سونوگرافی سینه چه چیزی را نشان می دهد؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

امروزه سرطان پستان یکی از تهاجمی‌ترین سرطان‌ها میان بانوان است و به عنوان شایع‌ترین علت مرگ و میر زنان بر اثر سرطان در دنیا شناخته شده است. علی‌رغم اینکه مرگ و میر در اثر سرطان سینه دارای نرخ بالایی است؛ اما تشخیص به موقع و اقدام برای درمان در مراحل ابتدایی سرطان شانس بهبودی فرد بیمار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. سونوگرافی سینه روشی ایمن و بدون درد است که از طریق آن می‌توان به ناهنجاری‎های موجود در بافت سینه پی برد. تصویربرداری از بافت سینه در این روش که به آن اسکن اولتراسوند نیز گفته می‌شود با کمک امواج صوتی صورت می‌گیرد. استفاده از سونوگرافی پستان می تواند به واسطه تعیین جامد و یا مایع بودن توده (کیست) تعیین کننده خوش خیمی یا بدخیمی توده موجود در سینه بیمار باشد.

علل انجام سونوگرافی سینه

سونوگرافی پستان فقط برای تشخیص بیماری سرطان سینه نبوده دلایل متعدد دیگر نیز وجود دارد که پزشک معالج دستور انجام آن را می دهد. مهم ترین دلایل انجام این نوع سونوگرافی به شرح ذیل است:

• در صورتی که هنگام معاینه بیمار، درد، قرمزی، ترشح و غیره مشاهد شود.
• توده هایی که بیمار بر روی سینه پیدا کرده که بیشتر سونوگرافی از این بیماران برای بررسی نوع توده انجام می شود. توده ممکن است توپر یا توخالی باشد بیشتر توده های توپر نیاز به بررسی و معاینه بیشتر دارند.
• از آنجایی که ماموگرافی سینه افراد جوان را به دلیل فشردگی به خوبی نشان نمی دهد به همین دلیل نیاز به انجام سونوگرافی می باشد.
• سونوگرافی بیوپسی قبل از جراحی سینه برای هدایت سوزن به داخل سینه و گرفتن مایع کیست مورد استفاده قرار می گیرد.
• جهت بررسی اندازه توده های خوش خیم و کیست.
• گاهی پس از مشاهده نتایج غیر عادی در ماموگرافی پزشک بنا به تشخیص دستور سونوگرافی را می دهد.

بهترين زمان انجام سونوگرافي سينه

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی سینه پس از اتمام دوران قاعدگی است. پس از اتمام دوره پریود، سطح هورمون‌ها افت می‌کنند؛ در نتیجه تورم سینه کاهش پیدا می‌کنند. همچنین برخی از خانم‌ها در هفته‌ی قبل از شروع قاعدگی درد شدیدی در پستان احساس می‌کنند؛ به همین دلیل بهتر است در این دوران سونوگرافی انجام نشود.

نحوه انجام سونوگرافی سینه

برای انجام سونوگرافی سینه ، بیمار بر روی تخت دراز می‌کشد. سطح سینه به ژل سونوگرافی آغشته می‌شود. سپس پروب سونوگرافی بر روی سطح سینه قرار می‌گیرد و تصویربرداری انجام می‌شود. در سونوگرافی سینه، امواج صوتی از طریق پروب سونوگرافی وارد بدن می‌شود. امواج با برخورد به اندام از آن عبور می‌کنند یا بازمی‌گردند. امواج بازگشتی توسط پروب دریافت شده و تبدیل به سیگنال الکتریکی می‌شود. نهایتاً تصویر به صورت لحظه‌ای (Real-time) بر روی صفحه مانیتور قابل مشاهده است. سونوگرافی سینه کمتر از 30 دقیقه زمان می‎برد.

آمادگی قبل از سونوگرافی سینه

• در طی انجام سونوگرافی سینه، رادیولوژیست زیر بغل های بیمار را نیز بررسی می کند، در نتیجه بهتر است قبل از مراجعه دوش بگیرید .
• برای شروع سونوگرافی سینه لازم است تا پستان ها کاملاً برهنه باشند و پوششی نداشته باشند.

کاندید مناسب جهت انجام سونوگرافی سینه

به طور کلی سونوگرافی را می‌توان به‌عنوان یک ابزار غربالگری برای زنانی که در معرض خطرات زیر قرار دارند استفاده نمود:

1. زنانی که در معرض خطر بالایی برای سرطان پستان هستند و قادر به انجام ام‌ آر‌آی نمی‌باشند.
2. زنانی که باردار هستند و نباید در معرض اشعه ایکس که در ماموگرافی استفاده می‌شود، قرار بگیرند.
3. زنانی که دارای پستان متراکم بوده و سینه آنها بافت غده‌ای و پیوندی زیادی داشته و بافت چربی زیادی ندارد.

تفسیر نتایج سونوگرافی سینه

تصاویر سونوگرافی پستان سیاه و سفید می باشد. مواردی مانند کیست و توده پستانی به صورت منطقه تاریک در سونوگرافی پستان دیده می شود. نقطه های تاریک در سونوگرافی شما به معنای ابتلا به سرطان پستان نمی باشد؛ زیرا این الگو نشان دهنده ی توده های خوش خیم پستانی می باشد. توده های خوش خیم شامل موارد ذیل می باشد:

• فیبروآدنوم به توده خوش خیم بافت سرطان گفته می شود.
• تغییرات فیبروکیستیک پستان به پستان های دردناک و متموج به دنبال تغییرات هورمونی گفته می شود.
• پاپیلوم داخل مجرایی یا intraductal papilloma توده های خوش خیم و کوچک مجاری شیری می باشند.
• نکروز چربی پستانی یا Mammary fat necrosis بافت چربی آسیب دیده، مرده یا ضربه دیده می باشد که به شکل توده در پستان لمس می شود.
• اگر پزشک به ضایعات پستانی در سونوگرافی مشکوک باشد براش شما MRI انجام می دهد، سپس با انجام بیوپسی از بافت و یا مایع توده با یا بدون هدایت سونوگرافی و جواب پاتولوژی تشخیص خود را مسجل می نماید.