علت و علائم زانو درد

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

زانو درد یکی از شایع‌ترین مشکلات ارتوپدی است که می‌تواند در هر سنی و به دلایل مختلف ایجاد شود. درد زانو ممکن است به صورت ناگهانی پس از آسیب یا به تدریج در اثر استفاده طولانی مدت و فرسایش مفصل زانو بروز کند. تشخیص علائم و علت درد زانو برای انتخاب روش‌های درمان مناسب اهمیت زیادی دارد و باید توسط متخصص طب فیزیکی انجام شود. در اصفهان، مراکز و متخصصان متعددی در زمینه تشخیص و درمان زانو درد فعالیت دارند که می‌توانند با روش‌های غیرجراحی به بهبود وضعیت بیمار کمک کنند.

علت درد مزمن زانو

درد موقتی زانو با درد مزمن زانو متفاوت است. بسیاری از افراد در اثر آسیب یا تصادف دچار درد موقتی زانو می‌شوند. درد مزمن زانو به ندرت بدون درمان برطرف می‌شود و همیشه به یک مورد مربوط نمی‌شود. اغلب در نتیجه چندین علت یا شرایط است.

شرایط جسمی یا بیماری‌هایی که می‌توانند باعث درد زانو شوند، شامل:

• آرتروز: درد، التهاب و تخریب مفصل ناشی از خرابی مفصل
• تاندونیت : درد در قسمت جلوی زانو که هنگام بالا رفتن، بالا رفتن از پله‌ها یا بالا رفتن از سطح شیب دار تشدید می‌شود.
• بورسیت: التهاب ناشی از استفاده مکرر یا آسیب زانو
• کندرومالاسیا پاتلا : غضروف آسیب دیده در زیر زانو
• نقرس: آرتریت ناشی از تجمع اسید اوریک
• کیست بیکر: تجمع مایع مفصلی (مایعی که مفصل را چرب می‌کند) در پشت زانو
• آرتریت روماتوئید: یک اختلال التهابی مزمن خود ایمنی است که باعث تورم دردناک می‌شود و در نهایت می‌تواند باعث تغییر شکل مفصل و فرسایش استخوان شود
• دررفتگی: در رفتگی کشکک زانو اغلب در نتیجه ضربه است
• پارگی مینیسک : پارگی در یک یا چند غضروف در زانو
• پارگی رباط صلیبی: پارگی یکی از چهار رباط در زانو، شایع‌ترین رباط، رباط صلیبی قدامی (ACL) است
• تومورهای استخوانی: استئوسارکوم (دومین سرطان شایع استخوان) که بیشتر در زانو رخ می‌دهد

عواملی که ممکن است درد مزمن زانو را بدتر کنند:

• آسیب به ساختار زانو می‌تواند باعث خونریزی و تورم شود و اگر به درستی درمان نشود، به مرور زمان مشکل مزمن ایجاد می‌کند
• پیچ خوردگی و کشیدگی
• استفاده زیاد
• عفونت
• وضعیت بد و شکل بد هنگام انجام فعالیت بدنی
• گرم یا سرد نشدن قبل یا بعد از فعالیت بدنی
• کشش نامناسب ماهیچه‌ها

عوامل افزایش خطر ابتلا به درد مزمن زانو

افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند بیشتر در معرض مشکلات زانو هستند. برای هر کیلو اضافه وزن، زانو باید 4 کیلو اضافی را هنگام راه رفتن، دویدن یا بالا رفتن از پله تحمل کند.

عوامل دیگری که خطر ابتلا به درد مزمن زانو را افزایش می‌دهند،عبارتند از:

• سن
• صدمات یا ضربه‌های قبلی
• فعالیت ورزشی یا ورزش بدنی

علائم درد مزمن زانو

علائم درد مزمن زانو برای هر فرد متفاوت است و علت درد زانو اغلب بر احساس درد تأثیر می‌گذارد. درد مزمن زانو ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:

• درد مداوم
• درد شدید و تیر کشیدن زانو هنگام استفاده
• ناراحتی سوزشی
• تورم و درد مزمن هنگام لمس زانو

تشخیص درد مزمن زانو

هر علت احتمالی درد مزمن زانو نیاز به آزمایش‌های تشخیصی متفاوتی دارد. این موارد شامل آزمایش خون، معاینه فیزیکی، اشعه ایکس، سی تی اسکن، MRI و سایر آزمایشات تصویربرداری است. انواع آزمایش‌هایی که انجام می‌شود، تعیین می‌کند که چه چیزی باعث درد مزمن زانو شده است.

روشهای درمان درد مزمن زانو

هر علت زمینه‌ای درد مزمن زانو دارای نوع خاصی از درمان است. روشهای درمان غیر جراحی زانو درد ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• فیزیوتراپی زانو

فیزیوتراپی و ورزش زانو درد به منظور بازیابی دامنه حرکت و عملکرد عضلات زانو مفید است. این روش‌ها شامل تمرین‌های کششی و تقویتی برای توانبخشی و اصلاح عملکرد نامناسب عضلات می‌شوند و می‌توانند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کنند. در واقع، فیزیوتراپی و ورزش منظم یکی از روش‌های موثر برای درمان آرتروز زانو بدون جراحی به شمار می‌روند و نقش مهمی در پیشگیری از پیشرفت بیماری دارند.

• لیزر درمانی زانو

لیزر درمانی روشی است که در آن از طول موج خاص لیزر برای افزایش متابولیسم درون سلولی بافت استفاده می‌شود و به این ترتیب به تسریع فرآیند بهبود زانو درد بیمار کمک موثر می‌شود. در این حالت امکان کاهش و حذف درد، ورم و التهاب، اسپاسم و بهبود عملکرد عضلات وجود دارد.

• تمرین‌های حرکتی

انجام تمرین‌های حرکتی منظم می‌تواند باعث کاهش و حتی از بین رفتن درد ناشی از آرتروز و سایر مشکلات مربوط به آن همچون سفتی و ورم مفاصل شود. دلایل مختلفی برای انجام تمرین‌های حرکتی وجود دارد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• بازیابی دامنه حرکتی کامل مفصل
• تقویت عضلات مسئول حمایت مفصل
• جذب شوک‌های وارد شده به مفصل توسط عضلات قوی

• کفش و کفی طبی

اگر بیماری استئو آرتریت باعث وارد شدن آسیب به زانو شده باشد، استفاده از کفش پاشنه کوتاه و یک کفی طبی نرم می‌تواند باعث کاهش فشار وارد شده به زانو با جذب شوک‌های وارد شده به مفصل شود.

• بریس‌های زانو

برای مواردی از بیماری استئوآرتریت که با ناپایداری زانو همراه است، استفاده از بریس‌ زانو می‌تواند باعث کاهش درد، بهبود پایداری و کاهش خطر افتادن فرد شود.

• تزریق کورتیکو استروئید به زانو

تزریق‌های کورتیکو استروئید می‌تواند برای درمان‌های اولیه که در آن‌ها از داروهای مسکن برای بیماران مبتلا به زانو درد متوسط تا شدید استفاده می‌شود، یک روش جایگزین باشد و همچنین می‌تواند علائم مربوط به التهاب را از بین ببرد.

• تزریق اسید هیالورونیک به زانو

تزریق‌های اسید هیالورونیک که یک ماده طبیعی در بدن است، می‌تواند برای درمان درد مزمن زانو مفید باشد. تزریق اسید هیالورونیک به داخل مفصل برای درمان استئو آرتریت تاثیر مهمی در کاهش درد دارد.

پیشگیری از زانو درد مزمن

می‌توان از برخی از علل احتمالی درد زانو جلوگیری کرد. اما نمی‌توان از درد مزمن زانو جلوگیری کرد. مواردی وجود دارد که می‌توان برای تسکین درد انجام داد.
اگر درد مزمن زانو به دلیل استفاده بیش از حد بدتر می‌شود یا بعد از فعالیت بدنی بیشترین درد را دارد، می‌توان شیوه زندگی خود را برای درمان درد تغییر داد. این رویکردها عبارتند از:

• گرم کردن بد قبل از تمرین
• کشش ماهیچه‌های چهار سر ران و همسترینگ قبل و بعد از ورزش
• انجام تمرینات کم فشار مانند شنا یا دوچرخه سواری
• کم کردن وزن
• قدم زدن در تپه‌ها به جای دویدن، چراکه دویدن نیروی بیشتری به زانو وارد می‌کند
• استفاده از سطوح صاف و آسفالت شده مانند پیست یا زمین پیاده روی
• پوشیدن کفش‌های مخصوص دویدن و تعویض مکرر آن‌ها جهت اطمینان از مناسب بودن پشتیبانی و بالشتک کفش

نتیجه گیری

در نتیجه، زانو درد می‌تواند به دلایل مختلفی از آسیب دیدگی تا فرسایش مفصل ایجاد شود و تأثیر منفی بر کیفیت زندگی بگذارد. تشخیص به موقع علت زانو درد و مراجعه به متخصص طب فیزیکی می‌تواند از پیشرفت مشکلات زانو جلوگیری کرده و با روش‌های درمانی مناسب، به تسکین درد زانو و بهبود عملکرد آن کمک کند و نیاز به جراحی را کاهش دهد.