در زمان های قدیم آکنه یا جوش صورت که به عنوان غرور جوانی شناخته می شد را یک نوع تغییر طبیعی چهره دراثر جوانی تلقی می کردند که از نظر عموم غیر عادی به نظر نمی رسید و تلاش جهت بهبود آن ها صورت نمی گرفت. هر چند طب سنتی مصرف برخی داروهای خوراکی یا ماسک های طبیعی موضعی را جهت بهبود جوش صورت معرفی می کرد ولی هدف عموم پزشکان و مردم بر روی بهبود ضایعات آکنه متمرکز نبود. امروزه با پیشرفت های علمی اخیر که هم درجهت شناسایی علل و هم درجهت شناسایی درمان های مختلف خود جوش ها وجای جوش ها حاصل شده و همچنین با افزایش حساسیت های عمومی مردم جهت داشتن صورتی شفاف و خالی از جوش آکنه نوعی بیماری پوستی سنین جوانی تلقی می شود و نیاز به درمان دارد.

علل ایجاد آکنه

• عوامل میکروبی

وجود برخی میکروب ها در ایجاد بیماری آکنه نقش دارند ودلیل استفاده ازآنتی بیوتیک ها در درمان جوش ها همین است.

• ترشح زیاد چربی پوست

افراد مبتلا به آکنه غالبا پوست چرب دارند و ترشح غدد سباسه پوست آن ها بیشتر از سایر افراد است به همین دلیل برخی داروهای مورد استفاده در درمان آکنه پوست را خشک می کند.

• عوامل هورمرنی

عوامل هورمونی هم در ایجاد آکنه دخیل هستند، آکنه بیماری سنین بلوغ و اوایل جوانی است که هورمون های جنسی شروع به ترشح می کنند، همچنین در بسیاری از مبتلایان به آکنه به خصوص خانم های مبتلا به آکنه های شدید، علائم اختلال هورمونی نظیر بی نظمی عادت ماهیانه یا موهای زائد و اضافه وزن به چشم می خورد و در این افراد غالبا درمان های تنظیم کننده هورمون موثر است.

درجات و شدت آکنه

• اگر موقع معاینه پزشک اصلا ضایعات قرمز (پاپول) نبیند و تنها ضایعات سر سیاه و سر سفید وجود داشته باشد و یا تعداد پاپول ها کمتراز 3 عدد باشد، به شرط این که جای جوش فرورفته هم در صورت مشاهده نشود، آکنه خفیف تلقی می شود و تنها با درمان های موضعی برطرف می شود.
• اگر تعداد ضایعات برجسته قرمز کمتر از 10-15 عدد باشد مشروط بر این که ضایعات خیلی بزرگ و کیستی وجود نداشته باشد و اسکار شدید هم به جا نگذاشته باشد آکنه متوسط تلقی شده و با درمان خوراکی در کنار موضعی رفع می شود.
• اگر تعداد ضایعات پاپول خیلی زیاد (بیشتر از 10-15) باشد یا ضایعات درشت و کیستی مشاهده شود یا اسکارهای قبلی شدید به جاگذاشته باشد، آکنه شدید تلقی می شود و نیاز به درمان جدی دارد.

روشهای درمان آکنه

• درمان های موضعی

1. شامل محلول های آنتی بیوتیک، کرم ها یا ژل های لایه بردار یا حاوی ترتینوئین و یا اسیدهای میوه.
2. انواع صابون ها و شوینده ها با ترکیبات گیاهی حاوی روغن چای، ترکیبات محتوی سالی سیلیک اسید و...هستند که بنا بر درجه آکنه، سن بیمار، میزان چربی پوست، وجوداختلالات هورمونی یا طبی برای هرفرد نوع مناسب پیشنهاد می گردد.

• درمان های خوراکی

1. آنتی بیوتیک های خوراکی : که در آکنه های متوسط در سنین پایین اکثرا همراه با درمان های موضعی توصیه می شوند.
2. درمان های هورمونی : که در آکنه های طول کشیده تا بعد از 25 سالگی به ویژه در کسانی که مشکلات قاعدگی هم دارند مفید است.
3. ایزوترتینوئین : که درآکنه های شدید، اسکار گذارنده و یا مقاوم به درمان بهترین گزینه است.

• میکرودرم

در جلسات منظم و متعدد هم در جهت درمان جوش و هم در جهت درمان لک های باقی مانده از جوش ها مفید است و بنا به صلاحدید پزشک متخصص ممکن است با پیلینگ همراه شود.

• پیلینگ ها

انواع پیلینگ ها به تنهایی یا همراه با میکرودرم در درمان خود جوش یا لک های باقی مانده ازجوش ها نقش بسیار مفیدی ایفا می کنند.

• لیزرها

برخی از طول موج های لیزر IPL هم در درمان خود جوش ها وهم لک های به جا مانده از جوش ها موثر هستند که در جلسات متعدد انجام می شوند و به خصوص در مواردی که به طور کامل با درمانهای عادی رفع نشده اند استفاده می شوند. همچنین لیزرها نقش بسیار موثری در درمان اسکارهای فرو رفته ناشی از آکنه دارند که در این خصوص به ویژه می توان از لیزر Co2 Fractional نام برد.

رفع جاهای جوش

جهت رفع اسکارهای فرورفته آکنه بسته به نوع وعمق اسکارها ممکن است از روش های مختلف استفاده شود:
از میکرودرم و پیلینگ های سطحی که در اسکارهای بسیار کم عمق ممکن است مفید باشند یا پیلینگ های عمقی و درم ابریشن و لیزرها که دراسکارهای عمیق تر مفید هستند و حتی روشهای مختلف جراحی نظیر اکسزیون یا خارج کردن اسکارهای بزرگ و عمیق که به درمان های دیگر پاسخ نمی دهند یا ساب سیژن در اسکارهای چسبنده و پهن و… که بسته به نوع پوست هرفرد، رنگ پوست و نوع و تعداد اسکارها روش مناسب انتخاب می شود.

ارتباط جوش با رژیم غذایی

به کلیه کسانی که جوش شدید دارند و به خصوص کسانی که بادار و کنترل نمی شوند توصیه می کنم که از مصرف تنقلات به خصوص شکلات، کاکائو، آجیل، چیپس و پفک خودداری نمایند و مصرف غذاهای آماده یا Fast Food را نیز محدود کرده و به حداقل برسانند.

نسخه اصلی مطلب جوش و اسکار جوش؛ علت، درجات و درمان آکنه را در سایت دکتر آناهیتا شاهین گوهر بخوانید.

---