پزشک با دیدن چه علائمی سونوگرافی کبد و کیسه صفرا درخواست میکند؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

سونوگرافی یک روش تصویربرداری است که برخلاف رادیوگرافی از امواج فرا صوتی بی خطر استفاده می کند به همین دلیل شیوه ای امن و بدون درد در بررسی ساختار و حرکات ارگان های داخلی بدن شناخته می شود. یکی دیگر از ویژگی های این روش، غیر تهاجمی بودن آن می باشد. این روش می تواند به ارزیابی وجود بیماری های کبد و صفرا مانند کبد چرب ، تشخیص ضایعات کبدی ، آزمایش سنگ کیسه صفرا، کولسیستیت و موارد دیگر کمک کند.

کبد یکی از بزرگترین و مهم ترین ارگان های بدن است. کبد کمک می کند غذایی که خورده می شود، به انرژی تبدیل شود. طحال (کیسه صفرا) در زیر کبد در سمت راست شکم قرار دارد. این اندام گلابی شکل صفرا را ذخیره می کند ، آنزیمی هضم کننده است که کبد از آن برای تجزیه چربی استفاده می کند. اگر کبد شما صدمه ببیند و بیمار شود، ممکن است عملکردش دچار اختلال شود. بیماری کبدی همانند مرض دیابت نوعی بیماری خاموش به حساب می آید و اخیرا در جامعه بسیار شیوع پیدا کرده است.

اگر چنین عارضه ای اتفاق بی افتد ، پزشک احتمالا به منظور تشخیص مشکل و بیماری، سونوگرافی کبد را تجویز می کند، چرا که سونوگرافی اطلاعات زیادی در اختیار پزشک قرار می دهد.البته روش های تشخیصی هر روز در حال پیشرفت است.

سونوگرافی کبد و کیسه صفرا چگونه انجام می شود؟

بیمار روی یک تخت دراز می کشد و پزشک از او می خواهد که لباس خود را بالا بزند. سپس یک سری مخصوص به نام پروب را به ژل مخصوصی آغشته می کند و بر روی شکم بیمار قرار می دهد. ممکن است کمی پروب را فشار دهد و یا از بیمار بخواهد که نفس خود را حبس کند. این روش معمولا سونوگرافی کبد و طحال نامیده می شود، چون طحال نیز با کبد کار می کند و پزشک ممکن است بخواهد طحال را نیز آزمایش کند.

پزشک با دیدن چه علائمی سونوگرافی کبد و کیسه صفرا درخواست میکند؟

• درد شکم
• بزرگی و تورم شکم به صورت غیر عادی
• آزمایش خون غیر طبیعی مربوط به کبد
• بزرگی کبد
• جهت بیوپسی از بافت کبد

از عواملی هستند که ممکن است در معاینات اولیه آشکار شوند و پزشک برای تشخیص دقیق تر علت ایجاد آنها بیمار را به سونوگرافی کبد و کیسه صفرا ارجاع دهد. همچنین این آزمایش ممکن است برای تشخیص تعدادی از بیماری های مربوط به کیسه صفرا از جمله آزمایش سنگ کیسه صفرا (رسوبات سخت شده در صفرا که می تواند باعث حالت تهوع و شکم درد همراه با درد کمر و شانه شود را کیسه صفرا مینامند) ، عارضه کولسیستیت (حالتی که کیسه صفرا ملتهب یا آلوده می شود و اغلب در نتیجه انسداد سنگ صفرا در لوله ای است که صفرا را از کیسه صفرا حرکت می دهد) تجویز شود.

نکات قبل از سونوگرافی کبد

بهتر است از مصرف غذاهای چرب در روز قبل خودداری کنید . در بیشتر حالات پزشک توصیه می کند که حتما ناشتا باشید، اما در بعضی از موارد هم نیاز به ناشتا بودن فرد نمی باشد . مصرف مایعات، مثل آب، چای و … بلامانع می باشد .

سونوگرافی کبد در تشخیص سرطان

در طی انجام سونوگرافی امواج صوتی با فرکانس بالا تصاویری از کبد بیمار ایجاد می کنند که این تصاویر می توانند هر گونه تغییر در کبد را از جمله رشد سرطان را نشان دهد . افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان کبد هستند، ممکن است هر 6 ماه یکبار سونوگرافی کبد به آن ها توصیه شود . پیشنهاد می شود در افراد بالای چهل سال و افرادی که عوامل ریسک ابتلا به این بیماری کبدی را دارند سالی یکبار از روش سونوگرافی که یک روش در دسترس و کم هزینه است استفاده شود .