تاثیر سرب بر سلامت انسان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

انسانها روزانه با مقادير ناچيزي از سرب ، همانند ساير آلوده كننده ها كه مقادير اندكي دارند، از طريق مصرف غذا و آب تماس دارند. هراز چندگاه ، يك نگراني در مورد بهداشت عمومي به علت كشف منبع جديدي از سرب ممكن است ايجاد شود. اين نگراني ها بيشتر در مورد كساني كه به صورت وسيع از محصولات مصرفي حاوي مقادير اندك سرب استفاده مي كنند مصداق دارد.

ـ نتايج و توصيه ها

سرب يكي از پايدارترين و منتشرترين فلزات سنگين محيط زيست است . در صورت تماس و جذب كافي ميتواند براي انسان مسموميت زا باشد . به علت اينكه هيچگونه نفع ياعملكرد ضروري شناخته شده اي در سيستم هاي حياتي ندارد بايد افراد را از مواجهه زياد با سرب حفاظت نموده و عامه مردم را در مورد عادات شخصي آموزش داد تا به اين هدف كمك شود.

در سالهاي اخير در مورد نقش سرب در اثرگذاري روي رفتار و نمو عصبي كودكان مطالب زيادي نگاشته شده است . سرب واضحاً قادر به اثرگذاري منفي روي سيستم اعصاب مركزي در مقادير بالاي BLL مي باشد ولي به علت عوامل گمراه كننده متعددي كه روي هوش و رفتار عصبي كودكان اثر مي گذارند دشوار است كه بتوان اثرات رفتاري يا نورلوژيك چشمگيري از نظر مسموميت شناسي به سطح پائين BLL مرتبط نمود. براي اكثر كودكاني كه در معرض خطر بالا قرار ندارند رويكردي بر پايه آموزش و پيشگيري و كاهش مواجهه با سرب توصيه مي شود. راهكارهاي ساده اي كه بيان مي شود كمك مي كند تا خطر تماس و ايجاد اثرات مضر براي سلامتي كودكان و بزرگسالان به حداقل برسد.

ـ راهكارهاي كلي شخصي

ـ براي خانه هايي كه قبل از سال 1960 ساخته شده اند و رنگ ديوارها پوسته مي دهد، مشخص كنيد آيا رنگ داراي سرب است و تضمين براي برداشتن رنگ وجود دارد (رنگهاي سست كه در چهار چوب پنجره هستند بر اثر باز و بسته شدن تمايل به تخريب دارند). ساكنين خانه (مخصوصاً كودكان و زنان حامله) نبايد در زمان فعاليتهاي مربوط به برداشتن سرب در خانه باشند.

ـ به علت اينكه نميتوان از تماس كودكان با اشياء آلوده ممانعت كرد ، بازي كودكان را تحت نظر داشته باشيد تا از خوردن آنها جلوگيري كنيد.
ـ به كودكان اهميت كارهاي بهداشتي ، مخصوصاً شستن دست قبل از غذا خوردن را گوشزد نماييد.
ـ بر اهميت تغذيه خوب مخصوصاً در افرادي كه كمبود كلسيم يا آهن دارند و به همين علت تمايل به داشتن سطوح بالاتر سرب خون دارند تأكيد كنيد. افراد داراي نقصانهاي تغذيه اي به اثرات مسموميت زاي سرب حساس تر هستند.
ـ اگر در خانه هاي قديمي با لوله كشي فرسوده زندگي مي كنيد بگذاريد آب شير 30 ثانيه برود يا زماني كه آب روان است قبل از مصرف آن را سرد كنيد.
ـ درخواست آزمايش سرب خون وريدي براي كودكتان در صورتي كه شواهدي از تماس شديد با سرب دارد (وجود منابع شناخته شده يا احتمالي سرب بعلاوه علائم باليني مثل خستگي تغييرات رفتاري ، اختلالات گوارشي) بنمائيد.

راهكارهاي بهداشت عمومي

ـ محصولات مصرفي حاوي سرب ، مخصوصاً باتريهاي داراي سرب را با روشهاي توصيه شد بازيافت نموده يا به روش صحيحي دور بريزيد.
ـ نگه داري ، جابجايي و دور ريختن مواد داراي سرب يا آلوده به سرب (مثل قطعات و گرد و غبار رنگ ها) به دقت و با روش صحيح انجام گيرد.
ـ اگر شما كارفرما هستيد و مواجهه با سرب جزو خطرات بالقوه محل كار است ، استاندارد سرب براي كارگراني كه به خاطر كار در معرض سرب هستند را بكار ببريد.
ـ در فعاليتهاي فوق برنامه و تفريحي خود از مواجهه با مواد آلوده به سرب پرهيز كنيد (مثلاً ساختن گلوله و وزنه قلاب ماهيگيري ، لحيم كردن با سرب ، تهيه شيشه پنجره رنگ آميزي شده با سرب)
ـ ازبرنامه هاي كنترل سرب كه اشخاص در معرض خطر بالا را از طريق تحقيقات دنباله دار، كارهاي آموزشي و هشيار نمودن عموم مردم مشخص مي كنند حمايت كنيد. با وجوديكه ما اثرات BLL پايين را بر سلامتي انسان نمي دانيم ، با كاهش مقدار محيطي و مواجهه انسان با سرب ، B.L.L و خطر عوارض آن بر انسان كاهش پيدا مي كند. سطوح سرب در محيط زيست اطراف ما در حال كاهش است . در آينده ما بايد در زمان مناسب براي كاهش BLL اقدام كنيم .
در نهايت ، از نقطه نظر وسيع تر در بهداشت عمومي ، بايد براي افرادي از جامعه كه بيشتر در معرض سرب هستند اين خطر را كاهش دهيم و همزمان دورنماي ساير خطرات شناخته شده محيط زيستي سلامتي كه نياز به توجه معادل يا بيشتر دارد را تشخيص دهيم .

اما مطالبي پيرامون غذاهاي آماده و فراوري شده

اين دسته مواد غذائي عبارتند از انواع شكلات، پفك ،بيسگوئيت، پاستيلهاي رنگي، نوشابه ها، فراورده هاي گوشتي غير استاندارد و بيش از اندازه و انواع فست فود ها به علت بار آلودگي بالاي آنها و همچنين به علت چربي بيش از اندازه آنها.

علت اينكه كاهش هوش را به زياده روي در مصرف اين دسته از مواد غذائي نسبت مي دهند دور از انتظار نيست چرا كه وقتي با نگاه موشكافانه به اين دسته از غذا ها نگاه مي كنيم مشخص مي شود به علت وجود مواد نگهدارنده و انواع رنگها كه از طريق خوردن زياد اين دسته از مواد غذائي به بدن كودك انتقال مي يابد ، جذب يك سري از ريز مغذي ها مختل يا كاهش مي يابد. از طرفي اين دسته از مواد غذائي بيشتر داراي كالري هستند تا پروتئين و باعث افزايش وزن كودك نيز خواهند شد كه خود با افزايش بافت چربي در اطراف اندامهاي بدن بخصوص رگها و موئي رگهايي كه وظيفه تامين خون واكسيژن بافتها ها را بر عهده دارند مي شوند .

بيشتر اين كودكان بخشي از غذاي خود را با خوردن اين مواد غذائي بي ارزش تامين مي كنند و به علت كاهش ريز مغذي ها دچار يك سيكل منفي در اشتها نسبت به دريافت ديگر مواد غذائي خواهندشد. بيشتر والدين در هنگام درخواست كودك خود دقت لازم در نداشته و بلافاصله با درخواست كودك موافقت مي كنند.