مامو گرافی و گرافی دیجیتال از پستان چیست؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

ماموگرافی یا گرافی دیجیتال پستان، یکی از مهمترین راه های تشخیص سریع بیماری های مربوط به پستان از جمله سرطان و فیبروکیست به شمار می رود. در ماموگرافی، پزشک متخصص با کمک پرتوهای خفیف اشعه ایکس زنانی را که دچارعارضه هایی از قبیل درد پستان و فرو رفتگی نوک پستان و مشابه آن هستند را معاینه میکند تا هر چه زودتر از بیماری احتمالی مطلع شده و روند درمان را آغاز کنند.

ماموگرافی

در واقع هنگام انجام ماموگرافی بافتهای پستانی متراکم تر به رنگ سفید دیده می شوند و چربی ها را می توان به رنگ خاکستری مشاهده کرد، توده های خوش خیم و هم چنین توده های سرطانی و بدخیم به رنگ سفید در ماموگرافی دیده می شود. چون در خانم های با سن بالا و یائسه پستان ها بیشتر از چربی تشکیل شده و از بافت متراکم مقدار زیادی کاسته شده است به همین دلیل در این موارد ماموگرافی در تشخیص کانسر ها و کیست ها راحت تر به شناسایی این موارد کمک میکند.

تشخیص کیست پستان با ماموگرافی

یکی از موارد مهم کاربرد ماموگرافی در تشخیص فیبرو کیستیک یا کیست پستان می باشد . البته کیست پستان یک بیماری جدی و خطرناک نیست. برخی از متخصصان تخمین می زنند که حدود 50 درصد از زنان در سنین 20 تا 50 سال این تغییرات پستانی را تجربه می کنند. در حقیقت، متخصصان پزشکی، دیگر از اصطلاح “بیماری فیبروکیستیک پستان” استفاده نمی کنند و اکنون به عنوان “سینه های فیبروکیستیک” یا “تغییرات پستان فیبروکیستیک” عنوان می کنند، زیرا داشتن سینه های فیبروکیستیک در واقع بیماری محسوب نمی شود و تغییرات پستان به عنوان فیبروکیستیک، بافت طبیعی دسته بندی می شود.

اگرچه سینه فیبروکیستیک در بسیاری از زنان منجر به بروز هیچ علائمی نمی شود، اما برخی از خانم ها ممکن است درد پستان، حساسیت و لمس سینه را به خصوص در ناحیه فوقانی و خارجی سینه تجربه کنند. این علائم پستان درست قبل از قاعدگی بیشتر بروز پیدا می کنند. اقدامات ساده خودمراقبتی معمولاً می توانند ناراحتی همراه با سینه های فیبروکیستیک را کاهش دهد.

کیست های بزرگ و خوشه های متصل کیست های کوچک معمولاً به وسیله ماموگرافی شناسایی می شوند. اما ماموگرافی غالباً قادر به تشخیص میکروکیست ها نیست. در این صورت پزشک سونوگرافی پستان را پیشنهاد میکند.
در هر صورت اگر طی ماموگرافی توده ای تشخیص داده شود، برای اینکه سرطانی و یا غیر سرطانی بودن آن مشخص شود متخصص رادیولوژی الگو توزیع آنها را در نظر می گیرد. برای مثال اگر ذرات ریز کلسیمی در تمام پستان دید شوند احتمال خوش خیم بودن آنها بالاست و در صورتی که در یک منطقه متراکم شده باشند احتمال سرطانی بودن آنها بالا می رود.

کیستهای خوش خیم به شکل گرد و دیواره های صاف بوده و تومورهای سرطانی معمولا لبه های دندانه دار دارند توده های بدخیم پستان که یه کانسر یا سرطان پستان شناخته می شوند، توده هایی می باشند که امکان دسترسی به مناطق و گسترش به مناطق اطراف خود به صورت غیر قابل مهار دارند . اما این مسله نیز نباید موجب نگرانی افراد شود زیرا با پیشرفت علم و درمان های پیشرفته سرطان امکان سرکوب کردن بیماری وجود دارد به شرط آنکه سرطان به موقع تشخیص داده شود و با مشاهده هر یک از علائم غیر عادی در سینه به یک جراح سینه مراجعه کرد تا درصورت لزوم از ماموگرافی در تشخیص سرطان و کانسر کمک گرفته و بررسی های لازم انجام شود.

نکته قابل ملاحظه این است که انجام منظم ماموگرافی در دوره های چند ماهه می تواند فرد و پزشک را پیش از بروز هرگونه عارضه جدی و مهار ناپذیر، آگاه کند ؛ به نظر میرسد تشخیص به موقع کانسر پستان با ماموگرافی از مهم ترین نتایج این معاینات می باشد .

ماموگرافی دیجیتال چیست ؟

با این تکنولوژی متخصص رادیولوژی می تواند بر روی تصویر و قسمت های مختلف بزرگ نمایی انجام بدهد و یا اینکه با ایجاد تغییر در عکس مانند سایه روش ناهنجاری های موجود در سینه را آشکار تر کند.
تصویر های حاصل از ماموگرافی را می توان بر روی سی دی ذخیره کرد و دسترسی به آنها درهر لحظه ایی برای پزشک رادیولوژی امکان پذیر خواهد بود تا در هر مرکز و با هر کامپیوتری می تواند آنها را با دیگر همکاران بررسی کند و مشاوره های لازم را برای تشخیص بگیرد.

تفاوت ماموگرافی دیجیتال با ماموگرافی معمولی در چیست ؟

همانطور که گفته شد در ماموگرافی دیجیتال به دلیل وجود امکان ذخیره سازی تصاویر به صورت خروجی یک فایل دیجیتال در کامپیوتر ، کیفیت عکس ها بیشتر بوده و قدرت زوم بیشتری خواهند داشت و با بزرگ نمایی حتی تصویرهای بسیار ریز نیز مشخص خواهند شد، در صورتی که نتایج ماموگرافی غیر دیجیتال بر روی فیلم رادیوگرافی برده قرار میگیرند.

از دیگر مزیت های قابل توجه ماموگرافی دیجیتال این است که استفاده و به کار گیری از اشعه ایکس بسیار کمتر از ماموگرافی عادی است و چون می توان تصاویر را به صورت دیجیتال ذخیره کرد، در مقایسه با ماموگرافی معمولی که مدت پنج تا ده دقیقه طول می کشد تا نتیجه آماده شود ، در ماموگرافی دیجیتال این زمان به چند ثانیه کاهش پیدا می کند.