الاستوگرافی همراه با سونوگرافی چیست؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

الاستوگرافی یکی از جدید ترین روش های تصویر برداری سونوگرافی در دنیای امروز برای تعیین بافت های سرطانی پستان، کبد، تیروئید و پروستات استفاده می شود. با استفاده از روش الاستوگرافی، پزشک می تواند میزان نرمی و سفتی بافت را مشخص نماید. با تعیین نرمی و سفتی بافت، پزشک مورد نظر می تواند تشخیص دهد که وضعیت بیمار و توده های سرطانی تا چه میزان پیشرفت نموده است. بافت توده های سرطانی نسبت به سایر بافت های سالم بدن، بافتی سفت تر دارند. این روش یکی از روش های غیر مداخله ای و همچنین غیر تهاجمی برای تشخیص توده های سرطانی است. با استفاده از این روش، پزشک، اطلاعات بیشتر و دقیق تری نسبت به توده های سرطانی به دست می آورد.

کاربرد های الاستوگرافی

• شدت بیماری کبد را شناسایی و ارزیابی کند.
• تصمیمات در خصوص روش های درمانی را هدایت کند.
• بر پاسخ بیماری به درمان نظارت کند.
• جایگزینی برای بیوپسی کبد باشد.
• به پیشبینی خطر عوارض بیماری های کبدی، مانند تجمع مایعات در شکم (آسیت) کمک می کند.
• از الاستوگرافی برای تشخیص بیماری در اعضای دیگر بدن مانند پستان، تیروئید و پروستات نیز استفاده می شود. همچنین در ارزیابی وضعیت عضلات و تاندون ها نیز نقش دارد.
• تفكيك توده های سخت و نـرم در طـول انجام عمـل بافت برداری
• تصويربرداري داخل وريدي
• تصوير كردن ساختار پلاك شـرياني
• بررسـي تغييرات غيرطبيعي ناشي از ايجاد تومور در زيـر سـطح پوسـت

مزایای الاستوگرافی

1. تکنیک های تصویربرداری غیرتهاجمی هستند که در معرض تابش یونیزان نیستند.
2. تشخیص سریع بیماری کبد ، مانند فیبروز (اسکار در کبد)
3. بخش بیشتری از کبد را نسبت به نمونه برداری ارزیابی می کند و می تواند به پیشبینی خطر برخی از عوارض کبدی، مانند تجمع مایعات در شکم (آسیت) کمک کند.
4. تفكيك توده های سخت و نـرم در طـول انجـام عمـل بافت برداری
5. تصويربرداري داخل وريدي
6. بررسـي تـشكيل بافـت همبنـد در زمـان التيـام يـافتن زخـم و تـصوير نمـودن ساختارهاي مصنوعي شبيه بافـت برخـي كاربردهـاي بـاليني محتمـل از تكنيك الاستوگرافي نوري می باشند.
7. تصوير كردن ساختار پلاك شـرياني
8. بررسـي تغييرات غيرطبيعي ناشي از ايجاد تومور در زيـر سـطح پوسـت

روش انجام الاستوگرافی

Magnetic Resonance Elastography (MRE نامی است که برای تکنیک الاستوگرافی در نظر گرفته شده است. تکنیکی که در الاستوگرافی (اسکن الاستو) مطرح می شود بر اساس تعیین برخی از خواص مکانیکی در بافت پایه ریزی شده است. در این روش، بافت ها و میزان بافت توده بررسی می شوند و بدون آنکه نیازی به بیوپسی و نمونه برداری باشد، متوجه وجود توده های خوش خیم و یا بدخیم و سرطانی در سینه می شوند. دو ویژگی مهمی که در این سونوگرافی تشخیصی در نظر گرفته شده است، اندازه و میزان سفتی در لحظه انجام آن است.

• اندازه توده: به دلیل خاصیت دسموپلاستی تومورها، ضایعات سخت با کاهش الاستیسیته (خاصیت کشسانی) و کشش در الاستوگرافی بزرگ تر از حالت سونوگرافی نمایان می شوند. به این ترتیب متخصص رادیولوژی با محاسبه اختلاف بین اندازه تومور در این روش ها می تواند نسبت بین آنها را محاسبه کند و اگر این نسبت بالای 31/1 باشد، توده بدخیم در نظر گرفته می شود.
• سختی بافت: میزان و توزیع بافت موجود در توده به عنوان معیاری برای سنجش سختی در نظر گرفته می شود. توده های بدخیم نسبت به توده های خوش خیم سفت تر و با تراکم بالاتر هستند.

الاستوگرافی چگونه انجام می شود؟

در این روش، یک پروب امواج فراصوت (UR) یا فرستنده امواج مغناطیسی(MR) بر روی سطح پوست قرار می گیرد. این وسیله ارتعاشاتی با فرکانس پایین و بدون درد از طریق بدن به اندام مورد نظر می رساند. تصویربرداری UR و MR سرعت حرکت ارتعاشات را در اندام بررسی می کنند. در انتها نیز توسط نقشه ای که توسط تحلیل های کامپیوتری انجام شده است، سختی یا کشش اندام بررسی می شود.

موارد منع انجام الاستوگرافی

این روش ممکن است برای افرادی که دستگاه فلزی در بدن خود قرار دارند مناسب نباشد. این دستگاه ها شامل ضربان سازها، دریچه های مصنوعی قلب، پمپ های تزریق و ایمپلنت ها می باشد. انواع تاتوهایی که حاوی فلز هستند نیز ممکن است در طول تست مشکلاتی را ایجاد نمایند.

عوارض الاستوگرافی

در صورت رعایت نکات ایمنی به درستی، این روش خطری برای بیماران عادی ندارد. وجود میدان های مغناطیسی در این روش به تنهایی مضر نیست؛ اما این میدان ها می تواند در عملکرد دستگاه های پزشکی کاشته شده اختلال ایجاد کنند.

• فیبروز سیستمیک کلیوی یک عارضه ناشناخته و نادر است که بر اثر تزریق کنتراست گادولینیوم (حاجب) است. این عارضه معمولاً در بیماران جدی کلیوی اتفاق می افتد. البته پزشک باید پیش از تزریق ماده حاجب، عملکرد کلیه را بررسی کند.
• در صورت استفاده از ماده حاجب، احتمال بروز واکنش آلرژیک بسیار ناچیز است. چنین واکنش هایی معمولاً خفیف بوده و با دارو کنترل می شوند.