سونوگرافی واژینال یکی از دقیق ترین روش های تصویربرداری در زنان است که برای بررسی وضعیت رحم، تخمدان ها و دیگر اندام های لگنی به کار می رود. در این روش، پروب مخصوصی داخل واژن قرار می گیرد تا تصاویر واضح تری از بافت های داخلی به دست آید. سونوگرافی ترانس واژینال نیز در همین دسته قرار دارد و با دقت بالا به تشخیص مشکلاتی مانند کیست تخمدان، فیبروئید رحم، یا بارداری خارج از رحم کمک می کند. از سوی دیگر، سونوگرافی داخلی زنان ابزاری مؤثر برای ارزیابی سلامت دستگاه تناسلی و شناسایی ناهنجاری های احتمالی است.

سونوگرافی ترانس واژینال چیست؟

سونوگرافی ترانس واژینال یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی دقیق تر اندام های تناسلی زنان، از جمله رحم و تخمدان ها، استفاده می شود. در این روش، یک پروب باریک و مخصوص وارد واژن می شود تا تصاویر واضح و دقیقی از ساختارهای داخلی ایجاد شود. این روش به پزشکان کمک می کند تا مشکلاتی مانند کیست های تخمدان، فیبروئید های رحمی، بارداری های خارج از رحم و سایر ناهنجاری ها را به صورت دقیق تشخیص دهند. اگر برایتان سؤال است که سونوگرافی واژینال برای چیست، باید بدانید که هدف اصلی آن ارزیابی سلامت دستگاه تناسلی و کمک به تشخیص زودهنگام بیماری ها است.

کاربرد سونوگرافی واژینال

سونوگرافی واژینال بهترین روشی است که می تواند برای بیماری های زنانه مورد استفاده قرار بگیرد. این روش مختص خانم ها است و می تواند اطلاعات دقیقتری نسبت به سایر روش ها به پزشک ارائه دهد. این سونوگرافی به تشخیص موارد بسیاری در بدن بیمار کمک می کند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:

• خونریزی های شدید یا غیرقابل توضیح قاعدگی: بررسی علت خونریزی و اختلالات قاعدگی.
• مشکلات ناباروری: ارزیابی ساختار رحم و تخمدان ها به منظور کمک به تشخیص و درمان ناباروری.
• دردهای شدید در ناحیه لگن: بررسی علت دردهای لگنی مزمن یا حاد.
• کیست و فیبروم: تشخیص دقیق کیست تخمدان، فیبروم رحم و سایر تومورها.
• بارداری طبیعی و غیرطبیعی: تشخیص بارداری معمولی و بارداری خارج رحمی، که در آن جنین خارج از رحم و معمولاً در لوله های رحمی قرار می گیرد.
• پیگیری بعد از سقط جنین: بررسی وضعیت رحم و سلامت بعد از سقط با استفاده از سونوگرافی بعد از سقط برای اطمینان از پاک شدن کامل رحم و شناسایی هرگونه مشکل احتمالی.
• جفت سر راهی یا ناهنجاری های جفت: شناسایی موقعیت جفت و هرگونه ناهنجاری که ممکن است خطر برای مادر ایجاد کند.
• مشکلات قاعدگی و نامنظمی های هورمونی: بررسی علت خونریزی غیرطبیعی یا دوره های نامنظم.
• سرطان دستگاه تناسلی: تشخیص عوامل غیرعادی مانند تومورها و تشخیص زودهنگام سرطان های زنان.

کنترل و بررسی در دوران بارداری:

• کنترل ضربان قلب جنین
• بررسی تغییرات دهانه رحم که ممکن است منجر به سقط یا زایمان زودرس شود
• بررسی جفت و سلامت آن
• تشخیص منبع خونریزی غیرطبیعی
• بررسی علت درد و لکه بینی در دوران بارداری
• تشخیص پارگی زودرس کیسه آب و نشت مایع آمنیوتیک

آمادگی برای سونوگرافی ترانس واژینال

برای کسب بهترین نتایج، رعایت آمادگی قبل از سونوگرافی واژینال اهمیت دارد و کمک می کند تصاویر دقیق تری به دست آید.

• با توجه به دستور پزشک، ممکن است نیاز باشد مثانه کاملاً خالی یا نیمه پر باشد.
• اگر پریود هستید و تامپون دارید، قبل از سونوگرافی باید تامپون را از واژن خارج کنید.
• در برخی موارد، پزشک ممکن است توصیه کند از کرم ها یا داروهای واژینال قبل از انجام سونوگرافی استفاده نکنید.

نحوه انجام سونوگرافی واژینال

برای سونوگرافی باید روی تخت به پشت دراز بکشید و زانوها را به طرف شکم خم کنید و پا را روی جای پای تعبیه شده روی تخت قرار دهید. پزشک پوششی محافظ را روی پروب می کشد و با ژل مخصوص سونوگرافی روی آن را می پوشاند و آن را وارد واژن می کند. اگر نسبت به مواد لاتکس حساسیت دارید، پزشک را در جریان قرار دهید تا از پروب های غیر لاتکس استفاده شود. با ورود مبدل به داخل بدن، امواج صوتی از اندامهای داخلی عبور کرده و تصاویر داخل لگن بر روی صفحه نمایش، نمایان می گردد. سپس پزشک، مبدل را به آرامی می چرخاند تا تصویر جامعی از اندامهای بدن بدست آید.

مزایای سونوگرافی ترانس واژینال نسبت به سونوگرافی شکمی

سونوگرافی ترانس واژینال (TVS) به عنوان یک روش تصویربرداری دقیق و غیرتهاجمی، مزایای قابل توجهی نسبت به سونوگرافی شکمی (TAS) دارد. در این روش، پروب به طور مستقیم وارد واژن می شود، که امکان تصویربرداری واضح تر و دقیق تری از اندام های لگنی مانند رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ را فراهم می کند.

۱. دقت بالاتر در تشخیص
مطالعات نشان داده اند که این سونوگرافی در تشخیص زودهنگام بارداری های خارج رحمی، به ویژه بارداری های لوله ای، دقت بالاتری دارد. این روش به دلیل نزدیکی بیشتر پروب به ناحیه مورد نظر، امکان مشاهده دقیق تری از ساختارهای داخلی را فراهم می آورد.

۲. وضوح تصویر بهتر
با استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال، تصاویر با وضوح بالاتری به دست می آید که برای ارزیابی مشکلاتی مانند کیست های تخمدانی، فیبروئید های رحمی و سایر ناهنجاری ها مفید است. این وضوح بالا به پزشک کمک می کند تا تشخیص دقیق تری ارائه دهد.

۳. راحتی بیشتر برای بیمار
در سونوگرافی شکمی، پر بودن مثانه برای بهبود کیفیت تصویر ضروری است، که ممکن است برای برخی بیماران ناراحت کننده باشد. در مقابل، در سونوگرافی واژینال، نیازی به پر بودن مثانه نیست و این موضوع می تواند راحتی بیشتری برای بیمار فراهم کند.

۴. کاربرد در ارزیابی بارداری
سونوگرافی واژینال در ارزیابی بارداری های اولیه، تعیین موقعیت و وضعیت جنین، و بررسی سلامت رحم و تخمدان ها نقش مهمی دارد. این روش به ویژه در هفته های ابتدایی بارداری برای تایید بارداری و ارزیابی رشد جنین مفید است.

در مجموع، این سونوگرافی به عنوان یک ابزار تصویربرداری مؤثر، دقت تشخیصی بالا و راحتی بیشتری برای بیماران فراهم می آورد و در بسیاری از موارد، جایگزین مناسبی برای سونوگرافی شکمی محسوب می شود.

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال

سونوگرافی داخلی زنان در بیشتر زمان ها، حتی در دوران قاعدگی نیز قابل انجام است. با این حال، بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال بسته به هدف انجام آن و تشخیص پزشک متفاوت است. به طور معمول، روز پنجم چرخه قاعدگی بهترین زمان برای بررسی وضعیت رحم و تخمدان ها محسوب می شود، زیرا در این زمان ضخامت دیواره رحم کمتر است و تخمدان ها به وضوح بیشتری دیده می شوند. در مواردی مانند بررسی فولیکول ها یا پیگیری تخمک گذاری، ممکن است پزشک انجام سونوگرافی را در روزهای خاصی از سیکل قاعدگی (مثلاً بین روزهای ۱۲ تا ۱۶) توصیه کند. همچنین در صورت بروز علائمی مانند درد یا خونریزی غیرطبیعی، انجام سونوگرافی در هر زمان از سیکل قابل انجام و مفید خواهد بود.

خونریزی بعد از سونوگرافی واژینال

خونریزی بعد از سونوگرافی واژینال ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. این خونریزی معمولاً خفیف است و موقتی است. برخی از علل شایع خونریزی پس از سونوگرافی واژینال عبارتند از:

• تحریک دهانه رحم: در طول سونوگرافی واژینال، پروب سونوگرافی ممکن است به طور موقت دهانه رحم را تحریک کند، که می تواند باعث خونریزی جزئی شود.
• تحریک بافت های واژن: فشار یا تماس با پروب می تواند بافت های حساس واژن را تحریک کند و باعث خونریزی خفیف شود.
• وجود توده ها یا فیبروم ها: در صورتی که فرد مبتلا به فیبروم یا توده های رحمی باشد، این توده ها ممکن است در اثر فشار یا حرکت پروب تحریک شده و خونریزی ایجاد کنند.
• وجود عفونت یا التهاب: برخی از عفونت ها یا التهابات ممکن است موجب خونریزی بعد از سونوگرافی واژینال شوند.
• اختلالات هورمونی: در برخی از زنان، تغییرات هورمونی می تواند باعث حساسیت بیشتر به سونوگرافی و خونریزی بعد از آن شود.

اگر خونریزی شدید یا طولانی مدت باشد، یا با علائم دیگری مانند درد شدید همراه باشد، مهم است که به پزشک خود مراجعه کنید تا علت خونریزی به درستی تشخیص داده شود و از وجود مشکلات جدی جلوگیری شود.

آیا احتمال بروز خطا در نتیجه سونوگرافی داخلی وجود دارد؟

بله، هرچند سونوگرافی داخلی به طور کلی دقیق و قابل اعتماد است، احتمال بروز خطا نیز وجود دارد. همانند سایر آزمایش ها، در سونوگرافی داخلی مهارت و تجربه پزشک نقش بسیار مهمی در کاهش میزان خطا دارد، اما علاوه بر تخصص پزشک، عوامل دیگری نیز می توانند بر دقت نتایج تأثیر بگذارند که عبارتند از:

• پر بودن بیش از حد مثانه و روده
• اضافه وزن بیش از حد
• زخم ها یا مشکلات موجود در ناحیه تناسلی
• عدم همکاری بیمار حین انجام سونوگرافی

همچنین کیفیت دستگاه، وضعیت بدنی بیمار و شرایط فیزیولوژیک می توانند بر وضوح تصاویر تأثیر بگذارند. برخی نواحی بدن به دلیل دسترسی سخت یا ساختار پیچیده ممکن است به طور کامل قابل مشاهده نباشند. برای کاهش احتمال خطا، بیمار باید تا حد ممکن اثر این عوامل را کنترل کند و در صورت نیاز، متخصصان مجموعه روند سونوگرافی داخلی را تکرار می کنند تا نتایج دقیق و قابل اعتماد حاصل شود.

ترس از سونوگرافی واژینال

ترس از سونوگرافی واژینال یکی از مشکلات رایج است که بسیاری از زنان در زمان انجام این آزمایش با آن روبه رو می شوند. این نوع سونوگرافی ممکن است برای برخی به دلیل نگرانی از درد یا احساس ناخوشایند در ناحیه واژن ایجاد اضطراب کند. با این حال، باید یادآور شد که سونوگرافی واژینال معمولاً بی درد است و بیشتر افراد این فرآیند را تحمل می کنند. بسیاری از ترس ها ناشی از عدم آگاهی درباره روند این آزمایش است. پزشکان و تکنسین های سونوگرافی معمولاً تمام مراحل آزمایش را به صورت دقیق توضیح می دهند تا بیمار احساس راحتی و اعتماد کند. تکنیک ها و تجهیزات مدرن، موجب کاهش درد و ناراحتی در این آزمایش می شوند و با آگاهی کامل، ترس و اضطراب این فرایند به حداقل می رسد. اگر فردی نسبت به سونوگرافی واژینال ترس داشته باشد، می تواند از پزشک خود درخواست کند که اطلاعات بیشتری در مورد روند این آزمایش و نتایج آن بدهد تا احساس راحتی بیشتری کند.

هزینه سونوگرافی واژینال

از آنجا که سونوگرافی واژینال جهت بررسی اندام های داخل لگن انجام می شود، هزینه سونوگرافی واژینال تحت پوشش بیمه است. هزینه سونوگرافی واژینال مطابق با مصوبات وزارت بهداشت می باشد؛ اما به دلیل تفاوت در دستگاه های سونوگرافی در مراکز مختلف، این هزینه دقیق نیست.

عوارض سونوگرافی واژینال

از آنجایی که در سونوگرافی ترانس واژینال، از اشعه استفاده نمی شود، یک روش امن و بی خطر است و حتی دوران بارداری برای مادر و جنین خطری ندارد. در حین انجام کار ممکن است کمی احساس ناراحتی داشته باشید و اگر این کار توسط پزشک ماهر و مجرب انجام شود، هیچ درد و خونریزی نخواهید داشت.

سونوگرافی واژینال در مرکز سونوگرافی دکتر سیف

سونوگرافی ترانس واژینال یک روش تصویربرداری دقیق و کم تهاجمی است که برای بررسی اندام های داخلی لگن و رحم استفاده می شود. این روش، که یکی از انواع دقیق تر سونوگرافی لگن محسوب می شود، امکان مشاهده جزئیات ساختارهای داخلی مانند تخمدان ها، رحم و دهانه رحم را با وضوح بالا فراهم می کند و در تشخیص بسیاری از مشکلات زنان مانند کیست، فیبروم و نامنظمی های قاعدگی نقش مهمی دارد. انجام آن در مرکز سونوگرافی دکتر سیف با تجهیزات پیشرفته و اپراتورهای متخصص، دقت و ایمنی بالایی را برای بیماران فراهم می کند و نیاز به روش های تهاجمی تر را کاهش می دهد.

نسخه اصلی مطلب آشنایی با سونوگرافی ترانس واژینال + هزینه سونوگرافی داخلی 1404 را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---