علائم شکستگی مهره کمر بر اثر ضربه

دکتر احمد شکرچی زاده [ متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات ]آدرس وب سایت : www.drshekarchizadeh.ir
آدرس مطب : اصفهان چهارباغ بالابین زمزم و دروازه شیرازکوچه مختاری ساختمان جم طبقه زیرزمین تلفن مطب : 36622101 - 031

استخوان های ستون فقرات محکم هستند اما آن ها هم همانند سایر استخوان ها دچار شکستگی می شوند. آسیب ستون فقرات به خصوص شکستگی مهره های کمر می تواند زندگی افراد را مختل کند و مشکلات زیادی در زندگی روزمره به وجود آورد. در دو سوم موارد ممكن است هیچ دردی و یا درد خیلی كمی در هنگام شكستگی وجود نداشته باشد، در حالی كه در سایر موارد درد بسیار شدیدی ایجاد می شود. درمان برای گونه های متفاوت شکستگی ها ممکن است متفاوت باشد. کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی از روش های درمانی می باشد.

شکستگی مهره پاتولوژیک

شکستگی پاتولوژیک شکستگی است که در استخوانی به وجود می آید که به علل مختلف ضعیف شده باشد. تومور ها، کیست های استخوانی، استئومیلیت استئوژنز، امپرفکتا، میلوم متعدد، از عواملی هستند که باعث ضعف استخوان می شوند. این نوع شکستگی در اثر ضربه جزئی به وجود می آید.

شکستگی غیر پاتولوژیک (تروماتیک)

این نوع شکستگی در استخوان سالم که پاتولوژیک نمی باشد رخ می دهد. این نوع شکستگی مهره که به دنبال تروما ایجاد می شوند. عبارتند از:

• Compression Fracture

در این نوع شکستگی مهره قسمت قدامی دچار شکستگی شده و ممکن است خرد شده و ارتفاع آن کم شود ولی قسمت خلف مهره سالم است. این شکستگی پایدار بوده و بدون Neurologic Deficit می باشد.

• Burst Fracture ( سقوط از ارتفاع )

در این شکستگی هم در قدام و هم در خلف مهره می باشد و به علت سقوط از ارتفاع و برخورد به زمین با پاشنه پا می باشد.

• Flexion-distraction ( شکستگی در اثر تصادف )

به این نوع شکستگی Seat belt Fracture نیز می گویند به علت اینکه این شکستگی اغلب در تصادف هایی که سرنشین اتومبیل کمربند ایمنی بسته ایجاد می شود. در این نوع شکستگی مهره ها ازهم جدا می شوند به طوری که قسمت فوقانی ستون مهره به جلو حرکت کرده ولی قسمت تحتانی آن به علت بسته بودن کمربند ایمنی در جایش ثابت مانده است.

• Fracture-Dislocation

این نوع شکستگی مهره همراه با در رفتگی و جا به جایی مهره ها می باشد. این شکستگی نا پایدار بوده و معمولا با آسیب نخاعی همراه بوده است.

• شکستگی ستون فقرات پشت

شکستگی ستون فقرات پشت می تواند از نظر شدت، متفاوت باشد. برخی از شکستگی های جدی که در اثر یک ضربه ی شدید اتفاق می افتند، در صورتی که به سرعت درمان نشوند می توانند موجب صدمات جبران ناپذیری شوند. برخی دیگر از شکستگی ها، خفیف هستند. این نوع شکستگی ها می توانند در اثر ضربه ای با شدت کم اتفاق بیفتند. مانند افتادن، یا شکستگی در افراد مسن که بر اثر پوکی استخوان اتفاق افتاده است.
بیشتر شکستگی های ستون فقرات در ناحیه پشت قفسه سینه (midback)، ناحیه ی کمر (lower back) و محل اتصال این دو ناحیه (thoracolumbar junction) ایجاد می شود. درمان این شکستگی ها، به شدت شکستگی و آسیب های جانبی وارد شده به بیمار بستگی دارد.

علت شکستگی ستون فقرات کمری

شکستگی ستون فقرات کمری در اثر ضربه ی شدید، می تواند به علت موارد زیر باشد:

• برخورد (تصادف) با ماشین و موتور سیکلت
• افتادن از ارتفاع زیاد
• مصدومیت های شدید ورزشی
• خشونت، مانند اصابت گلوله
• در بیشتر وقت ها، این بیماران آسیب های جدی دیگری نیز دارند، که باید به سرعت درمان شود. با توجه به شدت ضربه، ممکن است نخاع یا اعصاب ستون فقرات هم آسیب ببیند.
• گاهی اوقات، شکستگی ستون فقرات کمری می تواند به دلیل نارسایی های استخوانی باشد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به بیماری هایی مثل پوکی استخوان، تومور و یا سایر بیماری های زمینه ای که باعت ضعیف شدن استخوان می شوند، ممکن است در اثر وارد شدن ضرباتی با شدت کم، مثل شکستگی های خفیف، پیچ خوردگی یا افتادن از ارتفاع کم، دچار شکستگی ستون فقرات شوند. این شکستگی ها ممکن است تا مدتی به صورت نا محسوس، بدون علائم و ناراحتی باشد.

علائم شکستگی مهره ها

اگر شکستگی مهره کمر به علت بیماری پوکی استخوان باشد که علامت آن به صورت درد ناگهانی می باشد. بیشتر بیماران مبتلا به شکستگی فشاری در ستون فقرات، شروع درد آن ها دقیقا بعد از یک فعالیت نسبتاً عادی و منظم مانند بلند کردن اجسام ، خم شدن و غیره بوده شروع می شود که با کمی فشار و یا تنش کمر همراه خواهد بود.
افراد مبتلا به پوکی استخوان پیشرفته، شکستگی مهره های کمر حتی می تواند با فعالیت بسیار جزئی مانند عطسه، سرفه و عواملی از این قبیل رخ دهد. کاهش دردی که ناشی از شکستگی ستون فقرات است به علت پوکی استخوان، معمولا حدود ۴ تا ۶ هفته به طول می انجامد و پس از این مدت، درد شدید کمری یا فروکش می کند و تبدیل به یک درد مزمن و متمرکز در منطقه شکستگی خواهد شد.
علائم در هر فرد با فرد دیگر با توجه به شدت آسیبی که به ستون فقرات وارد شده است متفاوت است. علائم مشترک به صورت زیر است :

• درد زیاد در ناحیه کمر و پا ها (شکستگی همیشه با درد همراه نیست و معاینه پزشک بعد از اتفاقاتی مانند تصادف ها لازم است)
• دردی که به سمت دست ها یا پاها کشیده می شود (رادیکولوپاتی)
• ایجاد مشکل برای راه رفتن یا حرکت کردن
• ضعف و بی حسی پا ها
• تیرکشیدن ناگهانی کمر
• مشکل در ادرار یا مدفوع
• در موارد نادر فلج

البته این علائم ممکن است به دلایلی مانند دیسک کمر نیز اتفاق بیفتد که تشخیص این موضوع با جراح ستون فقرات است. علایم شكستگی مهره و ستون فقرات بسیار متنوع می باشند. در دو سوم موارد ممكن است هیچ دردی و یا درد خیلی كمی در هنگام شكستگی وجود داشته باشد، در حالیكه در سایر موارد درد بسیار شدیدی ایجاد می شود. درد معمولاً در قسمت پشت و در محدوده مهره ی مبتلا می باشد و اغلب به سمت جلوی بدن كشیده می شود.