کیست بیکر چیست و چطور به وجود می آید؟

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

کیست بیکر اصطلاحی است که به کیستی گفته می شود که در پشت زانو ایجاد می شود. کیست بیکر می تواند باعث ایجاد مشکلات مختلف شود و معمولاً همراه با درد است. ولی اگر قرار باشد مشکل کیست بیکر تان را درمان کنید، باید در مورد آن بیشتر بدانید. با مطالعه این مطلب می توانید اطلاعات مفیدی در مورد این عارضه به دست آورید.

کیست بیکر چیست و چطور به وجود می آید؟

کیست بیکر به کیستی گفته می شود که به علت تجمع مایعات و تورم در پشت زانو ایجاد می شود. تورم بورس در مفصل زانو معمولاً به صورت برآمدگی در پشت زانو بروز می کند، عامل ایجاد این کیست است. بورس ها کیسه های نرم و حاوی مایع هستند و کارشان این است که حرکت استخوان ها و تاندون ها در مفصل را نرم و روان کنند. وقتی که بورس به دلایل مختلف نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد، استخوان ها و بافت ها دچار التهاب می شوند. التهاب بورس باعث بیرون زدگی بخش پشتی زانو می شود. این بیرون زدگی در فاصله میان عضلات کاف یا همان ماهیچه ساق پا و ماهیچه همسترینگ یا همان ماهیچه پشت ران، اتفاق می افتد.

مایعی که در پشت زانو تجمع پیدا می کند ممکن است به علت تجمع مایع مفصلی باشد. ممکن هم هست که این تورم به علت بیماری های دیگر زانو اتفاق افتاده باشد. مثلاً پارگی مینیسک ، آرتروز زانو ، روماتیسم و ... همگی می توانند همراه با التهاب باشند که علائم آن ها صورت بیکر کیست در پشت زانو ظهور پیدا کند. همچنین گاهی هم پس از انجام عمل جراحی چنین وضعیتی پیش می آید که زانو دچار التهاب می شود.

علائم کلی کیست بیکر چیست؟

شایع ترین علامت کیست بیکر، درد و تورمی است که در پشت زانو ایجاد می شود. کاهش دامنه حرکتی زانو هم ممکن اتفاق بیفتد که البته در مورد کیست بیکر این علامت چندان شایع نیست. کاهش دامنه حرکتی اگر اتفاق بیفتد معمولاً در مورد خم شدن زانو بیشتر مشاهده می شود. در هنگام تا شدن کامل زانو، در زانو احساس نیشگون گرفتگی احساس می شود.

معمولاً انجام یک سری از فعالیت ها در هنگامی که به این مشکل مبتلا هستید، درد ناک خواهد بود. مثلاً قرار گرفتن در حالت زانو زده و فعالیت هایی که این نوع حالت بدن را زیاد ایجاد می کنند، باعث درد می شوند. البته به طور کلی باید گفت که فعالیت و حرکت خاصی وجود ندارد که باعث شود کیست بیکر و درد آن افزایش پیدا کند.

روش و اصول درمان کیست بیکر

رایج ترین راه درمان برای کیست بیکر استفاده از دارو های ضد التهاب است. هر چند که استفاده از این دارو ها هم باید تحت نظر پزشک انجام شود. از کرم های ضد التهاب هم برای این منظور می توان استفاده کرد تا التهاب ایجاد شده در کیست از بین رود.

یکی از اقدامات مؤثر دیگر برای کاهش التهاب و تورم، انجام ماساژ با استفاده از یخ است. در واقع این کار همان یخ درمانی است که برای کاهش التهاب و تورم بخش پشت زانو انجام می گیرد. برای این کار کافی است قالب های کوچک یخ در دست داشته باشید. یخ را در حالی که روی آن باز است به صورت مستقیم روی محل آسیب دیدگی قرار دهید. مثلاً یک راه این است که قالب کوچک یخ را از قسمتی که روی آن باز است روی پوست قرار دهید. پشت زانو را با یخ به مدت 3 تا 5 دقیقه ماساژ دهید.

اگر استفاده از دارو و یخ درمانی برای کاهش التهاب و تورم کافی نبود، می توان با تائید پزشک از روش های دیگری مثل تزریق مستقیم کورتیزون در محل مورد نظر استفاده کرد. تزریق مستقیم کورتیزون اثر گذاری بیشتر و سریع ترین نسبت به روش هایی که پیش از این گفته شد دارد.

روش های مختلف درمان و فیزیوتراپی

انجام فیزیوتراپی و ورزش های مختلف می تواند به کاهش تورم و التهابی که در کیست ایجاد شده است کمک کند. استفاده از امواج فراصوت، ماساژ و یونتوفورزیس هم از دیگر روش های درمانی است که می تواند برای بهبود وضعیت کیست بیکر مورد استفاده قرار گیرد.

یونتوفورزیس روشی است که در آن از وسایل الکتریکی و تحلیل الکتریکی برای انتقال دارو های ضد التهاب به محل مورد نظر استفاده می شود. این کار به این صورت است که یک جریان خفیف در حد میکرو از بدن عبور داده می شود. این جریان به انتقال دارو های ضد التهاب که دارای ترکیبات آهن هستند، از یک بخش به بخش دیگر کمک می کنند.

استفاده از فراصوت یا آلتراسونیک برای افزایش دمای بافت های اطراف ناحیه آسیب دیده انجام می شود. به کار گیری فراصوت معمولاً قبل از ماساژ بافت های نرم در اطراف مفصل زانو انجام می گیرد. یکی از انواع روش های استفاده از فراصوت فونوفورزیس نام دارد. در این روش دارو های ضد التهاب با ژل های مخصوص فراصوت ترکیب می شود و بعد روش فراصوت مورد استفاده قرار می گیرد. این کار به منظور ارسال دارو های ضد التهاب به محل مورد نظر که در این جا همان پشت زانو است، انجام می شود.

در کنار تمام این روش های درمانی، روش های کلی مثل انجام ورزش هم هست که به طور کلی برای درد زانو مفید هستند. در مورد کیست بیکر، ورزش زمانی به عنوان یک راه حل درمانی در نظر گرفته می شود که کیست به علت یک مشکل دیگر (مثلاً آرتروز و ...) به وجود آمده باشد. در این صورت انجام ورزش های مختلف می تواند به کاهش التهاب و تورم کمک کند.

انجام عمل جراحی معمولاً در مورد کیست بیکر کمتر ضرورت پیدا می کند. یعنی در موارد نادر برداشت کیست با استفاده از عمل جراحی انجام می شود به این علت که اصولاً وجود کیست بیکر باعث محدودیت یا مشکلات ساختاری و ... نمی شود. در نهایت فقط بحث کاهش درد است که باقی می ماند. کاهش درد هم معمولاً با یکی از روش هایی که پیش تر گفتیم به نتیجه می رسد. استفاده از دارو های ضد التهاب، انجام یخ درمانی ، فیزیوتراپی و ... معمولاً در کاهش التهاب، تورم، درد و علائم دیگر مؤثر واقع می شوند.