تنگی کانال نخاعی چه علائمی دارد؟

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

ستون مهره ما انسان ها یکپارچه ساخته نشده است تا ما قادر باشیم در جهات مختلف خم شویم و حرکت کنیم. در میان هر دو مهره یک سوراخ وجود دارد که از داخل آن یک ریشه عصبی خارج می شود، تا اندام ها و تنه را عصب دهی می کند؛ این سوراخ را با نام سوراخ بین مهره ای می شناسیم. اگر آن مفاصلی که در پشت مهره ها قرار گرفته اند بیش از اندازه رشد کنند، سوراخ بین مهره ای تنگ شده و در نتیجه به ریشه عصبی که از آن عبور می کند، فشار وارد می شود؛ به دنبال آن علائمی همچون درد و بی حسی در اندام ها بروز می یابد. به این بیماری تنگی کانال نخاعی می گوییم. در ادامه این مقاله به بررسی دقیق تر علائم تنگی کانال نخاعی می پردازیم.

علائم تنگی کانال نخاعی

شایع ترین نشانه های این بیماری شامل موارد زیر می شوند.

احساس درد در کمر و ناحیه پشت بدن:

همه افراد مبتلا به این بیماری، کمردرد را تجربه نمی کنند و وقتی مطلع می شوند که به تنگی کانال نخاعی مبتلا شده اند، باور نمی کنند. این درد به شدت آرتروز بستگی دارد.درد معمولا با راه رفتن و ایستادن شدت می یابد، اما در زمان خم شدن به جلو تسکین می یابد، زیرا فشار از روی نخاع برداشته می شود.

بروز یک درد سوزشی در باسن و یا اندام های تحتانی:

به دلیل فشاری که بر روی اعصاب نخاعی وارد می شود، آن منطقه ای از بدن که توسط آن ها عصب دهی می شوند نیز درگیر می شوند. درد سوزشی معمولا از باسن شروع می شود، به قسمت های پایینی بدن انتشار می یابد و در نهایت به کف پا می رسد. این درد، به درد سیاتیک معروف است.

بی حسی یا گزگزی که در اندام های تحتانی بروز می یابد:

فشاری که بر اعصاب وارد می شود، می تواند سبب بروز این علامت شود.

احساس ضعف در اندام های تحتانی:

در صورت وارد شدن مقدار معینی از فشار بر روی پاها، این اندام ها می توانند دچار ضعف شوند. به ندرت برخی از بیماران به افتادگی پا دچار می شوند؛ به طوری که احساس می کنند در هنگام راه رفتن، پای آن ها بر روی زمین کشیده می شود.

بی اختیاری مثانه:

عدم عصب دهی درست اعصاب نخاعی، می تواند سبب بروز این علامت شود.

تنگی کانال نخاعی به چه علتی ایجاد می شود؟

• این بیماری می تواند یک عارضه مادرزادی باشد و فرد از همان بدو تولد درگیر باشد.
• یکی از مهم ترین علل ابتلا به این بیماری، آرتروز ستون فقرات است.
• افزایش ضخامت آن دسته از لیگامان هایی که در کمر و برامدگی دیسک های کمری قرار دارند نیز می تواند سبب ابتلا به این بیماری شود.
• تنگی کانال نخاعی می تواند جزء عوارض عمل های جراحی ستون فقرات باشد.
• ترومای ستون مهره ها، بیماری پاژه استخوان و اسپوندیلوآرتریت التهابی از دیگر علل ابتلا به این عارضه هستند.
• پارگی دیسک و خار استخوان نیز می توانند سوراخ بین مهره ای را تنگ کنند.
• وارد شدن آسیب به نخاع و یا ناحیه ای که در اطراف آن قرار دارد، سبب التهاب این مناطق و در نتیجه تنگی کانال نخاعی می شود.

چه روش هایی برای درمان تنگی کانال نخاعی ارائه می شود؟

اینکه کدام روش درمانی برای بیمار انتخاب شود به عوامل مختلفی مثل محل ورود آسیب و شدت علائمی بیماری بستگی دارد.

اگر بیمار علائم خفیفی داشته باشد، روش های زیر توصیه می شود:

1. استفاده از کمپرس آب گرم
2. اعمال کمپرس آب سرد
3. ورزش و فعالیت های بدنی

اگر این روش ها پاسخگو نبود وعلائم شدت یافت، مرحله بعد، یعنی روش های درمانی غیر جراحی توصیه می شود:

1. داروهای خوراکی: برخی از داروها برای تسکین علائم بیمار تجویز می شود.
2. فیزیوتراپی: در این روش درمانی به بیمار کمک می کنند تا تعادل، مقدار انعطاف پذیری و ثبات ستون مهره های خود را افزایش دهد. به دنبال تقویت عضلات ناحیه کمر، میزان مقاومت ستون مهره ها نیز افزایش می یابد. فیزیوتراپیست ها به بیمار آموزش می دهند که چگونه راه برود تا از میزان فشار وارد بر نخاع کاسته شود و به دنبال آن علائم بیماری نیز کاهش یابد.
3. تزریق استروِئید ها: تزریق این مواد می تواند التهاب و درد بیمار را کاهش دهد. این روش به ندرت استفاده می شود، زیرا این مواد می توانند منجر به ضعیف شدن بافت ها و استخوان های مجاور شوند.
4. پروسه کاهش فشار: این روش به صورت سرپایی انجام می شود و به بخیه زدن و بیهوشی نیازی ندارد. پس از ایجاد یک برش کوچک، جراح با استفاده از ابزاری خاص، تنگی کانال نخاعی کمر که ناشی از ضخیم شدن لیگامان پشت کمر بود را درمان می کند و از فشاری که بر ریشه ها عصبی بود، کم می کند.
5. در صورت جواب ندادن این راه ها، جراحی انجام می شود که آخرین گزینه ای است که به بیمار توصیه می شود.