برداشتن بیضه، که به آن ارکیدکتومی نیز گفته می شود، یک عمل جراحی است که به دلایل مختلف پزشکی مانند سرطان بیضه، آسیب یا عفونت انجام می شود. این عمل ممکن است به صورت برداشتن یکی از بیضه ها (تک بیضه) یا هر دو بیضه صورت گیرد. بیضه ها مسئول تولید هورمون تستوسترون و اسپرم هستند، بنابراین این عمل می تواند تأثیرات قابل توجهی بر عملکرد جنسی، باروری و وضعیت هورمونی فرد بگذارد. در این مقاله به بررسی دلایل انجام اورکیتومی، تأثیرات آن بر سلامت جسمی و روانی فرد، و گزینه های درمانی و پشتیبانی برای مردان پس از این عمل پرداخته می شود.

تخلیه بیضه

تخلیه بیضه، که به طور پزشکی به آن ارکیدکتومی گفته می شود، می تواند به دلایل مختلفی مانند سرطان بیضه یا آسیب های شدید به بیضه انجام شود. این عمل ممکن است بر هورمون ها، تولید اسپرم، و عملکرد جنسی تأثیر بگذارد. پس از عمل، فرد ممکن است به درمان های هورمونی یا تکنیک های باروری مانند انجماد اسپرم نیاز داشته باشد.

️برداشتن یک بیضه

اگر فقط یک بیضه برداشته شود، عملکرد جنسی معمولاً تحت تأثیر قرار نمی گیرد. بیضه ای که باقی می ماند معمولاً به اندازه کافی تستوسترون و اسپرم تولید می کند تا مرد بتواند عملکرد جنسی و باروری خود را حفظ کند. اگر تولید تستوسترون قبل از عمل کم بود، ممکن است بعد از عمل کاهش یابد و اقلیت کوچکی از مردان ممکن است نیاز به جایگزینی تستوسترون داشته باشند.

برداشتن هر دو بیضه

اگر هر دو بیضه برداشته شود، وضعیت متفاوت است. بدون هر دو بیضه، بدن مرد قادر به تولید تستوسترون نیست. در میان سایر علائم عمومی، او ممکن است میل کمتری به رابطه جنسی داشته و یا اختلال نعوظ را تجربه کند. این مردان به درمان جایگزین با تستوسترون نیاز دارند. مردانی که هر دو بیضه شان را برداشته اند، دیگر قادر به تولید اسپرم نیستند، بنابراین نمی توانند فرزندان بیولوژیکی خود را داشته باشند. گاهی اوقات، مردان می توانند اسپرم خود را قبل از عمل جراحی ذخیره کنند. سپس سلول های اسپرم منجمد شده و بعداً برای لقاح آزمایشگاهی ذخیره می شوند.

اگر تنها یک بیضه برداشته شود، معمولاً عملکرد جنسی تحت تاثیر قرار نمی گیرد. بیضه ای که باقی می ماند معمولاً مقدار کافی تستوسترون و اسپرم تولید می کند تا مرد بتواند عملکرد جنسی و باروری خود را حفظ کند. اگر تولید تستوسترون قبل از عمل کم بوده باشد، ممکن است بعد از عمل حتی کمتر شود و در برخی از مردان که درصد کمی هستند، ممکن است نیاز به جایگزینی تستوسترون باشد.

سرطان بیضه

بیماران مبتلا به سرطان بیضه اغلب تولید اسپرم کمتری دارند. درصد کمی ممکن است در واقع اصلاً تولید اسپرم نداشته باشند. در حالت ایده آل، اسپرم باید قبل از درمان سرطان بیضه منجمد و نگهداری شود. گاهی اوقات، اگر هیچ اسپرمی در مایع منی وانزال مرد قابل مشاهده نباشد، می توان عملی را برای استخراج مستقیم اسپرم از بیضه انجام داد. سپس سلول های اسپرم منجمد شده را می توان با روشهای کمک افزایش باروری مورد استفاده قرار داد.

عوارض تک بیضه بودن

تک بیضه بودن ممکن است به همراه عوارضی باشد که تأثیرات جسمی و روانی مختلفی به همراه دارد. از جمله عوارض رایج تک بیضه بودن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش تولید اسپرم: اگر بیضه باقی مانده به درستی عملکرد خود را انجام دهد، ممکن است تولید اسپرم کافی باشد، اما در برخی موارد ممکن است تعداد اسپرم ها کاهش یابد.
• اختلال در هورمون ها: بیضه ها هورمون تستوسترون تولید می کنند و حذف یک بیضه ممکن است سطح تستوسترون را تحت تأثیر قرار دهد. این تغییرات ممکن است به عوارضی مانند کاهش میل جنسی یا افسردگی منجر شود.
• عقیمی: در صورتی که تنها یک بیضه باقی بماند و آن بیضه عملکرد ضعیفی داشته باشد، ممکن است احتمال ناباروری افزایش یابد.
• تغییرات در اندازه آلت تناسلی: در برخی افراد، با کاهش تولید هورمون تستوسترون، ممکن است سایز آلت تناسلی تغییراتی داشته باشد.
• افزایش خطر ابتلا به بیماری ها: افرادی که تک بیضه هستند ممکن است به دلیل کاهش تعداد اسپرم، در معرض خطر بیشتری از بیماری های بیضه و سیستم تناسلی قرار گیرند.
• تأثیرات روانی: ممکن است این تغییرات جسمی منجر به احساس اضطراب، کاهش اعتماد به نفس یا مشکلات در روابط جنسی شود.

در بسیاری از موارد، تک بیضه بودن تأثیرات قابل توجهی ندارد و فرد می تواند با شرایط جدید سازگار شود، اما در برخی موارد مشاوره پزشکی و روانشناختی لازم است.

عوارض نداشتن بیضه چپ

نداشتن بیضه چپ ممکن است باعث کاهش تولید اسپرم و هورمون های جنسی در بدن شود. با این حال، این وضعیت به طور معمول در بیشتر افراد مشکلی برای باروری ایجاد نمی کند، زیرا بیضه دیگر (راست) قادر است عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. برخی افراد ممکن است احساس اضطراب یا نارضایتی روانی نیز تجربه کنند.

مراقبت بعد از عمل برداشتن بیضه

مراقبت های بعد از عمل برداشتن بیضه برای تسریع بهبودی و جلوگیری از عوارض شامل موارد زیر است:

• استراحت کافی: برای جلوگیری از خونریزی و التهاب، استراحت الزامی است. از فعالیت های سنگین و ورزش های شدید خودداری کنید.
• مصرف داروهای تجویز شده: داروهای مسکن برای کاهش درد و آنتی بیوتیک ها برای پیشگیری از عفونت طبق دستور پزشک مصرف شوند.
• مراقبت از زخم: محل جراحی باید تمیز و خشک باشد. در صورت نیاز، پانسمان تعویض شود. هرگونه ترشح یا علائم عفونت باید به پزشک اطلاع داده شود.
• اجتناب از رابطه جنسی: تا زمانی که پزشک توصیه کند، از فعالیت های جنسی خودداری کنید.
• کنترل خونریزی: در صورت خونریزی غیرطبیعی، فوراً با پزشک مشورت کنید.
• پیگیری های پزشکی: مراجعه منظم به پزشک برای بررسی روند بهبودی و پیشگیری از عوارض ضروری است.
• حمایت روانی: تغییرات جسمی ممکن است تأثیرات روانی داشته باشد، بنابراین مشاوره روانشناختی می تواند مفید باشد.

این اقدامات به تسریع بهبودی و کاهش خطرات بعد از عمل کمک می کند.

نگرانی های ️بعد از جراحی ارکیدکتومی یا برداشت بیضه

نگرانی های مربوط به تصویر بدن پس از ارکیدکتومی شایع است. مردان ممکن است پس از جراحی نسبت به ظاهر اندام تناسلی خود حساسیت بیشتری داشته باشند و بعضی دیگر تصمیم به کاشت پروتز بیضه دارند. بعضی دیگر از مردان نیز ممکن است کمتر احساس مردانگی کنند یا نگران واکنش همسر و شریک زندگی شان هستند.

گفتگوی باز و صادقانه در مورد این اضطراب ها می تواند به فرد کمک کند. مردان همچنین ممکن است در نظر داشته باشند که به یک مشاور یا سکس تراپیست مراجعه کنند.

آیا با برداشتن بیضه باعث عقیم شدن می شود؟

برداشتن یک بیضه به خودی خود منجر به عقیم شدن نمی شود. بیضه باقی مانده قادر است تولید اسپرم و تستوسترون را ادامه دهد. با این حال، اگر هر دو بیضه برداشته شوند، فرد دچار عقیمی خواهد شد، زیرا تولید اسپرم و هورمون های جنسی به طور کامل متوقف می شود.

کدام بیضه بچه ساز است؟

هر دو بیضه قادر به تولید اسپرم و هورمون تستوسترون هستند، بنابراین از لحاظ باروری، هر دو بیضه مهم هستند. اما در صورت از دست دادن یک بیضه، بیضه دیگر همچنان قادر به انجام عملکرد خود و تولید اسپرم است و در اغلب موارد، فرد می تواند همچنان صاحب فرزند شود.

نسخه اصلی مطلب تاثیر برداشتن یک یا دو بیضه بر سلامت جنسی مردان را در سایت دکتر میترا مولائی نژاد بخوانید.

---