هر آنچه باید در مورد بیماری لنف ادم بدانید

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

لنف ادم به تورمی گفته می شود که به طور کلی در یکی از دست ها یا پاهای شما ایجاد می شود. البته گاهی اوقات هر دو دست یا هر دو پا نیز متورم می شوند. ادم لنفاوی (یا ورم لنفاوی) معمولا به دلیل حذف یا آسیب به غدد لنفاوی شما به عنوان بخشی از درمان سرطان می شود. این نتیجه انسداد در سیستم لنفاوی، که بخشی از سیستم ایمنی بدن است، می باشد. انسداد از تخلیه مایع لنفاوی جلوگیری می کند و تجمع مایعات منجر به تورم می شود.

همانطور که اشاره کردیم ورم لنفاوی یا انسداد لنفاوی (Lymphedema) به شرایطی گفته می شود که در آن مایع در درون بافت ها انباشته و باعث تورم می شود. ادم لنفاوی از جمله بیماری های ناتوان کننده می باشد. نکته مهمی که باید بدانید این است که لنف ادم غیرقابل درمان است، با این حال با مراقبت بسیار می توان آن را کنترل کرد. گرچه در حال حاضر هیچ درمانی برای ورم لنفاوی وجود ندارد، اما با تشخیص زودهنگام و مراقبت از اندام آسیب دیده می توان آن را مدیریت کرد.

علل لنف ادم

لنف ادم می تواند اولیه یا ثانویه باشد. این بدان معناست که:

• ممکن است خود به خود رخ دهد(لنف ادم اولیه)
• می تواند توسط بیماری دیگری ایجاد می شود(لنف ادم ثانویه).

لنف ادم ثانویه بسیار شایع تر از لنف ادم اولیه است.

علل لنف ادم ثانویه

هر شرایطی یا بیماری که به غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی ما آسیب برساند می تواند باعث لنف ادم شود. علل لنف ادم ثانویه عبارتند از:

عمل جراحی:

• برداشتن یا آسیب به غددلنفاوی و عروق لنفاوی ممکن است منجر به لنف ادم شود.

سرطان:

• اگر سلول های سرطانی عروق لنفاوی را مسدود کنند، ممکن است لنف ادم ایجاد کند.

عفونت:

• عفونت غددلنفاوی یا انگل می توانند جریان مایع لنفاوی را محدود کنند. لنف ادم مرتبط با عفونت بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری شایع است.

علل لنف ادم اولیه

لنف ادم اولیه یک بیماری نادر و ارثی است که به دلیل مشکلات رشد عروق لنفاوی در بدن ایجاد می شود. علل لنف ادم اولیه عبارتند از:

• بیماری Milroy (لنف ادم مادرزادی)
• بیماریMeige (لنف ادم praecox)
• لنف ادم با تاخیر(لنف ادم tarda)

علائم لنف ادم

• تورم یک قسمت یا تمام دست و پا که ممکن است شامل انگشتان پا و دست هم بشود.
• گاهی سر یا گردن ورم می کند.
• احساس سنگینی در دست یا پا
• احساس سفتی در دست یا پا
• محدودیت هایی در حرکت عضو مبتلا به وجود می آید.
• عود کردن عفونت های پوستی در عضو مبتلا
• خستگی شدید

تشخیص و پیشگیری از لنف ادم

لنف ادم ابتلا به عفونت در ناحیه متورم افزایش می دهد. این به این دلیل اتفاق می افتد که سلول هایی که از عفونت جلوگیری می کنند نمی توانند به آن قسمت از بدن شما برسند. همچنین زخم ها ممکن است در قسمتی از بدن که لنف ادم دارد کندتر بهبود یابد. لنف ادم یک بیماری مادام العمر است که در بیشتر موارد تا زمانی که اقدامات مناسب درمان آن انجام دهید، تهدید کننده زندگی نیست. برای تعیین بهترین گزینه های درمانی برای شما با پزشک خود مشورت کنید.

پزشک هنگام تشخیص لنف ادم سعی می کند تا از علل دیگر تورم مانند لخته خون یا عفونتی که شامل غدد لنفاوی نمی شود اطمینان حاصل کند به همین منظور از آزمایش تصویر برداری مانند اسکن ام آر ای، سی تی اسکن، سونوگرافی داپلر، لنفوسینتی گرافی استفاده می کند. و برای تعیین گستردگی و شدت تورم از روش هایی مانند روش جابه جایی آب، دستگاه پرومتری، آزمایش اندازه گیری ترکیب بدنی استفاده می کند.

پیشگیری لنف ادم، به معنی انجام اقداماتی که از ایجاد لنف ادم جلوگیری به عمل می آورد؛ است. مانند:

• آموزش انجام ماساژ لنفاوی
• آموزش ورزش های ملایم بانوان
• حفظ دامنه حرکت اندام ها
• مراقبت از پوست منطقه
• حفظ عملکرد اندام
• جلوگیری از ضربه و آسیب زدن به اندام

ورزش مناسب بیماری لنف ادم دست و پا

ورزش های سبک و حرکت دادن ناحیه درگیر می تواند به تخلیه مایع لنفاوی و آمادگی برای انجام کارهای روزانه کمک کند. توجه داشته باشید که ورزش های سنگین می توانند باعث کش آمدن و انقباض عضلات شوند.

به چند نمونه از ورزش های مناسب لنف ادم اشاره می کنیم:

حرکت درجا

• یکی از زانو ها را بلند کنید و سپس آن را پائین بیاورید. سپس زانوی دیگر را بلند کرده و پائین بگذارید.

چرخش های مفصل ران

• پای خود را جلو بیاورید و یک نیم دایره بکشید، زانوی دیگر خود را کمی خم نگه دارید، قرار دادن پا روی یک سطح ثابت به تعادل شما کمک می کند. انگشتان پا را به طرف بالا بچرخانید و سپس آنها را به سمت خارج بکشید.

تمرینات زانو

• روی صندلی بشینید و حرکت درجا را انجام دهید و سپس پای خود را از زمین بلند کرده سپس صاف کرده و پای خود را خم کنید.