همه چیز درباره تست باریم انما یا اشعه ایکس کولون

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

باریم انوما، آزمایشی همراه با اشعه ایکس است که تغییرات و ناهنجاری‌های روده بزرگ (کولون) را نشان می‌دهد. همچنین به این روش اشعه ایکس کولون نیز می‌گویند. در انوما، مایعی را به‌وسیله یک لوله کوچک به داخل روده، تزریق می‌کنند. این مایع، حاوی فلزی بنام باریم است که سطح روده بزرگ را می‌پوشاند. معمولاً اشعه ایکس، تصویر غیرواضحی از بافت‌های نرم نشان می‌دهد؛ اما باریم، باعث ایجاد یک تصویر نسبتاً روشن در بدن می‌شود.

در طی آزمایش باریم انوما، ممکن است هوایی به روده بزرگ وارد کنند. این هوا روده بزرگ را متسع می‌کند و کیفیت تصاویر را بهبود می‌بخشد. به این حالت، تنقیه باریوم با وضوح دوگانه می‌گویند. قبل از تنقیه باریم، پزشک از شما تخلیه کامل روده بزرگ را درخواست می‌کند.

پزشک متخصص گوارش، ممکن است تست باریم انوما را برای تعیین علت نشانه‌ها و علائمی چون موارد زیر توصیه کند:

• درد شکمی
• خونریزی رکتوم
• اسهال مزمن
• تغییر در عادات روده
• کاهش وزن بدون دلیل
• یبوست مداوم

آزمایش باریم انوما این امکان را به پزشک می‌دهد تا شرایط زیر را شناسایی کند:

• توده‌های غیر عادی (پولیپ ها)
• بیماری التهابی روده

اقدامات قبل از انجام باریم انوما

قبل از تنقیه باریم به شما گفته می‌شود که روده بزرگ خود را تخلیه کنید. هرگونه مواد باقیمانده در روده بزرگ، تصاویر اشعه ایکس را غیر واضح می‌کند و یا با ناهنجاری‌ها اشتباه گرفته می‌شود.

برای تخلیه روده بزرگ چه کارهایی باید انجام دهید:

• رژیم غذایی خاص یک روز قبل از آزمایش: نباید روز قبل از آزمایش غذایی بخورید و تنها نوشیدنی‌های خالص مثل آب، چای، قهوه بدون شیر و خامه، عصاره گوشت یا نوشیدنی‌های گازدار مصرف کنید.
• شب، هیچ چیزی نخورید: شب قبل آزمایش نباید چیزی بخورید و بنوشید.
• مصرف ملین در شب قبل از آزمایش: ملین، به صورت قرص یا شربت به تخلیه روده بزرگ کمک می‌کند.
• استفاده از کیت انوما: در برخی موارد، ممکن است به استفاده از کیت‌های انوما در شب قبل تست یا چند ساعت قبل آن نیاز باشد تا روده از هرگونه موادی پاک شود.
• مشورت با پزشک در مورد داروهای مصرفی: حداقل یک هفته قبل از تست، در مورد داروهای مصرفتان با پزشک صحبت کنید. احتمال دارد که پزشک مصرف دارو را متوقف کند.

نحوه انجام باریوم انوما

در حین باریوم انوما، لباس راحتی بپوشید و عینک، جواهر و سایر وسایلی از این قبیل را همراه نداشته باشید. این آزمایش، توسط تکنسین رادیولوژی و پزشک متخصص رادیولوژی انجام می‌شود.
برای انجام تست، شما روی یک میز مخصوص دراز می‌کشید. با اشعه ایکس از تمیزی روده بزرگ را بررسی می‌کنند. سپس یک لوله کوچک و لیز را وارد راست‌روده می‌کنند. کیسه حاوی باریم به لوله وصل می‌شود تا محلول باریم وارد روده بزرگ شود.

در تنقیه باریوم با وضوح دوگانه، هوا از طریق همان لوله به داخل روده جریان می‌یابد. لوله‌ای که برای انتقال باریم استفاده می‌شود، بالون کوچکی در نزدیکی نوک خود دارد. این بالون کوچک هنگام قرار گرفتن در ورودی رکتوم به نگهداری باریم در بدن کمک می‌کند. ضمن اینکه روده بزرگ از باریم پر می‌شود، ممکن است حرکات روده را احساس کنید. گرفتگی و درد شکم نیز ممکن است رخ دهد. سعی کنید لوله انوما را در آن محل نگه‌دارید. برای استراحت، نفس‌های طولانی و عمیق بکشید.

ممکن است از شما خواسته شود که در روی همان میز در مواضع مختلف، بچرخید. این کار کمک می‌کند تا کل روده با باریم پوشیده شود و پزشک نیز بتواند روده بزرگ را از زوایای مختلف مشاهده کند. همچنین احتمال دارد که گاهی اوقات نفس خود را نگه‌دارید. پزشک، محکم روی شکم و لگن فشار می‌آورد تا تصویر روده را در مانیتور متصل به دستگاه اشعه ایکس بهتر مشاهده کند. تعدادی تصویر از زوایای مختلفی از روده بزرگ گرفته می‌شود. این آزمایش معمولاً حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد.

عوارض انجام باریم انوما

تست باریم انوما عوارض محدودی دارد. در موارد نادر، عوارض باریم انوما شامل موارد زیر خواهد بود:

• التهاب بافت‌های اطراف کولون
• واکنش آلرژیک به باریم
• انسداد در مجاری گوارشی
• شکاف در دیواره کولون

به طور کلی آزمایش باریم انوما در طول بارداری انجام نمی‌شود؛ زیرا پرتوهای ایکس برای جنین در حال رشد خطرساز هستند.