درد مفصل ناشی از التهاب تاندون شانه

دکتر علی نقره کار [ متخصص درد ]آدرس وب سایت : www.dr-noghrekar.ir
آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول تلفن مطب : 88670088 - 021

التهاب تاندون شانه یکی از مشکلات مربوط به شانه است که باعث می شود توانایی ها و قابلیت های حرکتی دست تان به شدت کاهش پیدا کند. التهاب تاندون شانه به صورت درد مفصل خودش را نشان می دهد. اگر دچار درد مفصل ناشی از التهاب تاندون شانه شده اید، بهتر است با این مشکل بیشتر آشنا شوید تا بتوانید با به کار گیری روش های مختلف درد و محدودیت هایتان را کنار بگذارید و توانایی های سابق دست تان را دوباره بازیابی کنید.

التهاب تاندون شانه چیست؟

شانه یکی از مفاصلی در بدن است که فعالیت ها و حرکت بسیار زیادی در طول روز دارد. مفصل شانه به این صورت است که از یک مفصل کاسه ای شکل و یک استخوان با سر گرد و کروی تشکیل شده است. در واقع به این نوع مفاصل، مفاصل توپی، یا گوی و کاسه گفته می شود. بخش توپی شکل (گوی) را سر استخوان هومروس (یا همان استخوان بازو) و بخش کاسه را هم گودی استخوان اسکاپولا (یا همان استخوان کتف) تشکیل می دهد. از آن جا که اندازه بخش گودی (کاسه) استخوان نسبتاً کوچک است، تماس استخوانی میان این دو استخوان کم است.

دو استخوان در مفصل تماس کمی دارند و به همین دلیل استحکام و ثبات کمی در مفصل شانه وجود دارد. این عدم ثبات توسط بافت های نرم در مفصل جبران می شود. تاندون ها و رباط ها هستند که بیشترین نقش در ایجاد ثبات و استحکام در مفصل شانه دارند. به طور مثال تاندون های روتاتور کاف (که اگر بخواهیم به فارسی برگردانیم به معنی «گرداننده شانه» است) یکی از مهم ترین بخش هایی هستند که توانایی بالای حرکتی شانه و ثبات حرکتی مفصل را تأمین می کنند. روتاتور کاف یا تاندونهای گرداننده شانه خود، از چهار تاندون تشکیل شده است.

این تاندون ها شامل سوپرااسپیناتوس (به فارسی، بالاخاری)، اینفرااسپیناتوس (به فارسی، زیرخاری)، ترس ماژور (به فارسی، عضله گرد بزرگ)، و ساب اسکاپولاریس (به فارسی، تحت کتفی)، هستند. فرسایش و آسیب رسیدگی به این تاندون ها می تواند باعث ایجاد التهاب تاندونی یا التهاب در بافت های اطراف و در نتیجه درد مفصل شانه شود.
به غیر از تاندون های روتاتور کاف، بافت ها و ساختارهای دیگر مفصل شانه هم می توانند به علت آسیب رسیدگی و فرسایش دچار التهاب شوند. یکی از تاندون هایی که می تواند به صورت مشابه باعث ایجاد درد مفصل شانه شود، تاندون عضله دو سر بازو است. این تاندون در جلوی شانه قرار دارد. کار این تاندون استحکام و ثبات بخشیدن به بخش جلوی مفصل شانه است.

معمولاً وقتی تاندون های روتاتور کاف دچار مشکل شوند و آسیب ببینند، این تاندون های عضله دو سر بازو هستند که مجبور می شوند کم کاری روتاتور کاف را جبران کنند. به این صورت تاندون های دو سر بازو تحت استرس و فشار بیشتر قرار می گیرند تا بتوانند استحکام و ثبات را به مفصل شانه باز گردانند. به همین دلیل زیاد عجیب نیست که در کنار آسیب دیدگی تاندون های روتاتور کاف، تاندون عضله دو سر بازو هم ملتهب شود.

بورس ها یکی دیگر از بخش هایی هستند که می توانند باعث درد مفصل شانه شوند. بورس ها در واقع کیسه های حاوی مایع هستند و کارشان این است که حرکت مفاصل را روان و نرم کنند. در مفصل شانه، بورسی به نام ساب آکرومیال وجود دارد که درست بالای تاندون سوپرااسپانیتوس و پایین قوس استخوانی آکرومیون (acromion) قرار دارد. اگر روتاتور کاف نتواند به خوبی ثبات مفصل شانه را حفظ کند، فشار و استرس زیادی به بورس وارد می شود. فشار زیاد به بورس هم نتیجه اش می تواند التهاب آن و در نتیجه مشکل «التهاب بورس» باشد.

علائم التهاب مفصل شانه

التهاب تاندون و التهاب بورس می تواند ناشی از دو مسئله کاملاً جدا از هم باشد که بر همین اساس نشانه ها و علائم آن ها هم کاملاً با هم متفاوت می شود. سفتی و خشکی شانه یا ضعف یا عدم ثبات مفصل شانه که هر دو می توانند باعث التهاب تاندون و بورس شوند و نتیجه هر دوی آن ها درد مفصل شانه است.
در حالتی که شانه سفت و سخت شده باشد و به سختی حرکت کند، شانه تحت فشار و استرس غیر عادی و زیاد قرار می گیرد. علت آن هم کاهش محدوده حرکتی مفصل شانه است. حالت شدید این مشکل را می تواند در بیماری « شانه یخ زده » مشاهده کرد. در این حالت شانه آنقدر سفت و خشک می شود که بالا بردن دست در ارتفاع بالا تر از سر، یا باز کردن دست به اطراف یا حتی عقب بردن آن ها بسیار دشوار و دردناک می شود. در این حالت فشار روی تاندون و بورس ها زیاد می شود، چون که شانه دیگر قادر نیست به درستی حرکت کند. این فرآیند خودش باعث ملتهب شدن تاندون ها می شود.

وقتی شانه ضعیف است یا ضعف حرکتی یا عدم ثبات دارد، ممکن است علائمی از خود نشان دهد که تا حدی شبیه مشکل سفتی شانه باشد. ولی درد و نشانه های آن تفاوت هایی دارد. در این حالت ممکن است احساس کنید که انگار مفصل ممکن است از جایش به راحتی در بیاید. در این حالت در واقع تاندون های شانه به شدت تلاش می کنند که شانه را در حالت و موقعیت صحیح و مهم تر از همه در داخل کاسه نگه دارند. فشار و استرس زیادی که تاندون ها تحمل می کنند به مرور باعث التهاب تاندون و گاهی هم التهاب بورس شود.

بهبود درد مفصل شانه

درمان درد مفصل شانه هم مثل درمان مفاصل دیگر بدن است. یعنی اول از همه تلاش می شود التهاب مفصل کاهش داده شود. در مرحله بعد باید سعی کرد دامنه حرکتی مفصل شانه به حالت معمول بر گردد و در نهایت بازیابی قدرت، عملکرد و توانایی های مفصل در دستور کار قرار می گیرد.
کاهش التهاب مفصل شانه به طرق مختلف ممکن می شود. یکی از ساده ترین راه ها برای این کار استفاده از یخ درمانی است. یخ درمانی به مدت 10 تا 15 دقیقه و چند بار تکرار آن در روز، روشی ایمن و مؤثر برای کاهش التهاب مفصل شانه است.
در کنار یخ درمانی، از داروهای ضد التهاب هم می توانید استفاده کنید. مصرف داروهای ضد التهاب به صورت پیوسته و منظم هم به کاهش التهاب کمک می کنند. البته کرم ها و اشکال مختلف دیگر این داروها هم وجود دارد که اگر بخواهید می توانید از آن ها استفاده کنید. مثلاً از کرم ها برای کاهش التهاب بافت های سطحی تر مثل تاندون ها می توانید استفاده کنید. نکته ای که باید حتماً به یاد داشته باشید این است که قبل از استفاده از هر نوع دارویی، اول با یک پزشک مشورت کنید.

اگر التهاب در مفصل شدید باشد، ممکن است تزریق کورتیزون برای درمان، یک گزینه مناسب باشد که البته این را پزشک با بررسی وضعیت آسیب دیدگی و در نظر گرفتن موارد دیگر تشخیص می دهد. یکی دیگر از روشهای موثر و مفید در درمان دردهای شانه پی آرپی یا سلول درمانی شانه با کمک سونوگرافی است، در این روش پزشک با سونوگرافی بافت آسیب دیده را مشخص کرده و پلاسمای غنی از پلاکت خون خودتان را بر روی عضله و بافت آسیب دیده تزریق میکند، که موجب تسریع در فرایند بافت آسیب دیده میشود.

ورزش و فیزیوتراپی

در مواردی که التهاب تاندون ناشی از سفتی شانه است، پس از کاهش التهاب مفصل، هدف بازیابی دامنه حرکتی مفصل است. متأسفانه برای افزایش دامنه حرکتی شانه ای که دچار سفتی و سختی شده است، ورزش های کششی لازم است انجام شود که کمی برای تان ناخوشایند خواهد بود و ممکن است با کمی درد همراه باشد.
در حالتی که التهاب تاندون و بورس به علت تحرک بیش از حد شانه یا ضعف روتاتور کاف یا سفتی شانه (وقتی مشکل محدودیت دامنه حرکتی اش حل شده است) باشد، تقویت عضلات و افزایش ثبات شانه، هدف اصلی بعد از کاهش التهاب است. ورزش های تقویتی و قدرتی که برای این منظور انجام می شوند باید کاملاً بدون درد باشند. یعنی اگر هنگام انجام ورزش در عضله یا تاندون یا جای دیگر احساس درد کردید، به این معنی است که این حرکت نه تنها به شما کمکی نمی کند، بلکه به افزایش التهاب هم کمک می کند!

پس به طور کلی باید در مواجهه با درد مفصل شانه این موارد را به یاد داشته باشید:
التهاب تاندون شانه معمولاً بر روی تاندون های روتاتور کاف اثر زیادی دارد و ممکن است تاندون دو سر بازو را هم درگیر کند.
التهاب تاندون شانه ممکن است به علت سفتی و سختی یا ضعف و عدم ثبات شانه باشد.
درمان های رایج برای رفع مشکل شامل استفاده از دارو های ضد التهاب، یخ درمانی، استراحت، عدم انجام حرکات دردناک و نامناسب، تزریق کورتیزون و فیزیوتراپی است.
اگر مواردی که گفتیم را رعایت کنید و از شانه به خوبی مراقبت کنید، لازم نیست چندین و چند ماه از درد شانه رنج ببرید و محدودیت های دامنه حرکتی شانه را تحمل کنید.