بلوک سمپاتیک یکی از روش های درمانی کاربردی است. گاهی اوقات بیمارانی که به کلینیک درد مراجعه می کنند، علائمی مشابه با دیسک کمر یا درگیری سیاتیک دارند. این دسته از بیماران دچار درد و سوزش اندام های تحتانی از جمله پاها شده اند. گاهی با بررسی هایی که توسط پزشک انجام می گیرد، مشخص می شود که بیمار دچار سیاتیک یا فتق دیسک کمر نیست و شرایط نرمالی در این زمینه دارد. مشکلی که می تواند این علائم را در بیمار ایجاد کند؛ درگیری شبکه سمپاتیک در ناحیه کمری است. برای درمان این عارضه می توان از بلاک عصبی سمپاتیک کمری استفاده نمود که در ادامه این مطلب توضیحات کاملی پیرامون این روش ارائه خواهد شد.

عصب های سمپاتیک چه هستند؟

عصب های سمپاتیک در دو طرف ستون فقرات امتداد دارند. این عصب ها مربوط به طیف گسترده ای از عملکرد هایی هستند که به صورت ناخودآگاه انجام می شود و کنترلی بر روی آن ندارید. از جمله این عملکردها می توان به سیستم گردش خون، گوارش و تعریق اشاره نمود.

بلاک سمپاتیک کمری در چه مواردی انجام می شود؟

موارد انجام بلوك سمپاتيك كمري به 4 گروه تقسيم مي گردد. كه عبارتند از:

1. نارسايي خونرساني در اندام تحتاني: كه شامل بيماريهاي عروقي تصلب شرائین، نارسایی خونرسانی و ایسکمی پاها در بیماران ديابتي، بيماري برگر، پديده و بيماري رينود، جراحي ترميمي عروقي بعد از انسداد ناشي از آمبولي شرياني و يخ زدگي.
2. دردهاي اندام تحتاني، مانند درد پای دیابتی ، درد ناشی از نارسایی عروقی، دردهای سمپاتیکی پاها مثل درد آتروفی سودک، دردهای مزمن ناشی از تروما به پا، دردهای باقیمانده مزمن در اندام قطع شده یا عضو خیالی (فانتوم)، درد در محل قطع عضو (استامپ)،
3. ساير موارد: تعريق بیش از حد اندام تحتاني، کبودي و سيانوز انتهايي (آكروسيانوز)، التهاب وريد فمورال همراه با تب ، اریتروملالژي دردهاي غیر قابل تحمل تناسلي ادراري و غيره.
4. درد با منشاء ديسک و با انتشار سياتيک كاذب

بلاک سمپاتیک کمری یکی از روش های مؤثر و تخصصی برای کاهش دردهای مزمن در ناحیه کمر و اندام های تحتانی است. در این روش، تزریق داروی بی حسی در اطراف شاخه های عصبی سمپاتیک پایین کمر انجام می شود تا مسیر انتقال پیام های درد به مغز به طور موقت قطع شود. این کار به پزشک کمک می کند تا هم علت درد را تشخیص دهد و هم با کاهش التهاب عصبی، درمان را آغاز نماید. معمولاً بیمارانی کاندید این روش هستند که با وجود انجام درمان های اولیه مانند دارودرمانی و فیزیوتراپی، بهبودی قابل توجهی تجربه نکرده اند. در چنین شرایطی، بلاک سمپاتیک کمری می تواند در کاهش درد، بهبود گردش خون ناحیه و افزایش توان حرکتی مؤثر باشد.در صورت پاسخ مناسب بیمار به این تزریق، پزشک ممکن است برای ماندگاری بیشتر اثر، از روش های پیشرفته تر مانند تخریب شبکه سمپاتیک با فرکانس رادیویی (RF) استفاده کند. این روش کم تهاجم، یکی از گزینه های مؤثر در درمان درد پایین کمر و دردهای مزمن نوروپاتیک محسوب می شود.

بیماری سمپاتیک چگونه تشخیص داده می شود؟

ممکن است این بیماری با معاینات اولیه تشخیص داده نشود؛ چراکه، شبیه به عارضه هایی همچون فتق دیسک است. پزشک با توجه به عکسبرداری موارد احتمالی را بررسی می کند و بیماری را تشخیص خواهد داد.

آماده شدن برای تزریق

ابتدا به شکم یا پهلو دراز می کشید. سپس پوست و بافت های ناحیه تزریق بی حس می شود. فوق تخصص درد سوزن را وارد کرده و به دقت آن را به سمت عصب های سمپاتیک هدایت می نماید. معمولاً فوق تخصص درد با استفاده از دستگاه تصویربرداری به نام فلوروسکوپ از موقعیت درست سوزن اطمینان حاصل می نماید. ماده حاجب برای تعیین موقعیت درست سوزن تزریق می شود.

تزریق دارو

سپس فوق تخصص درد دارو را تزریق می کند. دارو به اعصاب ها می رسد. این داروها موجب بی حسی اعصاب سمپاتیک می گردد. در صورتی که همین اعصاب منشأ درد بیمار باشند، این کار باعث آرام شدن درد می شود. همچنین ممکن است تزریق، بسته به نیازهای بیمار فواید دیگری نیز داشته باشد.

پایان درمان

پس از اتمام کار سوزن برداشته میشود و محل تزریق با چسب کوچکی پوشانده می شود. بیمار مدت کوتاهی تحت نظر پزشک قرار می گیرید و سپس به بیمار اجازه داده می شود به منزل برود. گاهی بعد از بلاک سمپاتیک کمری، افراد بی حسی یا ضعف پاها را تجربه می کنند. این وضعیت کاملاً طبیعی است و معمولاً تنها چند ساعت بیشتر طول نمی کشد. ممکن است لازم باشد بیمار در آینده برای تزریق های بعدی دوباره مراجعه نماید. اما در صورت بهبود دردهای بیمار برای اینکه نیاز به تزریقهای مکرر نباشد میشود با امواج رادیویی این اعصاب را عصب کشی کرد.

نسخه اصلی مطلب درمان دردهای ناشی از دیسک با بلوک سمپاتیک کمری را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---