علل خونریزی رحم :

همانطور که در بخش اول هم اشاره شد علت خونریزی رحم در سنبن مختلف متفاوت است اما منشأ خونریزی هم مهم است که میتواند از قسمتهای مختلف دستگاه تناسلی ( ولو، واژن ، دهانه رحم ، رحم ، لوله ها و تخمدانها ) ، دستگاه و مجاری ادراری و یا دستگاه گوارش باشد و تشخیص آن به عهده پزشک متخصص زنان میباشد.اگر به متخصص زنان خوب و با تجربه مراجعه کنید با تشخیص دقیق علت و منشأ خونریزی ، بهترین و مناسبترین درمان برای شما انجام خواهد شد.در این بخش تنها به خونریزی های غیر طبیعی دستگاه تناسلی میپردازیم.

علت خونریزی غیر طبیعی در خانمها :

خونریزی غیر طبیعی درخانمها با منشأ دستگاه تناسلی ممکن است خفیف در حد لکه بینی و یا شدید در حد دفع لخته باشد. بطوریکه با فالیت های روزانه زندگی عادی شخص تداخل داشته باشد. منشأ این خونریزی ها شامل:

تخمدان :

خونریزی از تخمدان به علت کیست ، عفونت ، توده های بدخیم ، جسم زرد ، ضربه و...می باشد.که بصورت خونریزی داخل شکمی و یا واژینال و درد لگنی تظاهر میکند. بررسی اولیه با معاینه و سونوگرافی معمولا آنرا مشخص میکند.

لوله های فالوپ :

شایعترین علت خونریزی از لوله ، حاملگی خارج رحمی در لوله است که میتواند خطرناک بوده و عواقب بدی داشته باشد. در هر خانمی که با لکه بینی ، درد و پریود نامنظم به متخصص زنان و زایمان مراجعه میکند ، تشخیص حاملگی خارج رحم قویا مطرح می شود.

رحم:

خونریزی رحمی شایعترین منبع خونریزی دستگاه تناسلی است. علل آن شامل :

1- حاملگی و عوارض آن از جمله حاملگی لوله ای ، سقط ، خونریزی پشت جفت و حتی بارداری طبیعی هم ممکن است با لکه بینی و خونریزی همراه باشد. در این موارد تست بارداری و سونوگرافی به تشخیص کمک میکنند.

2- پولیپ و فیبروم نیز از شایعترین علل خونریزی رحمی هستند، که با سونوگرافی واژینال به راحتی قابل تشخیص هستند . البته در مواردی نیز انجام هیدروسونوگرافی و یا هیستروسکوپی ضرورت دارد. فیبروم ها گاه باعث خونریزی شدید میشوند اما پولیپ معمولا باعث لکه بینی وسط سیکل ، خونریزی بعد از یائسگی ، لکه بینی بعد از کارهای سنگین و ورزشهای کششی میشود، گرچه خونریزی شدید قاعدگی هم ممکن است ایجاد کند.

3- بزرگ شدن رحم نیز یکی دیگرازعلل خونریزی های شدید و طولانی است که عمدتا با درد همراه است و در افرادی که چندبار زایمان کرده اند بیشتر دیده میشود.

4- ضخیم شدن بافت اندومتر رحم و یا تغییرات بدخیمی آن نیز باعث لکه بینی و یا خونریزی حجیم و یا طولانی میشود.تشخیص قطعی آن با نمونه برداری ( کورتاژتشخیصی ) است.که بصورت سرپایی در مطب نیز قابل انجام است.ضخیم شدن بافت اندومتر مخصوصا در افراد چاق و یا خانمهایی سیکلهای طولانی مدت دارند و دیر به دیر پریود میشوند شایعتر است.

5- التهاب و عفونت بافت اندومتر باعث درد زیر شکم و خونریزی نابجا می گردند.

6- اختلالات هورمونی شامل کم کاری و پر کاری تیروئید ، تخمدان پلی کیستیک ، افزایش هورمون شیر ( پرولاکتین ) و .... نیز از علل بی نظمی سیکلها هستند.

7- مشکلات انعقادی خون بصورت ارثی یا اکتسابی از سنین نوجوانی تا بزرگسالی میتواند خونریزی های شدید به همراه داشته باشد.

دهانه رحم :

خونریزی از دهانه رحم ممکن است ناشی از التهاب و تورم و عفونت دهانه رحم ( که گاهی با عنوان زخم مطرح میشوند ) باشد و یا ناشی ازتغییرات بدخیمی دهانه رحم ( سرطان دهانه رحم ) که از علل کمتر شایع است و با غربالگری های منظم با تست پاپ اسمیر در مراحل اولیه قابل تشخیص و درمان هستند.پولیپ ها و توده های بیرون زده از دهانه رحم هم نباید نادیده انگاشته شوند.
ادامه دارد....

دکتر منصوره پژمان منش ، جراح و متخصص زنان و زایمان ، فوق تخصص نازایی اصفهان