صدا دادن زانو هنگام نشستن و بلند شدن به چه علت است؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

گاهی ممکن است که افراد هنگام باز کردن زانو، پیاده روی، بالا پایین رفتن از پله ها و یا خمیده کردن زانوی خود صدایی را از زانوی خود بشنوند. یکی از دلایل این رخداد آرتروز زانو است اما دلایل مختلف دیگری نیز وجود دارد. در اغلب موارد، زانوی صدادار مشکل مهمی محسوب نمی شود اما زمانی که این عارضه همراه با درد باشد توصیه می شود تا توسط یک پزشک متخصص بررسی شود.

آشنایی با ساختار زانو

زانو بزرگترین مفصل بدن است که به شکل یک لولا عمل می کند. ساختار زانو شامل استخوان ها، لایه ی سینوویوم، تاندون ها و رباط ها است.

استخوان ها

استخوان های زانو شامل استخوان درشت نی، استخوان ران و استخوان کاسه ی زانو یا کشکک است. استخوان نازک نی نیز به مفصل زانو اتصال می یابد.

غضروف ها

لایه ای ضخیم از غضروف که منیسک زانو نام دارد، سر استخوان های ران و درشت نی را در محل مفصل زانو می پوشاند و باعث کاهش اصطکاک هنگام حرکت این استخوان ها می شود.

سینوویوم

سینوویوم یک لایه ی ویژه ی بافتی است که جزو بافت پیوندی محسوب شده و مسئول تولید مایع سینوویال است. این مایع به حرکات راحت تر مفصل کمک می کند.

رباط ها و تاندون ها

۴ رباط اصلی در زانو وجود دارند که وظیفه ی اتصال استخوان ها به یکدیگر و پایدارسازی ساختار کلی زانو را بر عهده دارند. تاندون ها نیز با اتصال استخوان به عضله، نقش حمایتی از زانو و کمک به حرکت آن را بر عهده دارند.

دلایل صداداربودن زانو

1. حباب های گاز

حباب های گاز می توانند با گذشت زمان در نواحی اطراف یک مفصل تجمع یابند و حباب های بزرگتری را در مایع سینوویال تولید کنند. هنگام خم کردن زانو این حباب ها می ترکند. این پدیده یک فرآیند طبیعی است و برای هر شخصی در زمان های مختلف ممکن است رخ دهد. این فرایند همراه با درد نیست.

2. رباط ها و تاندون ها

رباط ها و تاندون های اطراف زانو ممکن است مقدار کمی بر روی زائده های برجسته ی استخوانی کشیده شوند. این رباط ها و تاندون ها هنگامی که به محل اولیه ی خود برمی گردند ممکن است صدایی را تولید کند.

3. بی ثباتی پاتلوفمورال

ساختار آناتومیک بدن افراد با یکدیگر متفاوت است. این تفاوت ها می توانند منشا ژنتیکی داشته باشند یا در اثر آسیب های محیطی، افزایش سن یا سایر رخدادهای وابسته به سبک زندگی ایجاد شوند. ممکن است که زانو یک فرد تفاوت ساختاری جزئی با زانوی فرد دیگری داشته باشد. مثلاً کشکک زانو یا همان کاسه ی زانو آزادی حرکت بیشتری داشته باشد. این حرکت بیشتر می تواند به صدادار بودن زانوی فرد منجر شود.

4. صدمات فیزیکی

صدادار بودن زانو می تواند تاثیر مستقیم یک آسیب فیزیکی به زانو باشد، مثلاً سقوط بر روی زانو می تواند به آسیب کاسه ی زانو یا سایر ساختارها در آن منجر شود. آسیب هایی که می توانند به صدادار بودن زانو منجر شوند شامل موارد زیر هستند:

4.1. پارگی منیسک زانو

این پدیده در افرادی که ورزش حرفه ای انجام می دهند یا زیاد می دون مشاهده می شود. پارگی مینیسک می تواند باعث شود تا هنگام حرکت دادن مفصل زانو صدا ایجاد شود.

4.2. کندرومالاسی پاتلا

این پدیده زمانی ایجاد می شود که آسیب به غضروف سطحی پوشاننده ی کشکک زانو وارد شود. در این حالت فرد احساس دردی را در پشت کشکک زانو گزارش می کند که علت آن می تواند استفاده ی بیش از حد از زانو یا آسیب های فیزیکی باشد.

4.3. سندروم پاتلوفمورال

این پدیده که به زانوی دوندگان نیز معروف است زمان ایجاد می شود که فرد فشار زیادی را به کاسه ی زانو وارد می کند. سندروم پاتلوفمورال می تواند به صدادار شدن زانو که همراه با درد هنگام حرکت زانو است منجر شود.

5. آرتروز

آرتروزمیتواند در هر سنی ایجاد شود اما معمولاً افراد بالای 50 سال را درگیر می کند. در بیماری آرتروز فشارهای مکانیکی و تغییرات بیوشیمیایی دست به دست هم می دهند تا غضروف های سر استخوان ها را در مفصل زانو از بین ببرند. تخریب غضروف های زانو باعث التهاب و درد و همچنین صدادار شدن زانو می شود. در صورتی که فردی صدادار بودن زانوی خود را همراه با درد گزارش کند احتمال آرتروز زانو بالا خواهدبود.

6. سابقه ی جراحی زانو

گاهی پس از یک جراحی در زانو، این زانو صدادار می شود. علت این صدادار شدن می تواند به خاطر تغییراتی بسیار جزئی باشد که در طی فرایند جراحی رخ می دهد. در صورتیکه فردی جراحی تعویض زانو انجام داده باشد، ایمپلنت های به کاررفته نیز می توانند عامل صدادار شدن زانو باشند. گاهی نیز زانو از قبل صدادار است اما فرد متوجه آن نمی شود و پس از جراحی زانو به دلیل اینکه توجه زیادی به زانوی خود دارد متوجه این صدادار بودن زانو می شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

صداداربودن زانو به خودی خود مشکل جدی محسوب نمی شود و در حالت معمولی دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. در صورتی که این صداداربودن زانو همراه با درد باشد می تواند نشان دهنده ی وجود مشکلاتی چون آرتروز زانو، آرتروز روماتوئید ، عفونت یا آسیب هایی به بخش های مختلف زانو باشند که در اینصورت لازم است تا به پزشک مراجعه گردد. روش درمانی بسته به دلیل ایجاد صدا در زانو تشخیص داده می شود.