تاثیر دگزامتازون در زمان قطع عصب سیاتیک

دکتر احمد شکرچی زاده [ متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات ]آدرس وب سایت : www.drshekarchizadeh.ir
آدرس مطب : اصفهان چهارباغ بالابین زمزم و دروازه شیرازکوچه مختاری ساختمان جم طبقه زیرزمین تلفن مطب : 36622101 - 031

دگزامتازون یک استروئید است که ممکن است درد و پاسخ التهابی بافت های آسیب دیده را پس از جراحی کاهش دهد (سوختگی، درد، قرمزی، و ورم). در افرادی که از بلوک عصبی استفاده می کنند، دگزامتازون ممکن است به همراه بی حسی موضعی در اطراف عصب مورد استفاده قرار گیرد (perineural) تا مدت زمان بی دردی ناشی از بلوک عصب محیطی را طولانی تر کند.

مکانیسم عمل دگزامتازون:

دگزامتازون یک داروی کورتیکواستروئید با حداقل پتانسیل حفظ سدیم است. این دارو با سرکوب مهاجرت نوتروفیل ها، کاهش تولید واسطه های التهابی و معکوس شدن افزایش نفوذ پذیری مویرگی، التهاب را کاهش داده و پاسخ ایمنی طبیعی را سرکوب می کند. دگزامتازون باعث القاء آپوپتوز در سلول های میلوم می شود. مکانیسم فعالیت ضد استفراغی دگزامتازون نا شناخته است. دگزامتازون از آزاد شدن موادی که باعث ایجاد التهاب در بدن می شوند، جلوگیری می کند و در درمان التهاب پوست، مفاصل و ریه کاربرد دارد.

دگزامتازون برای چه بیماری هایی استفاده می شود؟

• به عنوان یک داروی ضد التهابی: دگزامتازون التهاب را در قسمت های مختلف بدن برطرف می کند. این دارو به طور خاص برای کاهش تورم (ادم) همراه با تومور های ستون فقرات و مغز و درمان التهاب چشم استفاده می شود.
• برای درمان یا جلوگیری از واکنش های آلرژیک: از دگزامتازون برای درمان انواع خاصی از بیماری های خود ایمنی، بیماری های پوستی، آسم و سایر بیماری های ریوی هم استفاده می شود. در این رابطه می توانید با فوق تخصص آسم و آلرژی مشورت کنید.
• برای درمان انواع سرطان ها: مانند سرطان خون، لنفوم و ماتیپل میلوم.
• برای درمان تهوع و استفراغ: همراه با برخی دارو های شیمی درمانی.
• برای تحریک اشتها در بیماران سرطانی که با مشکلات شدید اشتها روبرو هستند.
• برای جایگزینی استروئید ها در شرایط نارسایی آدرنال (تولید کم استروئید های مورد نیاز تولید شده توسط غدد فوق کلیوی) هم از داروی دگزامتازون استفاده می شود. در رابطه با این مشکل می توانید با متخصص غدد مشورت کنید.

نحوه صحیح مصرف دگزامتازون

• قبل از استفاده از دارو، برگه دستورالعمل دارو را به صورت کامل بخوانید. دگزامتازون را دقیقا به صورتی که در نسخه قید شده است، مصرف کنید و از استفاده خودسرانه یا تغییر در دوز دارو پرهیز کنید.
• قرص دگزامتازون را با غذا یا بعد از غذا مصرف کنید.
• دوز دارویی شما ممکن است به دلیل جراحی، بیماری، استرس یا موارد پزشکی اورژانسی تغییر کند. اگر با این مسائل مواجه شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
• این دارو می تواند روی نتیجه برخی آزمایشات پزشکی تأثیر بگذارد. مصرف دگزامتازون را به اطلاع پزشک معالج خود برسانید.
• مصرف دگزامتازون را به طور ناگهانی متوقف نکنید. زیرا قطع یک باره این دارو، ممکن است عواقبی در پی داشته باشد.
• این دارو ممکن است در شکل های مختلفی وجود دارد. ممکن است قرص دگزامتازون برای شما تجویز شده باشد.
• اگر از دوز روزانه قرص دگزامتازون (معمولاً کمتر از ۱۰ میلی گرم) استفاده می کنید و دوز آن را فراموش کرده اید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید.
• اگر از دوز بالای دگزامتازون (۲۰ میلی گرم یا ۴۰ میلی گرم در روز به مدت ۴ روز در ماه) استفاده می کنید و یک دوز را فراموش کردید، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است به شما دستور داده شود که دوز فراموش شده را تکرار کرده و دارو را ادامه دهید.
• قطره های چشمی دگزامتازون برای درمان یا جلوگیری از بسیاری از بیماری های چشمی تجویز می شود. قطره های چشمی هر شش ساعت، در هر دو چشم و حداقل تا ۴۸ ساعت پس از اتمام شیمی درمانی تجویز می شود.
• مصرف قطره چشمی دگزامتازون را تنها در صورت تجویز پزشک قطع کنید.

بلوک عصب محیطی چیست؟

بلوک عصبی با قطع سیگنال دردی که در طول عصب به سمت مغز حرکت می کند، مانع ایجاد درد شده یا درد را کاهش می دهد. این اتفاق با تزریق موضعی بی حسی (عامل بی حس کننده) در اطراف عصب، حین یا بلافاصله پس از جراحی صورت می گیرد. تسکین درد حاصل از بلوک عصبی ممکن است فقط چند ساعت پس از جراحی ادامه داشته باشد، بعد از آن افراد دچار درد متوسط تا شدید می شوند.

تاثیر دگزامتازون در زمان قطع عصب سیاتیک

مقدمه دستگاه اعصاب محیطی از قابلیت ترمیم ذاتی برخوردار است، در جراحت های شدیدی که منجر به تخریب بخشی از عصب می شوند ترمیم خود به خود انجام نگرفته و نیاز به مداخله پزشکی است. در این راستا دگزامتازون یکی از دارو های مفید می باشد که در کلینیک برای بازیابی عصبی به دنبال آسیب های نخاعی تجویز می شود.یافته های حاصل نشان داد که تجویز دگزامتازون به دنبال قطع عصب سیاتیک و پیوند داربست سلول زدایی شده سبب افزایش میزان بهبود عملکرد حرکتی شده است.

شکل تزریقی دگزامتازون

با استفاده از آمپول دگزامتازون می توان حساسیت شدید را درمان کرد.دگزامتازون، قوی ترین دارو و یکی از طولانی اثر ترین انواع کورتون است. وقتی بیماری هر هفته یک آمپول دگزامتازون تزریق کند، تاثیر این دارو به طور مداوم در بدن او وجود دارد و عوارض طولانی مدت که ابتدا بر شمردم برای وی به وجود خواهد آمد. حتی با تزریق یک یا دو بار در ماه نیز چنین عوارضی ایجاد می شود. صرف نظر از عوارض، وابستگی به کورتون مشکل مهم دیگری است که بر اثر استفاده به مدت حدود یک ماه از کورتون ها گریبانگیر بیمار می شود.

موارد مصرف اساسی دگزامتازون:

• ضد التهاب (بخصوص در بیماریهای روماتیسمی-حساسیت های موضعی یا عمومی-کنترل عوارض بعد از جراحی های دندان و…)
• کاهش ادم مغزی یا ریوی
• در درمان برخی اختلالات غده فوق کلیوی

عوارض شایع و مهم مصرف کورتون:

• در مصرف به صورت موضعی (به شکل پماد و قطره یا محلول): تحلیل رفتن پوست در استفاده دراز مدت، لکه افتادن روی پوست و خشکی پوست، تشدید عفونت های قارچی
• در مصرف سیستمیک (خوراکی یا تزریقی): سرخوشی، عوارض گوارشی، تشدید عفونت ها، بی خوابی، پوکی استخوان (در مصرف طولانی)، ضعف ایمنی ، اختلالات هورمونی (نظیر پرمویی، اختلال عادت ماهانه) اتساع شکم و گرد شدن صورت، اختلال آنزیم های کبدی، تحلیل عضلانی، چرب شدن پوست و تشدید آکنه، تغییرات روحی (نظیر سرخوشی بیش از حد یا تحریک پذیری عصبی)