درمان درد ناشی از تنگی کانال نخاعی یا بیرون زدگی دیسک با بلوک عصبی

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

تنگی کانال نخاعی یک بیماری دژنراتیو (تخریب پیشرونده) است که علائم آن معمولا به مرور زمان بروز می کند یا اینکه می تواند به صورت یک درد ناگهانی رخ دهد. در نتیجه تنگی کانال نخاعی ممکن است دردی خفیف یا گاهی شدید در مناطق مختلف ستون فقرات (نقطه درد بستگی به این دارد که تنگی کانال در کدام مهره ها ایجاد شده است) احساس شود. این درد ممکن است مقطعی باشد یا اینکه فقط در طول فعالیت های خاصی مانند راه رفتن رخ دهد.

تنگی کانال نخاعی کمری، ممکن است موجب درد، گزگز یا بی حسی شود که از باسن شروع شده و دامنه آن تا پشت ران ها و گاهی به ساق پا نیز کشیده خواهد شد؛ که در این صورت به آن سیاتیک گفته می شود. تنگی کانال نخاعی همچنین باعث لنگش نوروژنیک، گرفتگی دردناک و ضعف در پاها و (معمولا در ساق پا) می شود که اغلب در پی راه رفتن یا ایستادن رخ می دهد و با نشستن و استراحت از بین می رود. در طول زمان این علائم تشدید شده وسبب کاهش استقامت جسمی فرد خواهد شد. در این شرایط فرد برای کاهش درد و راحتی بیشتر در حرکت، ممکن است نیاز به واکر داشته باشد.

درد ساق پا و گرفتگی عضلات پا همچنین می تواند نشانه لنگش عروقی باشد. این عارضه ناشی از تنگی عروق خونی در پا به دلیل بیماری عروق محیطی بروز می کند. علت درد پا این است که عضلات پا خون کافی دریافت نمی کنند. تشخیص پزشک مبنی بر اینکه علائم درد پا ناشی از بیماری عروق محیطی است و یا تنگی کانال کمری ، بسیار حائز اهمیت است. تفاوت اصلی آن ها در این است که لنگش عروقی هنگام بالارفتن، شدید تر می شود و با خم شدن به جلو برطرف نمی گردد.

و شامل موارد زیر است :

• تنگی کانال ریشه عصب و کانال نخاعی
• بزرگ شدن مفاصل بین مهره ای ( مفاصل فاست )
• سفت شدن رباط ها
• رشد غیرطبیعی استخوان و تشکیل اسپرز (زائده) استخوان (شکل زیر)

پیشگیری از تنگی کانال نخاعی با مراقبت از کمر

مهم ترین نکته در مورد مراقبت از کمر، قراردادن بدن خود در وضعیت صحیح و نگه داشتن ستون فقرات در یک راستا می باشد. قوس کمر بخش اعظم وزن بدن را تحمل می کند، بنابراین هم ترازی مناسب این بخش می تواند از آسیب به مهره ها، دیسک ها و سایر بخش های ستون فقرات جلوگیری کند. ممکن است شما نیاز به اصلاح حالت های بدن مانند ایستادن، نشستن و عادات خواب خود، همچنین نیاز به یادگیری روش های صحیح بلند کردن اجسام و خم شدن داشته باشید. همچنین شاید بتوانید با ترک مصرف سیگار و حفظ وزن متناسب با قد و فرم بدن خود، روند پیشرفت تنگی کانال نخاعی را کندتر سازید.

بلوک عصبی کودال و اپیدورال جهت درمان درد ناشی از تنگی کانال نخاعی

1. بلوک عصبی اپیدورال

اپیدورال به ناحیه ای مابین لیگامان زرد یا فلاووم و دورامتر گفته می شود شامل عروق خونی، لنفاوی و بافت چربی است. اپیدورال در تغذیه اعصاب نخاعی و ضربه گیری و محافظت از نخاع و اعصاب نخاعی و عدم انتقال ضربات و صدمات به نخاع نقش مؤثری دارد. بلوک عصبی اپیدورال به تزریق ترکیبی از داروهای بی حسی و کورتیکواستروئید در فضای اپیدورال گفته میشود که با احاطه ریشه عصبی ملتهب، موجب کاهش درد بیمار خواهند شد.
این روش غیرجراحی، بدون نیاز به برش و بستری بیمار، در کلینک درد در زمانی حدودا 15 دقیقه انجام می پذیرد. اگر پاسخ گویی بیمار به بلوک عصبی در این ناحیه مطلوب باشد؛ ممکن است تزریق مجدد توسط متخصص درد برای تمدید و افزایش بهبود درد صورت پذیرد. البته بسیاری از بیماران با یک الی دو جلسه بلوک عصبی اپیدورال، کاهش درد چشمگیری خواهند داشت و نیاز به تزریق مجدد برای این افراد وجود ندارد.

2. بلوک عصبی کودال

فضای کودال در امتداد اپیدورال در ناحیه ساکروم می باشد. در صورتی که ریشه های عصبی نخاعی در ناحیه انتهای کمری عصبی دچار تورم و التهاب باشد؛ بلاک کودال می تواند روش مناسبی برای بهبود و کاهش درد بیماران محسوب شود. نحوه انجام بلوک عصبی کودال نیز مانند اپیدورال در زمانی کمتر از 30 دقیقه با تزریق داروهای بی حسی و کورتیکواستروئید در فضای کودال برای کاهش درد ناشی از تنگی کانال نخاعی و بیرون زدگی دیسک صورت می گیرد و اغلب با بهبود قابل توجهی از درد بیماران همراه خواهد بود.

روشهای دیگر غیرجراحی برای درمان درد ناشی از تنگی کانال نخاعی

• فیزیوتراپی : هدف از انجام فیزیوتراپی کمک به بازگشت شما به سطح فعالیت کامل در سریع ترین زمان ممکن است. فیزیوتراپ ها می توانند وضعیت مناسب بدن و تکنیک های بلند کردن اجسام و راه رفتن را به شما آموزش دهند. آن ها در انجام حرکات مخصوص برای تقویت عضلات پشت، ساق پا و شکم، شما را همراهی می کنند، همچنین شما را به کشش و افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات و پاها تشویق می کنند. ورزش و تمرینات تقویتی، عناصر کلیدی درمان شما هستند و باید بخشی از برنامه همیشگی زندگی شما باشند. البته هر برنامه ورزشی جدید را حتما تحت نظر پزشک انجام دهید.
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند آسپرین، ناپروکسن (Aleve ، Naprosyn) و ایبوپروفن (موترین، ناپرین، آسپرین) به منظور کاهش التهاب و تسکین درد استفاده می شود.
• داروهای ضد درد، مانند استامینوفن (تایلنول)، می تواند درد را کاهش دهد اما اثرات ضد التهابی NSAID را ندارد. استفاده طولانی مدت از داروهای مسکن NSAID ممکن است موجب زخم معده و همچنین مشکلات کلیه و کبد شود.
• داروهای استروئیدی، می تواند برای کاهش تورم و التهاب اعصاب تجویز شود. این داروها به صورت خوراکی (به صورت بسته مدرول) با کاهش تدریجی دوز در طی یک دوره ۵ روزه مصرف می شوند. مزیت استفاده از آن ها تسکین درد در یک دوره ۲۴ ساعته است. در صورت درد شدید ممکن است تزریق استروئید به منطقه تنگی نخاعی و فشردگی عصب برای شما تجویز شود.