پورت گذاری ها دسترسی های وریدی هستند جهت تزریق داخل عروق مانند آنژیوکت ها که در هنگام اتصال سرم از آن ها استفاده می شود و احتمالا با آن ها آشنا هستید البته تفاوت های بسیاری بین این دو وجود دارد . پورت ورید مرکزی یا کاتتر ورید مرکزی (Central venous catheter, CVC)، که با نام های “خط مرکزی یا خط ورید مرکزی” نیز شناخته می شود، کاتتر قرار داده شده در یک ورید بزرگ است. پورت می تواند در رگ گردن (ورید ژوگولار داخلی)، قفسه سینه (ورید ساب کلاوین یا ورید زیر بغل)، کشاله ران (ورید فمورال) و یا بازو (سفالیک، بازیلیک و براکیال که به آن Peripherally inserted central catheter, PICC می گویند) قرار داده شود.

پورت گذاری چیست؟

پورت گذاری یک روش پزشکی است که در آن دستگاهی کوچک به نام پورت یا کاتتر زیر پوست بیمار قرار داده می شود. این دستگاه که معمولاً در نزدیکی قفسه سینه نصب می شود، از طریق یک عمل جراحی کوچک به یکی از رگ های بزرگ بدن متصل می گردد. پورت گذاری اغلب برای بیمارانی که نیاز به درمان طولانی مدت، به ویژه شیمی درمانی دارند، انجام می شود.

مزایای پورت گذاری

• کاهش درد: با پورت گذاری، نیاز به تزریقات مکرر و دردناک از بین می رود.
• محافظت از رگ ها: از آسیب به رگ های کوچک به دلیل تزریقات مکرر جلوگیری می کند.
• افزایش راحتی: امکان انجام درمان های طولانی مدت با کمترین ناراحتی فراهم می شود.
• دسترسی آسان به رگ ها: این روش دسترسی سریع و آسان به سیستم گردش خون بیمار را ممکن می کند.

هدف از گذاشتن پورت چیست؟

پورت گذاری با اهداف مختلفی انجام می شود که مهم ترین آن ها عبارت اند از:

تزریق داروهای شیمی درمانی

• انتقال مستقیم داروهای شیمی درمانی به جریان خون با کاهش آسیب به رگ ها.

آسان سازی نمونه گیری خون

• امکان گرفتن نمونه های خون مکرر بدون نیاز به رگ گیری دستی.

تزریق مایعات و مواد مغذی

• در مواردی که بیمار نیاز به تغذیه وریدی یا مایعات خاص دارد.

پورت یک ابزار کارآمد برای افزایش راحتی بیمار و حفظ سلامت رگ ها در طول دوره درمان های پیچیده است.

قیمت پورت شیمی درمانی

هزینه پورت شیمی درمانی بسته به نوع پورت، مرکز درمانی و دستمزد جراح متفاوت است. این قیمت شامل هزینه دستگاه پورت، عمل جراحی و مراقبت های پس از آن می شود. برای اطلاع از هزینه دقیق و دریافت مشاوره، لطفاً با شماره مطب دکتر سید محمدرضا حکیمیان تماس بگیرید: 36294896

عوارض پورت شیمی درمانی

پورت شیمی درمانی مانند هر روش پزشکی دیگری ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد، از جمله:

• عفونت: اگر مراقبت های لازم رعایت نشود، احتمال عفونت در محل نصب پورت وجود دارد.
• انسداد کاتتر: ممکن است کاتتر به دلیل لخته خون یا رسوبات دارو دچار انسداد شود.
• تحریک یا حساسیت پوستی: در محل قرارگیری پورت ممکن است تحریک پوستی رخ دهد.
• جابجایی پورت: گاهی اوقات، پورت ممکن است از جای خود حرکت کند و نیاز به تنظیم مجدد داشته باشد.

با رعایت دقیق دستورالعمل های پزشک، می توان از بسیاری از این عوارض جلوگیری کرد.

پورت چگونه کار گذاشته می شود؟

آماده سازی قبل از کارگذاری

• پیش از شروع فرآیند کارگذاری پورت، انجام آزمایشات خونی و گرفتن عکس قفسه سینه ضروری است.

بی حسی و آرام بخشی

• در اتاق عمل، با استفاده از بی حسی موضعی یا بیهوشی، قسمت هایی از بدن بیمار بی حس می شود. این مراحل معمولاً با کمک سونوگرافی داپلر انجام می شود تا دقت بالاتری داشته باشد.

ضد عفونی محل عمل

• ابتدا پوست محل عمل با محلول کلرهگزیدین 2% ضدعفونی می شود و سپس با پوشش استریل، محل آماده می شود.

ایجاد برش کوچک

• برشی به طول ۲-۳ سانتی متر در ناحیه بالای قفسه سینه ایجاد می شود تا پورت در زیر پوست قرار گیرد.

شناسایی ورید و قرار دادن کاتتر

• با استفاده از سرنگ مخصوص و سونوگرافی، ورید شناسایی می شود و کاتتر در آن قرار می گیرد.

اتصال کاتتر به پورت

• کاتتر از زیر پوست به پورت متصل می شود و محل برش با بخیه های قابل جذب بسته می شود.

پانسمان محل عمل

• محل عمل با پانسمان استریل پوشانده می شود و چند روز بعد از عمل پانسمان باید تعویض شود.

عمل پورت گذاری چقدر طول می کشد؟

عمل پورت گذاری معمولاً یک روش سرپایی است و بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد. این عمل تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود و پس از آن بیمار می تواند در همان روز مرخص شود. پزشک پس از نصب پورت، دستورالعمل های مراقبتی لازم برای استفاده صحیح و جلوگیری از عفونت را ارائه می دهد.

کاربرد های پورت در شیمی درمانی در سرطان پستان

رگ های محیطی که در دست و پا وجود دارند رگ های باریکی هستند. همکاران پرستار معمولا رگ های سطحی که قطر کمی دارند را می توانند پیدا کنند. هنگام تزریق ماده با سوزن، رگ ها دچار التهاب می شوند و تا مدت ها دچار التهاب باقی می مانند و رگ ها قابل استفاده نیستند. به ندرت این التهاب ممکن است موجب بسته شدن رگ ها شود که به آن فلبیت گویند.

در افرادی که شیمی درمانی انجام می گیرد، به دلیل تزریقات مکرر، رگ ها التهاب پیدا می کنند. همچنین مصرف دارو های شیمی درمانی می توانند در طولانی مدت موجب آسیب و بسته شدن رگ ها شوند. در نتیجه بعد از مدتی این بیماران رگ مناسبی نخواهند داشت و در تزریقات دارو به دردسر می افتند. به همین علت از پورت گذاری در این بیماران استفاده می کنیم.

مزیت های روش پورت گذاری در شیمی درمانی چیست؟

• استفاده از این روش کم ترین ریسک در ایجاد آلودگی یا عفونت در محل را دارد.
• بعد از پورت گذاری بیمار می تواند طی چند روز بعد از استراحت کامل، به زندگی روزمره خود برگردد.
• در این روش بیمار بعد از چند روز محدودیتی در شستشوی بدن نخواهد داشت.
• می توان گفت مهم ترین مزیت این روش رهایی از رگ گرفتن های مکرر و ایجاد زخم و رگ های آسیب دیده است.
• پورت ها و کاتتر ها می توانند مدت مشخصی در بدن باقی بمانند. در این مدت کلیه دارو های مورد نیاز به راحتی تزریق می شود.
• این روش برای کودکان بیمار و حتی نوزادان بسیار مفید است. بیماری های آن ها با این روش جدید به خوبی درمان می شود. رگ گرفتن های مکرر و خون ریزی تأثیر منفی در روحیات بچه ها دارد و باعث استرس آن ها می شود. با استفاده از پورت و کاتتر این مشکل حل می شود و کودک دیگر با درد زیادی مواجه نخواهد بود.
• زنانی که مبتلا به سرطان سینه از هر دو طرف هستند، دیگر به رگ گیری نیازی نخواهند داشت. این یک مزیت مهم برای آن هاست؛ زیرا رگ گیری در این زنان بسیار سخت انجام می شود و حذف این روش تأثیر بسزایی در کاهش رنج درمان برای آن ها دارد.
• توجه کنید که شیوه درمان سرطان پستان رابطه مستقیمی با نوع سرطان بیمار دارد. مثلا در سرطان پستان سه گانه منفی، معمولا مجموعه ای از روش ها را باید برای درمان سرطان به کار گرفت.

چرا از روش پورت گذاری در شیمی درمانی برای سرطان سینه استفاده می شود؟

اهداف یا دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می شوند پزشکان بسیاری از روش قرار دادن پورت و کاتتر در روند درمان سرطان پستان استفاده کنند. دلیل اصلی استفاده از این روش تزریق ساده و سریع دارو یا مایعات به بدن بیمار است. بسیاری از دارو های شیمی درمانی خوراکی نیستند. اگر پزشک بخواهد برای هر بار تزریق، با سوزن یا آنژیوکت پوست بیمار را سوراخ کند، بعد از مدتی بدن بیمار پر از اسکار های کوچک خواهد شد. این موضوع در بیمارانی که پوست حساس تری دارند، بیشتر دیده می شود. نکته مهم تر خطری است که می تواند تزریق دارو های شیمی درمانی از عروق محیطی به همراه داشته باشد طبق تجربه چندین ساله متخصصین و گزارشات علمی در صورت پاره شدن عروق و یا نشت دارو های شیمی درمانی از دیواره عروق، این دارو ها می تواند باعث نکروز و مرگ سلولی و به نوعی آسیب های بافتی شدید در محل تزریق گردد. این آسیب ها حتی ممکن است در حدی شدید باشد که بیمار نیاز به جراحی داشته باشد.

نسخه اصلی مطلب رگ گیری از گردن بیمار یا پورت گذاری در شیمی درمانی را در سایت دکتر سید محمد رضا حکیمیان بخوانید.

---