافی، نوع بیمه، نوع کالای مصرفی و … تعیین می گردد.

عوارض سونوگرافی

تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر خطرناک بودن سونوگرافی داخل رحم ارائه نشده است. با توجه به اینکه در سونوگرافی از امواج فراصوت برای تصویربرداری استفاده می شود، هیچ ضرری برای شخص در برندارد. عموماً سونوگرافی واژینال باعث خونریزی نمی شود. ممکن است بیمار بعد از انجام سونوی واژینال مقداری لکه بینی ببیند. این لکه بینی معمولاً به دلیل پارگی جزئی چند عروق خونی کوچک در رحم است که خطرناک نیست.