بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

تیروئید در قسمت جلوی گردن درست در قسمت بالای گردن قرار دارد و شکلی شبیه به پروانه دارد و دو گوشه های آن در دو طرف گردن توسط یک باند باریک از بافت متصل شده است. این غده جزء غدد درون‌ ریز است و هورمون‌های تیروئید را تولید و عملکردهای بسیار زیادی را در بدن کنترل می‌کند. گره یا ناهنجاری های بدن اغلب با معاینه تصویربرداری تشخیص داده می ‌شوند. با این وجود همیشه از اینگونه تست های تصویربرداری نمی ‌توان در مواردی مانند گره های خوش خیم غیر سرطانی یا سرطانی استفاده نمود. بیوپسی سوزنی که به آن آسپیراسیون سوزنی نیز گفته می‌شود شامل از بین بردن برخی از سلول ها (در یک روش کم تهاجمی شامل یک سوزن توخالی است) از ناحیه مشکوک درون بدن و بررسی آنها در زیر میکروسکوپ برای تشخیص بیماری می باشد. بیوپسی FNA نوعی نمونه برداری از تیروئید است که در طی آن نمونه کوچک از بافت غده تیروئید خارج می شود.

علت بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

روش FNA که تحت عنوان بیوپسی با سوزن ریز هم شناخته می‌شود، روشی است که برای نمونه‌برداری از توده‌ها و برآمدگی‌ها در نقاط مختلف بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. پزشک می‌تواند با استفاده از این روش، مقدار کافی از بافت ناحیه مورد نظر را برای بررسی‌های میکروسکوپی بردارد و از آن برای تشخیص دقیق بیماری‌ها و عوارض مختلفی از قبیل التهاب و یا حتی سرطان استفاده کند. همچنین از روش FNA در تشخیص عوارض مربوط به بافت‌ها و اندام‌های زیر استفاده می‌شود:

• غده تیروئید
• غدد لنفی گردن
• کیست‌های ناحیه گردن
• غدد بزاقی (شامل غدد پاروتید یا بناگوشی و غده ساب مندیبولار یا زیر زبانی)
• داخل دهان
• هر گونه برآمدگی که توسط بیمار احساس شود.
• توده‌ها و برآمدگی‌هایی که در آزمایش‌های عکسبرداری (از قبیل اولتراسوند) مشاهده می‌شوند، حتی اگر احساس نشوند.

مزایای بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

• نتایج حاصل این بیوپسی سوزنی تیروئید نزدیک به ۹۵ درصد دقیق می باشد.
• بیوپسی سوزنی، یک روش قابل اعتماد برای به دست آوردن نمونه‌های بافتی است که می تواند به تشخیص اینکه آیا گره خوش خیم یا بدخیم است، کمک کند.
• بیوپسی سوزنی نسبت به بیوپسی های جراحی باز و بسته که هر دو شامل برش بزرگتر در پوست و بی حسی موضعی و عمومی هستند، کمتر تهاجمی می باشد.
• به طور کلی این روش دردناک نیست و نتایج به همان اندازه برداشتن توسط جراحی دقیق است.
• زمان بهبودی کوتاه است و بیمار معمولاً خیلی زود می تواند فعالیت های خود را از سر بگیرد.

نحوه انجام بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

روش بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی اغلب توسط رادیولوژیست آموزش دیده و باتجربه در آسپیراسیون سوزن و سونوگرافی انجام می شود. بیوپسی سوزنی معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود. ناحیه گردن ضدعفونی و تمیز می شود و از داروهایی برای بی حس کردن منطقه استفاده می شود. مبدل سونوگرافی با مقدار کمی ژل محلول در آب استریل و بر روی گره تیروئید روی گردن بیمار قرار می گیرد. رادیولوژیست سوزن را از طریق پوست، تحت هدایت سونوگرافی به محل گره های تیروئید و نمونه های اسپیرات بافت منتقل می کند. پس از نمونه برداری، سوزن برداشته می شود. در صورت نیاز به نمونه های اضافی سوزن های جدید دوباره نصب می شوند، برای تجزیه و تحلیل کامل ممکن است چندین نمونه مورد نیاز باشد. پس از اتمام بیوپسی برای کاهش خطر خونریزی فشار به ناحیه اعمال می‌شود و در صورت لزوم ممکن است یک بانداژ بر روی ناحیه قرار داده شود؛ اما هیچ گونه بخیه ای نیاز نیست. این روش معمولاً در کمتر از ۳۰ دقیقه انجام می‌شود.

نتایج FNA تیروئید

نتایج FNA تیروئید معمولاً تا دو هفته پس از انجام نمونه برداری آماده می‌شوند. نتایج نمونه برداری تیروئید در شش دسته تقسیم بندی می‌شوند. این نکته را در نظر داشته باشید که آمار اعلام شده در ادامه ممکن است در مراکز مختلف اندکی تفاوت داشته باشد.

1. دسته خوش خیم: این دسته، حدود 70 درصد از کل نتایج نمونه برداری تیروئید را شامل می‌شود. در این مواقع، علت ناهنجاری و ایجاد ندول‌های تیروئید، کیست‌های غده تیروئید هستند که خطری برای بیمار به همراه ندارند. احتمال تشخیص نادرست و بدخیم بودن توده مشکوک در این دسته تنها 3 درصد است. بیمارانی که نتایج بیوپسی تیروئید آنها در این دسته قرار می‌گیرند، عموماً نیاز به انجام یک سونوگرافی 18 ماه پس از نمونه برداری دارند تا از بیخطر بودن ندول‌های آنها اطمینان حاصل شود.
2. دسته بدخیم (سرطان): این دسته حدود سه الی هفت درصد کل نمونه‌های بیوپسی تیروئید را شامل می‌شود. شایع‌ترین سرطان تیروئید مشاهده شده در این دسته، سرطان تیروئید پایپلاری است. نمونه‌هایی که در دسته بندی بدخیم یا سرطانی قرار می‌گیرند، معمولاً با احتمال 97 تا 99 درصد تشخیص داده می‌شوند.
3. دسته مشکوک به سرطان: وقتی نتیجه یک آزمایش بیوپسی تیروئید در دسته مشکوک به سرطان قرار گیرد، احتمال بین 60 تا 70 درصد وجود دارد که نمونه مورد بررسی سرطانی است. در این حالت، پاتولوژیست برخی ویژگی‌های نگران کننده را مشاهده می‌کند که لزوماً نشان دهنده سرطان نیستند. در این حالت، درمان پیشنهاد شده، جراحی تیروئید خواهد بود.
4. ناحیه فولیکولی بدون تشخیص قطعی FLU: این دسته بندی معمولاً تحت عنوان “intermediate” شناخته می‌شود. نمونه‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند برخی از ویژگی‌های نگران کننده نشان دهنده سرطان را دارند؛ اما تنها در 5 الی 15 درصد موارد می‌توان نسبت به سرطانی بودن آنها مشکوک بود. در این موارد، تکرار نمونه برداری تیروئید و یا انجام آزمایش‌های ژنتیک بر روی بافت‌های سلولی مشکوک به منظور تشخیص دقیق‌تر توصیه می‌شود.
5. نئوپلاسم فولیکولی: این دسته بندی نیز تحت عنوان “intermediate” شناخته می‌شود و در آن بیان این مورد که ندول‌ها به طور قطعی سرطانی یا خوش خیم هستند تا زمانی که تیروئید به طور کامل برداشته نشود ممکن نیست. در این مواقع، ممکن است جراحی به منظور برداشتن نیمی از تیروئید (قسمتی که تراکم نوول‌ها در آن بیشتر است) انجام شود.
6. عدم تشخیص: این به آن معنا است که تعداد سلول‌های برداشته شده به منظور بررسی آزمایشگاهی کافی نبوده است. با وجود اینکه تیم پزشکی حداکثر تلاش خود را به منظور برداشت حداکثر میزان فولیکول‌های تیروئید را انجام می‌دهند؛ اما گاهی ممکن است تعداد سلول‌های برداشته شده برای بررسی آزمایشگاهی ناکافی باشد. در این مواقع، پاتولوژیست مجدداً درخواست تکرار FNA تیروئید را می‌کند.

مراقبت قبل از بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

شما می‌توانید قبل از انجام این عمل به صورت عادی بخورید و بنوشید. برای انجام این عمل، شما نیازی به بیهوشی عمومی که در آن به طور کامل بیهوش شوید، نخواهید داشت؛ اما ممکن است از یک بی‌حسی موضعی برای بی‌حس کردن ناحیه‌ای که سوزن FNA در آن فرو برده می‌شود، استفاده گردد.

در همان زمانی که نوبت عمل FNA تیروئید برای شما تعیین می‌شود، لازم است که اگر داروهای رقیق کننده خون از قبیل وارفارین، کلوپیدوگرل، دابیگاتران، پراسوگرل، دی پیریدامول یا آساسانتین مصرف می‌کنید، حتماً به کلینیک اطلاع بدهید. مصرف داروهای رقیق کننده خون باید از چند روز قبل از انجام این عمل متوقف شود و یا دوز معمولی مورد مصرف شما کاهش داده شود. نکته بسیار مهم در مورد این عمل آن است که هرگز مصرف این داروها را بدون مشورت پزشک خود و کلینیکی که برای تست FNA به آن مراجعه کرده‌اید، قطع نکنید و یا دوز مصرفی خود را تغییر ندهید.

مراقبت بعد از بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

به دلیل اینکه نمونه برداری به روش سوزنی یک روش سرپایی بدون هیچ برش جراحی است، به مراقبت خاصی نیاز نیست و در این مورد، پزشک توصیه های لازم را به شما خواهد کرد. تنها موردی که ممکن است به آن نیاز داشته باشید این است که اگر دردی بعد از fna داشتید می توانید با مصرف مسکن ها و یا گذاشتن کیسه یخ درد را تسکین دهید.

هزینه نمونه برداری تیروئید

تجهیزات مصرفی و تست های مورد نیاز پزشک برای هر شخص متفاوت است و نمی توان به طور قطعی قیمت دقیق را تعیین نمود.

عوارض بیوپسی FNA تیروئید تحت گاید سونوگرافی

ممکن است به علت فرو بردن سوزن در گردن شما کمی درد، ورم و حتی خون ‌مردگی جزئی در این ناحیه به وجود بیاید که کاملاً عادی است. برای تسکین درد می‎توانید از داروهای مسکن معمولی استفاده نمایید. البته درد و ورم این ناحیه بعد از 48 ساعت برطرف می‌شود.