سونوگرافی لگن یکی از ابزارهای کلیدی در تشخیص و ارزیابی مشکلات پزشکی مرتبط با ارگان های داخلی لگن است. این روش تصویربرداری غیرتهاجمی با استفاده از امواج صوتی، تصاویری دقیق از ساختارهای مهم مانند رحم، تخمدان ها و پروستات ارائه می دهد. سونوگرافی لگن به پزشکان کمک می کند تا بیماری ها و اختلالات مختلف را شناسایی کنند و تصمیمات بهتری در زمینه درمان اتخاذ کنند. در این مقاله، به بررسی جزئیات و کاربردهای سونوگرافی لگن، روش های انجام آن، مزایا و نکات مهمی که بیماران باید در نظر داشته باشند، می پردازیم. هدف ما این است که به شما اطلاعات جامع و مفیدی در مورد این روش ارائه دهیم تا درک بهتری از اهمیت آن در مراقبت های بهداشتی داشته باشید.

سونوگرافی لگن چیست؟

سونوگرافی لگن یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که برای ارزیابی ارگان های داخلی لگن به کار می رود. این آزمایش می تواند تصاویری از تخمدان ها، رحم، گردن رحم، لوله های فالوپ در زنان و پروستات و وزیکول های سمینال در مردان را ارائه دهد. از این تصاویر برای تشخیص مشکلات پزشکی مختلف استفاده می شود.

مزایا سونوگرافی لگن

• غیرتهاجمی بودن
• تصویربرداری در زمان واقعی
• عدم استفاده از اشعه ایکس
• تشخیص دقیق
• هزینه پایین
• سهولت انجام
• دریافت نتایج سریع
• کاربردهای گسترده
• قابلیت مشاهده ارگان ها
• کمک به برنامه ریزی درمان

ارگان های قابل مشاهده در سونوگرافی لگن

• ارگان های توپر مانند رحم، تخمدان ها و پروستات به خوبی در سونوگرافی مشخص می شوند.
• ارگان های پر از مایع مانند مثانه نیز به خوبی مشاهده می شوند.
• ارگان هایی مانند استخوان ها و یا ارگان های پر از هوا مثل روده ها در این روش به وضوح قابل تشخیص نیستند.

روش های مختلف انجام سونوگرافی لگن

سونوگرافی لگن به سه روش زیر انجام می شود:

1. سونوگرافی از راه شکم (ترانس ابدومینال)

در این روش، مبدل دستگاه بر روی شکم بیمار قرار می گیرد. این روش بیشتر برای تشخیص فیبروئیدهای رحمی و دیگر مشکلات رایج در زنان استفاده می شود.

2. سونوگرافی از راه رکتوم (ترانس رکتال)

در این روش، مبدل به داخل مقعد بیمار وارد می شود. این روش برای ارزیابی ارگان های لگنی در مردان، مانند پروستات و وزیکول های سمینال کاربرد دارد و ممکن است همراه با نمونه برداری انجام شود.

3. سونوگرافی از راه واژن (ترانس واژینال)

در این روش، مبدل به داخل واژن وارد می شود. این روش معمولاً در زنان برای بررسی مشکلات باروری و دیگر مشکلات لگنی استفاده می شود. گاهی اوقات این روش با نمونه برداری همراه است.

کاربردهای سونوگرافی لگن

دلایل انجام سونوگرافی لگن در زنان

• بررسی علت دردهای لگنی و خونریزی غیرطبیعی از واژن
• بررسی التهاب لگن (PID)
• ارزیابی دستگاه داخل رحمی (IUD)
• ارزیابی سایز و شکل رحم و ضخامت دیواره رحم
• بررسی تخمدان ها و ارزیابی شرایط آنها در طول درمان ناباروری
• تایید بارداری و تشخیص بارداری خارج رحمی
• ارزیابی طول دهانه رحم برای پیش بینی زایمان زودرس
• بررسی توده ها و فیبروئیدهای رحمی

دلایل انجام سونوگرافی لگن در مردان

• ارزیابی غده پروستات و وزیکول های سمینال
• بررسی مشکلات ادراری به علت بزرگ شدن پروستات (BPH)
• ارزیابی مشکلات پروستات که می تواند منجر به ناباروری شود

آمادگی های لازم برای انجام سونوگرافی لگن

در صورتی که اخیراً عکس برداری با اشعه ایکس با ماده حاجب انجام داده اید، پزشک خود را مطلع کنید.

1. سونوگرافی از طریق شکم: نیاز به پر بودن مثانه است. 4 تا 6 لیوان مایعات بنوشید تا مثانه پر شود.
2. سونوگرافی از طریق رکتوم: ممکن است به تنقیه نیاز باشد. اگر نمونه برداری از پروستات انجام می شود، چند روز قبل از آزمایش باید آنتی بیوتیک مصرف شود.
3. سونوگرافی از طریق واژن: نیازی به پر بودن مثانه نیست و اگر به لاتکس حساسیت دارید، به پزشک اطلاع دهید.

احساسات بیمار در حین انجام سونوگرافی

• در روش شکمی ممکن است احساس فشار در مثانه و تمایل به ادرار کردن داشته باشید.
• در روش های واژینال و رکتال ممکن است کمی احساس فشار و ناراحتی کنید.

عوامل موثر بر نتیجه سونوگرافی

• وجود مدفوع یا گاز در روده ها
• عدم توانایی در پر نگه داشتن مثانه برای سونوگرافی شکمی
• چاقی یا زخم های باز در شکم

نتیجه گیری

سونوگرافی لگن یکی از ابزارهای مفید و کم هزینه در تشخیص مشکلات مرتبط با ارگان های لگنی است. با وجود این، در موارد خاصی ممکن است نیاز به انجام آزمایش های تکمیلی مانند CT اسکن یا MRI باشد تا تشخیص نهایی با دقت بیشتری انجام شود.

نسخه اصلی مطلب هر آنچه باید در مورد سونوگرافی لگن بدانید را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---