تفسیر سونوگرافی پستانها

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

امروزه سرطان پستان یکی از تهاجمی‌ترین سرطان‌ها میان بانوان است و به عنوان شایع‌ترین علت مرگ و میر زنان بر اثر سرطان در دنیا شناخته شده است. علی‌رغم اینکه مرگ و میر در اثر سرطان سینه دارای نرخ بالایی است؛ اما تشخیص به موقع و اقدام برای درمان در مراحل ابتدایی سرطان شانس بهبودی فرد بیمار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. به همین علت به خانم‌های بالای ۳۰ سال توصیه می‌شود حتماً سالی یک‌بار آزمایش‌های غربالگری مربوط به سرطان پستان را انجام دهند. سونوگرافی پستان روشی ایمن و بدون درد است که از طریق آن می‌توان به ناهنجاری‎های موجود در بافت سینه پی برد. تصویربرداری از بافت سینه در این روش که به آن اسکن اولتراسوند نیز گفته می‌شود با کمک امواج صوتی صورت می‌گیرد. استفاده از سونوگرافی پستان می تواند به واسطه تعیین جامد و یا مایع بودن توده (کیست) تعیین کننده خوش خیمی یا بدخیمی توده موجود در سینه بیمار باشد. پس از آنکه سونوگرافی پستان‌ها را انجام دادید، جواب این آزمایش باید توسط پزشک تفسیر گردد.

کاربرد سونوگرافی پستان

• تعیین نوع توده و یا ضایعه به کمک سونوگرافی پستان
• غربالگری مکمل سرطان پستان
• استفاده در زمان نمونه برداری به عنوان راهنما

مزایای سونوگرافی پستان

در بسیاری از موارد باید از سونوگرافی پستان به عنوان اقدام جایگزین یا تکمیلی در روند تشخیص استفاده شود. این نوع از تصویربرداری التراسوند می تواند به واسطه عدم نیاز به استفاده از اشعه های مضر و استفاده از امواج صوتی خطر آسیب به جنین در صورت بارداری و خطر سرطان زایی به واسطه قرار گرفتن بیش از حد در مقابل اشعه ایکس را کاهش دهد و مزایای زیر را نیز به همراه داشته باشد:

• این روش بدون درد است.
• این روش یک روش غیرتهاجمی است.
• استفاده از این روش می‌تواند بافت‌های نرم موجود را نیز به‌طور دقیق نمایان کند و این امکان در تصویربرداری با اشعه ایکس ممکن نیست.
• علاوه بر این استفاده از این روش تصاویر را در لحظه ایجاد می‌کند و می‌توان به کمک آن به نمونه‌برداری از طریق بیوپسی پرداخت و استفاده از امواج به‌جای اشعه می‌تواند در صورت متراکم بودن بافت پستان، داده‌های مناسبی در مورد توده در اختیار پزشک قرار بدهد.

اقدامات قبل از انجام سونوگرافی پستان

نیازی به انجام اقدامات خاصی قبل از سونوگرافی سینه نیست. توصیه می‌شود بیمار لباس راحت بپوشد. همچنین بهتر است قبل از انجام سونوگرافی سینه، از کرم و لوسیون در ناحیه پستان استفاده نشود.

نحوه انجام سونوگرافی پستان

سونوگرافی پستان توسط پزشک متخصص انجام می‌گردد. ژلی مخصوص روی سینه کشیده می‌ شود و با مبدل سونوگرافی، همزمان پزشک، تصویر بافت‌های سینه را در مانیتور مشاهده می‌کند. اغلب این نوع سونوگرافی 10 تا 15 دقیقه طول خواهد کشید.

زمان انجام سونوگرافی پستان

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی یک هفته پس از پایان چرخه قاعدگی است. در دوره قاعدگی سینه‌ها حساس شده و همین موضوع ممکن است انجام سونوگرافی در این دوره را کمی آزاردهنده کند؛ به همین دلیل پزشکان توصیه می‌ کنند از یک هفته قبل از چرخه قاعدگی تا ۴ الی ۸ روز پس از اتمام آن برای سونوگرافی اقدام نکنید.

تفسیر سونوگرافی پستان

علاوه بر این استفاده از این روش تصاویر را در لحظه ایجاد می کند و می توان به کمک آن به نمونه برداری از طریق بیوپسی پرداخت و استفاده از امواج به جای اشعه می تواند در صورت متراکم بودن بافت پستان داده های مناسبی در مورد توده در اختیار پزشک قرار بدهد.

نقطه های تاریک در سونوگرافی شما به معنای ابتلا به سرطان پستان نمی باشد؛ زیرا این الگو نشان دهنده ی توده های خوش خیم پستانی می باشد. توده های خوش خیم برست شامل موارد ذیل می باشد:

1. فیبروآدنوم به توده خوش خیم بافت سرطان گفته می شود.
2. تغییرات فیبروکیستیک پستان به پستان های دردناک و متموج به دنبال تغییرات هورمونی گفته می شود.
3. پاپیلوم داخل مجرایی یا intraductal papilloma توده های خوش خیم و کوچک مجاری شیری می باشند.
4. نکروز چربی پستانی یا Mammary fat necrosis بافت چربی آسیب دیده، مرده یا ضربه دیده می باشد که به شکل توده در پستان لمس می شود.
5. اگر پزشک به ضایعات پستانی در سونوگرافی مشکوک باشد براش شما MRI انجام می دهد، سپس با انجام بیوپسی از بافت و یا مایع توده با یا بدون هدایت سونوگرافی و جواب پاتولوژی تشخیص خود را مسجل می نماید.

عوارض سونوگرافی پستان

سونوگرافی از اشعه مانند X-ray استفاده نمیکند. بنابراین سونوگرافی روشی امن و بی خطر است و عارضه جانبی ندارد.