سونوگرافی ترانس واژینال یا داخلی چیست و چگونه انجام میشود؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

سونوگرافی یکی از بهترین روش های تشخیص انواع بیماری های زنانه است. در این روش با استفاده از دستگاه های خاص از بخش های داخلی بدن زنان، تصویربرداری انجام می شود. موارد کاربرد سونوگرافی متعدد و مختلف است؛ به همین دلیل با اهداف مختلف از این روش تشخیصی استفاده می شود. سونوگرافی واژینال یا سونوگرافی داخلی رحم (endovaginal ultrasound) یک روش تصویربرداری از داخل رحم بیماران است. در واقع سونوگرافی داخلی واژن، نوعی از سونوگرافی لگن است که پزشک با فرو بردن پروب در واژن بیمار، به بررسی اندام های تولید مثل زنانه شامل رحم، لوله های فالوپ، تخمدان ها، گردن رحم و واژن می پردازد. در سونوگرافی با استفاده از امواج فراصوت از اندام های داخلی بدن تصویربرداری می شود. امواج فراصوت هیچ ضرری برای بدن ندارند و به کمک آنها می توان بیماری های بسیاری را تشخیص داد. برخلاف سونوگرافی رایج شکم و لگن که پروب دستگاه روی بدن بیمار قرار می گیرد، در سونوگرافی واژن، رادیولوژیست ، پروب دستگاه را حدود 5 الی 8 سانتی متر وارد کانال واژن می کند.

کاربرد سونوگرافی واژینال

سونوگرافی واژینال بهترین روشی است که می تواند برای بیماری های زنانه مورد استفاده قرار بگیرد. این روش مختص خانم ها است و می تواند اطلاعات دقیقتری نسبت به سایر روش ها به پزشک ارائه دهد. این سونوگرافی به تشخیص موارد بسیاری در بدن بیمار کمک می کند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:

1. سرطان دستگاه تناسلی: با سونوی واژینال پزشک می تواند هرگونه عامل غیرعادی در بدن بیمار را مشاهده کند. در واقع یکی از سریع ترین روش ها برای تشخیص بیماری هایی چون سرطان، کیست و... استفاده از این روش سونوگرافی است.
2. بررسی مشکلات ناباروری: یکی از اقداماتی که برای درمان ناباروری صورت می گیرد، انجام سونوگرافی واژینال است.
3. تشخیص کیست و فیبروم: همانطور که پیش تر گفتیم، سونوگرافی داخل واژن، نسبت به سایر روش های سونوگرافی دقیق تر عمل می کند؛ بنابراین امکان تشخیص کیست و فیبروم موجود در تخمدان و رحم به صورت دقیق وجود دارد.
4. بارداری: با استفاده از سونوگرافی داخلی می توان انواع مختلف بارداری را تشخیص داد. بارداری معمولی و بارداری خارج از رحم با استفاده از ترانس واژینال تشخیص داده می شوند. تشخیص زودهنگام بارداری خارج از رحم اهمیت بسیاری برای حفظ سلامتی مادر دارد.
5. سقط جنین : این موضوع نیز از دیگر عواملی است که توسط سونوی TVS تشخیص داده می شود.
6. جفت سر راهی: در برخی از مادران باردار، جفت در دهانه پایینی رحم قرار می گیرد. این موضوع خطراتی برای مادر به دنبال دارد. پیش از هرچیز این عارضه باید تشخیص داده شود که این کار از طریق سونوی داخلی امکان پذیر است.
7. مشکلات قاعدگی: با استفاده از سونوگرافی داخلی، علت نامنظمی در عادت ماهیانه بررسی می شود.

این سبک سونوگرافی در دوران بارداری نیز انجام می شود. چک کردن سلامت، ضربان قلب و روند رشد جنین علت های انجام سونوی داخلی در دوران بارداری است.

آمادگی برای سونوگرافی ترانس واژینال

• با توجه به دستور پزشک و دلایل سونوگرافی، ممکن است نیاز باشد مثانه شما کاملاً خالی یا نیمه پر باشد.
• اگر پریود هستید و تامپون دارید، باید قبل از سونوگرافی تامپون را از واژن خارج کنید.

نحوه انجام سونوگرافی واژینال

برای سونوگرافی باید روی تخت به پشت دراز بکشید و زانوها را به طرف شکم خم کنید و پا را روی جای پای تعبیه شده روی تخت قرار دهید. پزشک پوششی محافظ را روی پروب می کشد و با ژل مخصوص سونوگرافی روی آن را می پوشاند و آن را وارد واژن می کند. اگر نسبت به مواد لاتکس حساسیت دارید، پزشک را در جریان قرار دهید تا از پروب های غیر لاتکس استفاده شود. با ورود مبدل به داخل بدن، امواج صوتی از اندامهای داخلی عبور کرده و تصاویر داخل لگن بر روی صفحه نمایش، نمایان می گردد. سپس پزشک، مبدل را به آرامی می چرخاند تا تصویر جامعی از اندامهای بدن بدست آید.

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال

سونوگرافی داخلی زنان در همه زمان ها حتی دوران قاعدگی قابل انجام است. بهترین زمان برای انجام این سونوگرافی به نظر پزشک و دلیل انجام آن بستگی دارد. عموماً روز 5 قاعدگی بهترین زمان برای بررسی وضعیت رحم و تخمدان توسط سونو ترانس واژینال است.

هزینه سونوگرافی واژینال

از آنجا که سونوگرافی واژینال جهت بررسی اندام های داخل لگن انجام می شود، هزینه سونوگرافی واژینال تحت پوشش بیمه است. هزینه سونوگرافی واژینال مطابق با مصوبات وزارت بهداشت می باشد؛ اما به دلیل تفاوت در دستگاه های سونوگرافی در مراکز مختلف، این هزینه دقیق نیست.

عوارض سونوگرافی واژینال

از آنجایی که در سونوگرافی ترانس واژینال، از اشعه استفاده نمی شود، یک روش امن و بی خطر است و حتی دوران بارداری برای مادر و جنین خطری ندارد. در حین انجام کار ممکن است کمی احساس ناراحتی داشته باشید و اگر این کار توسط پزشک ماهر و مجرب انجام شود، هیچ درد و خونریزی نخواهید داشت.